سوزان رایس سفیر ایالات متحده در سازمان ملل با رد “ضرب الاجل های قراردادی” برای اتخاذ اقدامات تنبیهی علیه ایران، نشان داد هنوز همه راه های دیپلماسی برای حل و فصل مسائل مربوط به برنامه های اتمی این کشور بسته نشده است.
سوزان رایس در مراسم بزرگداشت قربانیان حملات تروریستی 11 سپتامبر گفت که رویکرد ایالات متحده در دوران اوباما یک رویکرد جدید و متفاوت در قبال جامعه جهانی است که در آن “همه کشورها در مقابله با چالش های امنیتی و فراملیتی قرن بیست و یکم دارای نقش یکسان و موثری هستند.”
رایس همچنین افزود که ایالات متحده “در روزها و هفته های پیش رو” به بررسی نامه ایران به اتحادیه اروپا خواهد پرداخت. گفتنی است که این نامه روز چهارشنبه در پاسخ به بسته پیشنهادی غرب به ایران- در آوریل گذشته- ارائه شده که در آن توقف غنی سازی از سوی ایران به عنوان پیش شرط آغاز مذاکرات مطرح شده بود. رایس همچنین اعلام کرد طی مدت باقیمانده، شورای امنیت تحریم های موجود علیه ایران را مورد بازبینی قرار خواهد داد و اعضای دائم این شورا به همراه آلمان ـ گروه 5+1- برای اتخاذ تحریم های احتمالی شدیدتر با یکدیگر ملاقات و گفتگو خواهند کرد.
سفیر ایالات متحده همچنین خواهان کاهش گمانه زنی هایی شد که از مخالفت روسیه و چین با اعمال تحریم های شدیدتر علیه ایران خبر می دهد. رایس با اشاره به اینکه هم چین و هم روسیه از اعضای دائم و قدرتمند شورای امنیت هستند که با داشتن حق وتو می توانند باعث توقف اقدامات شورا شوند، گفت این دو کشور سابقه مخالفت با تحریم های بیشتر علیه ایران را در پرونده خود دارند. وی اما در ادامه افزود که در عین حال چین و روسیه بر سر تصویب شدیدترین قطع نامه سازمان ملل متحد علیه کره شمالی در ژوئن گذشته با دیگر اعضای شورا همکاری کردند.
با این وجود رایس نسبت به سخنانی که هیلاری کلینتون در اوایل سال جاری در کنگره ایراد کرده بود، لحن متفاوتی برگزیده است. وزیر خارجه ایالات متحده در کنگره این کشور اعلام کرده بود در صورت عدم واکنش مثبت از سوی ایران نسبت به بسته پیشنهادی ماه آوریل و همچنین عدم پاسخگویی ایران به پیشنهاد گفتگوی اوباما، ایالات متحده تحریم های شدیدتر و فلج کننده ای علیه ایران اعمال خواهد کرد.
سوزان رایس همچنین با اشاره به انتخابات مناقشه برانگیز ریاست جمهوری در ایران و حوادث پس از آن افزود که چنین مسائلی لایه جدیدی به مذاکرات ایالات متحده و جامعه جهانی در قبال تهران اضافه می کند. وی گفت: “انتخابات ایران و حوادث پس از آن به پیچیدگی های ارزیابی ازسرگیری روابط دیپلماتیک با این کشور افزوده است.”
اوباما ابتدا تاکید کرده بود که تمایل دارد تا پایان سال جاری پرونده جاه طلبی های هسته ای تهران را ـ چه از طریق مذاکره و چه از طریق گزینه های دیگر- حل و فصل کند. متعاقبا اوباما پایان ماه جاری را به عنوان ضرب الاجل برنامه های اتمی ایران اعلام کرد. گفتنی است که سران بیست کشور صنعتی در اجلاس ماه سپتامبر خود در پیتزبورگ به بررسی چالش های ایران و اتخاذ اقدامات احتمالی خواهند پرداخت.
روز پنج شنبه سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه اعلام کرد کشورش از اعمال تحریم های شدیدتر علیه ایران حمایت نمی کند. لاوروف تاکید کرد که تجریم هایی نظیر قطع صادرات بنزین به ایران ـ که در کنگره آمریکا در دست بررسی است- تنها به ضرر مردم ایران خواهد بود. وی همچنین گفت ایران هیچ گاه علیه روسیه دست به اقدامات خشمگینانه و خشونت آمیز نزده است.
با توجه به عدم موفقیت اتخاد اقدامات تنبیهی علیه ایران از طریق شورای امنیت سازمان ملل، به نظر می رسد ایالات متحده و کشورهایی مانند بریتانیا، فرانسه و آلمان بدنبال مقابله با اقدامات ایران - خارج از شورا- هستند.
با این حال و با توجه به سخنان رایس و آنچه که وی همکاری ایالات متحده و شورای امنیت متحد در مواجهه با “چالش های امنیتی قرن بیست و یکم” خوانده بود، به نظر می رسد اتخاذ اقدامات تنبیهی علیه ایران و بدون دخالت شورا ، آخرین گزینه انتخابی دولت اوباما باشد.
منبع : کریسشن ساینس مانیتور ، 11 سپتامبر