اوباما روز جمعه هشدار داد هرگونه تلاش توسط کنگره برای اعمال تحریمهای بیشتر در جریان مذاکرات با ایران، بر سر برنامه هستهای این کشور را وتو خواهد کرد.
اوباما همچنین گفت، در صورت شکست مذاکرات آنها مسئول خواهند بود. وی گفت، شکست دیپلماتیک حتی میتواند به جنگ ختم شود که در صورت اعمال تحریمها، کنگره باید عواقب آن را بپذیرد. وی در جریان یک کنفرانس خبری با دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا، افزود: “این موضوع میتواند احتمال دستیابی به راهحل دیپلماتیک برای یکی از دشوارترین و طولانیمدتترین مشکلات امنیت ملی ما را به خطر بیندازد. پیام اصلی من به کنگره در این لحظه این است که فعلا دست نگه دارید.”
ادبیات و لحن تهاجمی اوباما نشان از بالا گرفتن تلاشهای کاخ سفید برای دستیابی به توافق با ایران و نگرانی شدید از برنامههای کنگره است. حضور کامرون، که تایید کرده او نیز در یک اقدام غیرمعمول با نمایندگان آمریکا در مورد تحریمهای ایران تماس گرفته، اهمیت سخنان تند اوباما را مورد تاکید قرار میدهد. بسیاری از کشورها با دقت روند مذاکراتی را پیگیری میکنند که در صورت شکست میتواند ایران را به ساخت سلاح هستهای نزدیک کند و موجب بیثباتی بیشتر خاورمیانه شود.
این اتهام که کنگره خطر جنگ را بالا میبرد برای نمایندگاه بسیار سنگین است، چراکه آنها ادعا میکنند برای افزایش شانس دیپلماسی خواهان فشار بیشتر اقتصادی بر ایران هستند.
سناتور رابرت منندز دموکرات میگوید: “اینجاست که من با رئیسجمهور اختلاف نظر بنیادین دارم”. وی اشاره کرد که تحریمها تنها در صورت شکست مذاکرات اعمال میشود.
ایران و قدرتهای جهانی در سال گذشته دو بار در دستیابی جامع به توافق تا مهلت تعیین شده ناکام ماندند و منتقدان تلاش دیپلماتیک میگویند، این نشان میدهد ایران نمیخواهد تسلیم شود و لازم است تحریمهای بیشتری وضع شود.
اوباما اعتقاد دارد، در ماههای آینده باید کلیه گزینهها برای مذاکرات هستهای باز بماند. او پیروزی این مذاکرات را بزرگترین میراث ریاستجمهوری خود قلمداد میکند. وی اشاره کرد، احتمال پیروزی دیپلماتیک در مذکرات هستهای کمتر از پنجاه درصد است.
جان آلترمن، متخصص امور خاورمیانه در مرکز مطالعات استراتژیک و بینالملل میگوید: “من فکر نمیکنم کسی امیدوار باشد به این زودیها بتوانیم این مشکل را حل کنیم. اما در این لحظه به جای اینکه با شیرینکاریهای سیاسی همهچیز را خراب کنیم، بهتر است با هم همکاری کنیم.”
مقامات دولت آمریکا میگویند، اعمال تحریمهای بیشتر نه تنها از جانب مقامات ایرانی، بلکه از طرف سایر قدرتهای جهانی بر سر میز مذاکره میتواند به عنوان سوءنیت قلمداد شود. در این صورت، آمریکا مقصر شکست مذاکرات خواهد بود.
اوباما برای رسیدن به منظور خود از کامرون کمک گرفته است.
دیوید کامرون گفت، به عنوان کشوری که در این مذاکرات مهم کنار آمریکا ایستاده است، با تعدادی از سناتورهای صحبت کرده و به آنها گفته است که اعمال تحریمهای بیشتر به نفع مذاکرات نیست.
با این حال، نایل گاردینر از اتاق فکر بنیاد محافظهکار بنیاد هریتیج میگوید، استراتژی وارد کردن کامرون به تلاشها، میتواند تاثیر عکس داشته باشد. وی گفت: “میزان تلاش کامرون برای قبولاندن پیام اوباما تعجبآور است و میتواند اقدام پرخطری باشد. ممکن است تاثیر عکس داشته باشد و از آن به عنوان دخالت یک رهبر خارجی در امور آمریکا برداشت شود.”
جمهوری خواهان سنا میگویند، این ماه یا ماه آینده تحریمها را به رای خواهند گذاشت و بزودی تلاش میکنند توانایی دولت اوباما برای انجام هرگونه توافق با ایران بر سر برنامه هستهای این کشور را محدود کنند.
باب کارکر، رئیس جدید کمیته روابط خارجی سنا این هفته استدلال کرد، دادن قدرت تایید به کنگره در مورد توافق هستهای، مشابه روند کنونی خواهد بود که برای فروختن محصولات هستهای به کشورهای دوست طی میشود. وی گفت: “آیا کنگره نباید در مورد مسئلهای که بسیار مهمتر است توان اعمالنظر داشته باشد؟”
جان کری وزیر خارجه آمریکا و محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران برای پیشبرد مذاکرات آتی در ژنو با یکدیگر در پاریس دیدار کردند.
اوباما در کنفرانس خبری تاکید کرد، تنها توافقی را قبول خواهد کرد که ایران را از ساخت سلاح هستهای باز دارد و اشاره کرد که آمریکا تاکنون شرایط پیشنهاد شده از جانب ایران را رد کرده است. وی گفت: “من پیشاپیش نشان دادهام که تمایلی به یک توافق بد ندارم.”
منبع: لس آنجلس تایمز - 16 ژانویه 2015