قاب هایی شاعرانه درفضایی هنرمندانه
گالری راه ابریشم که به صورت تخصصی به نمایش آثار عکاسان اختصاص دارد، این هفته میزبان نمایشگاهی از آثار “گوهر دشتی” است که آثارش را با عنوان”تجزیه آهسته” شامل ۸ عکس رنگی در ابعاد ۱۰۰×۱۵۰ سانتی‌متر و همچنین ۱ ویدئو را به نمایش گذاشته است. همکارمان در تهران گزارشی از این نمایشگاه ارسال کرده که در ادامه می خوانید…
در هر تصویر خلاق، رمزگانی نهفته است که تحلیل های متفاوتی در زمینه های نشانه‌شناسی،اجتماعی ، فرمالیستی و… ارائه می دهد که قرار گرفتن تصویر وعکاس خلاق در هر یک از این زمینه ها فضا را برای درک بهتر اثر هنری فراهم میکند و منتقد با شناخت بیشتر ، راه را برای درک اثر می‌گشاید.
عکاس خلاق با گستره خیالی ذهن، متنی را به تصویرمی کشد که از جهان واقعیت سرچشمه می گیرد وتسلط در شناخت ایده های معنا دار و پیدا کردن نشانه های رمزگان، او را دررساندن معنا یاری میکند.
هر چه عکاس به ابزار و شناخت بیان های تصویری تسلط بیشتری داشته باشد، درک مفهوم برای مخاطب آسانتر است. البته، نه یک ذهنیت خلاقانه برای بیان زیباشناسانه عکس کافی است و نه آگاهی صرف از تکنیک ،بلکه عکس خلاق تعاملی بین هر دو است، تعاملی بین خلاقیت ذهن وآ گاهی از تکنیک.
عکس‌های گوهر دشتی یک مجموعه غیر ترتیبی غیر روایی است که می‌کوشد وجوه مختلف مفاهیم مورد نظر عکاس را با شیوه‌ای کاملا فنی بازگو نماید.
با دقت بر این عکس ها متوجه خواهیم شد که تحلیل نظم درونی در یک صحنه کاملا آشفته، توجه به هندسه پنهان، رمزگشایی از اجسام مختلف کادر، تحلیل جهت و مسیر نگاه، تاثیر زاویه و جهت نور بر تجسم وزن از جمله عوامل تاثیر گذار بر یک ترکیب بندی وی‍ژه خواهد بود.
ایجاد حس پویایی و ایستایی در سوژه‌های به ظاهر ثابت، روش فضاسازی، گذر از مقیاس کادر به ورای آن، تقابل لحظه و حرکت، بحث‌های مفصل در مورد زاویه و روش قرارگیری سوژه‌های انسانی و تاثیر آن‌ها، بحث در مورد تاثیر محو شدگی و وضوح عناصر مختلف و تاثیر آن‌ها، تحلیل تناقض‌های موجود در آثارگوهر دشتی و تاثیر آن‌ها بر جهت و روش نگاه و بحثی در مورد دیدن به عنوان یک کُنش می تواند از امتیازات تابلوهای 8 گانه در این نمایشگاه محسوب شود.
تاکیدی که عکاس با تکرار‌های بی‌پروای خود به آن دامن می‌زند باعث شده است تا ترتیب تصاویر به گونه ای ریتم گونه به چشم مخاطب درآید.عکس‌ها دچار یک تکرار محض‌اند، تکراری آگاهانه و معماری شده؛ چرا که این تکرار موجب دلزدگی تماشاگر نمی‌شود؛ قاب‌های مربعی که پی در پی در کنار هم قرار گرفته‌اند و محتوای تصویری آن‌ها به شدت تابع اسلوبی خاص و تکرار شونده است. نورپردازی‌های محیطی خوب و کنترل دقیق سایه روشن، که همه و همه نگاه مخاطب را به کشف رمز و راز جاری در عکس‌ها دعوت میکند.
در بیشتر عکس‌ها نکات بسیاری – بیش از آنچه دیده می‌شود وجود دارد و این “بیش”شگفت‌انگیز است. با تخیلی سیال و نگاهی موشکافانه به عکس متوجه نکاتی خواهیم شد؛ نکاتی در باره پیچیدگی روابط؛ نکاتی در باره خواسته‌ها و رویکردهای شخصی؛ نکاتی در باره این که زندگی چگونه دگرگون می‌شود و چگونه بی‌تغییر می‌ماند؛ این که زمان و مکان چگونه زندگی را شکل می‌دهد.
تمام این عوامل خبر از چیدمانی هوشمندانه در صحنه را توسط عکاس می دهد. چیدمانی که می کوشد بی آن که اصالت های یک عکس مستند را بر هم بریزد، دخالت و هدایت عکاس را نیز در لایه های عکس پنهان نماید.
در کاتالوگ این نمایشگاه آمده است: «زندگی انسان‌ها، هرچقدر هم که بی‌ارتباط با محیط اطرافشان باشد اما ناخواسته تحت‌تأثیر آن قرار می‌گیرد. عکس‌ها، لحظهٔ بی‌رحم رنج را متوقف کرده‌اند اما از حادثه‌ای مشخص در زمان یا مکان خاصی سخن نمی‌گویند بلکه جستجویی در اعماق حافظه دسته جمعی مردمانی است که سال‌ها، دردهای زیادی را تحمل کرده‌اند و این رنج آرام آرام در درونشان ریشه دوانده و جذب روحشان شده است. همچون رنج یک بیماری که آهسته آهسته، انسان را تجزیه میکند.»
عکس این نمایشگاه همه در یک پیوند ارگانیک و منظم آراسته شده اند و این آراستگی چیزی است که نگاه بیننده را میخکوب می کند و پای این عکس نگه می دارد.
حتی در نگاهی دور ما را به یاد ترکیب های سوپره ماتیستی ماله ویچ در سال 1914 می اندازد که سرشار از نشانه های بازنمایی فضاهای آزاد شده در یک سطح اند و هدف ماله ویچ ایجاد هماهنگی نزدیک میان فضای حقیقی و فضای تصویر بود.
آنچه در این قاب‌های شاعرانه و صمیمی به تصویر نشسته است، غزل‌واژه‌هایی نغز و دل‌نوشته‌هایی آرام است که به زیبایی در نگاه پرالتهاب مخاطب می‌نشیند و شاعرانگی لطیفش را واژه به واژه، حرف به حرف، مصرع به مصرع، می‌سراید. آنچه در تمامی این قاب‌ها متجلی است، احساس نابی است که در سکوت آرام رنگدانه‌های روشن عکس‌ها خودنمایی میکند. اندیشه‌های پویا و لطیفی که در اندک زمان بهره‌گیری‌شان از آموزه‌های ناب آن محفل صمیمی، شکل گرفته‌اند و متبلور شده‌اند. مفاهیم نغزی که در همنشینی عناصری ساده و آرام به روایت‌گری داستان‌هایی از جنس شعر، نشسته‌اند و به زیبایی از پس سرودن این شاعرانه‌های ژرف، برآمده‌اند. این قاب‌ها زبان گویای تعاملاتی ارزشمندند که روان و موثر، میان دانسته‌های عکاس و ذهن مشتاق و تشنه مخاطب در جریان بوده است.
گفتنی است این نمایشگاه تا 26 مهرماه ادامه دارد.
