خامنه‌ای قبلا گفته نمی‌تواند سپاه را کنترل کند

آرش بهمنی
آرش بهمنی

» گزارش "سحام‌نیوز" در گفتگوی روز با صاحب‌نظران

در روزهای نخست هفته جاری، پانزده نماینده مجلس محمود علوی، وزیر اطلاعات را بابت انتشار گزارشی درباره فعالیت‌های سازمان اطلاعات سپاه پاسداران به مجلس احضار کردند و خواستار توضیح وی در این زمینه شدند. استناد آن‌ها به گزارشی بود که در وب‌سایت سحام‌نیوز منتشر شده بود.

آن‌ها از محمود علوی، وزیر اطلاعات دولت روحانی، پرسیده‌ بودند “چگونه گزارش منتسب به رییس‌جمهور” که “علیه یکی از نهادهای امنیتی کشور تدوین شده” در “رسانه‌های ضد انقلاب” منتشر شده. آن‌ها همچنین با “کذب” خواندن این گزارش، از وزیر اطلاعات خواسته بودند پاسخ دهد “کدام نهاد و با چه انگیزه‌ای” این گزارش را تهیه کرده.

اشاره این نمایندگان به گزارش‌هایی بود که هفته گذشته در وب‌سایت سحام‌نیوز ـ نزدیک به مهدی کروبی ـ منتشر شده بود. سحا‌م‌نیوز در این گزارش دو قسمتی، به بررسی “اقدامات دولت پنهان سازمان اطلاعات سپاه برای کودتای سرد علیه دولت” پرداخته بود. این وب‌سایت بدون اشاره به منابع خود، این گزارش را “محرمانه” توصیف کرده بود.

علی‌اصغر رمضان‌پور، معاون وزیر ارشاد در دولت خاتمی، در گفت‌وگویی با “روز”، با اشاره به گزارشی که در وب‌سایت سحام‌نیوز منتشر شده، می گوید این گزارش “در کلیات درست و دقیق است و حتی این احتمال زیاد است که این گزارش توسط نزدیکان آقای روحانی تهیه شده و در اختیار رهبر جمهوری اسلامی قرار گرفته باشد، برای این که بسیاری از کسانی که در رده های متوسط امنیتی سپاه و اطلاعات هستند این اطلاعات را دارند”.

به گفته رمضان‌پور “اکثر مراکزی که نام برده شده با همین نام به طور رسمی وجود دارند و تردیدی هم نیست که بیشتر نیروهای فعال در این واحد ها نیروهای مخالف دولت هستند اما این که رسما گفته شود این فعالیت ها برای مخالفت با دولت است منطقی به نظر نمی‌رسد. معمولا با توجه به حساسیت‌های امنیتی از نام‌های پوششی استفاده می‌شود. به تعبیر دیگر این اتاق‌ها اکثرا وجود داشته‌اند و فعالیت آنان از همان زمان انتخابات شروع شده است و بیشتر می‌توان از فعال‌تر شدن آن از مقطعی خاص سخن گفت”.

به ادعای سحام‌نیوز سپاه پاسداران با مسوولیت حسین طائب ـ رییس سازمان اطلاعات این مجموعه ـ چند “خانه امن” ایجاد کرده و به مخالفت با دولت در زمینه‌های مختلف می‌پردازد.

 نام حسین طائب برای بسیاری و به ویژه برای اصلاح‌طلبان نامی آشناست. رمضان‌پور درباره نقش افرادی چون طائب در اقدام علیه دولت می گوید: “برخی افراد نام برده شده مانند آقای طائب و مشفق و نجابت و فروزنده و برخی از کسانی که موسسه دین و دانش را شکل دادند از نزدیک می‌شناسم و می‌دانم که در دوره آقای خاتمی نقش مشابهی دنبال می‌کردند. اطلاعات سحام نیوز در باره جزییات فعالیت‌ها هم به نظر من درست است”.

 به گفته رمضان‌پور “همین افراد و نهادهایی که نام برده شده است در آن موقع هم فعال بودند. البته برخی از آنان در آن زمان در این رده نبودند و البته کسانی دیگر مانند آقای نقدی آن موقع بیشتر فعال بودند یا آقای الهام که بعدا سخن‌گوی دولت احمدی‌نژاد شد. مثلا آقای الهام یکی از سازمان‌دهندگان گروه‌های فشار علیه برنامه‌های فرهنگی دولت آقای خاتمی بود و نیروهای بسیج به این منظور در اختیار او قرار می گرفتند”.

معاون وزیر ارشاد دولت خاتمی اضافه می کند: “جدال پشت پرده با این مراکز و افراد تقریبا جزو فعالیت روزمره بخش‌هایی از دولت آقای خاتمی، مثلا در وزارت کشور یا وزارت ارشاد یا وزارت اطلاعات بود. حتی گاهی پیام‌های تهدید آمیزی بین دو طرف مبادله می‌شد. مثلا پیغام می دادند که فلان برنامه را اگر برگزار کنید، چنین و چنان می‌کنیم یا فلانی را می‌گیریم. حتی گاهی پرونده‌ای برای شخصی درست می‌کردند و بعد برای معامله بر سر آن پیغام می‌دادند. البته در سال‌های اولیه دولت آقای خاتمی، قوه قضاییه تا حدی سعی می‌کرد حالت بی‌طرف خود را در مواردی حفظ کند اما از سال‌های آخر این وضعیت هم تغییر کرد و افراد رده بالای قوه قضاییه به تدریج عوض شدند و قدرت بیشتر به دست کسانی مانند مرتضوی افتاد که پشت همه اقدام‌ها علیه دولت خاتمی بود”.

او به نقش آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری‌اسلامی نیز در این فعالیت‌ها اشاره می کند: “من بعید می‌دانم فعالیت‌های سیاسی و امنیتی در این سطح بتواند حداقل بدون اطلاع آقای خامنه‌ای صورت گرفته باشد یا بگیرد. این در روش مدیریتی او هست که برخی فعالیت‌ها را به موازات یکدیگر ادامه دهد تا هر زمان لازم شد یکی را علیه دیگری فعال کند. این یک روش امنیتی تجربه شده در جمهوری اسلامی است و احتمالا در خیلی از دستگاه‌های امنیتی کشورهای دیگر”.

با این حال بخشی از گزارش سحام‌نیوز به عقیده برخی به واقعیت نزدیک نیست.براساس گزارش این وب‌سایت، حسن روحانی گزارش مورد بحث را نزد آیت‌الله خامنه‌ای برده و خواستار تذکر او به سپاه پاسداران شده، اما رهبر جمهوری اسلامی در پاسخ گفته اعضای سپاه پاسداران، به حرف‌های او هم توجه نمی‌کنند.

رمضان‌پور اما این پاسخ را مسبوق به سابقه می‌داند: “قسمت اول پاسخ آقای خامنه‌ای قبلا هم شنیده شده است. گفته می‌شود گاهی که آقای خاتمی و هاشمی رفسنجانی از برخی اقدام‌های سپاه گلایه کرده‌اند او در پاسخ گفته است سپاه به حرف من گوش نمی‌کند. استنباط عمومی در آن زمان این بود که آقای خامنه‌ای با این پاسخ عملا از پاسخ دادن طفره رفته است، ضمن اینکه امکان پیگیری شکایت‌ها را نفی کرده است بنابراین این بار هم بعید نیست که او چنین سخنی گفته باشد. اما قسمت دوم پاسخی که از قول او نقل شده، بعید است دقیق باشد. به این معنا که آقای خامنه‌ای بگوید که سپاه علیه دولت عمل می‌کند”.

حدود چهار ماه پیش حسن روحانی، رییس‌جمهوری اسلامی، در سخنانی، ضمن اشاره به “اتاق فکر” و “کارشکنی” آن‌ها علیه دولت، گفته بود: “گروه و اقلیتی که در گوشه و کنار از اتاق فکر خارج شده و وارد اتاق عملیاتی شده‌اند، باید بدانند، دولت هم از اقدامات آن‌ها آگاه و مطلع است و هم در این زمینه،جملات متناسب با تخریب آنها را به کار خواهد برد”.

اما یک عضو فراکسیون جبهه مشارکت در مجلس ششم به روز می گوید گزارش سحام‌نیوز تنها “بیان شفاف سخنانی است که پیش از این در سطح محافل سیاسی نیز وجود داشت. در واقع بخش‌های عمده این گزارش، پیش از این مورد بحث و بررسی فعالان سیاسی و دولت‌مردان در دوران اصلاحات قرار گرفته. خود ما چندین بار در این زمینه جلسه داشتیم و حتی آقای خاتمی نیز چه در دوران ریاست‌جمهوری و چه پس از آن، به این مساله اشاره کرده‌اند”.

به عقیده این نماینده مجلس ششم “فعالیت‌های دولت موازی در ایران از زمان آقای خاتمی شدت گرفت. چه در اطلاعات سپاه، چه در بیت آقای خامنه‌ای و چه در سازمان صدا و سیما. شما خاطرات مرحوم کردان را اگر مطالعه کنید، می‌بینید که صدا و سیما عملا به اتاق فکری علیه دولت تبدیل شده بود. هیات‌های نظارت شورای نگهبان نیز به همچنین. آن زمان اطلاعات سپاه، حفاظت قوه‌قضاییه و اطلاعات نیروی انتظامی نیز فعال شده بودند و هر کدام تلاش می‌کردند که به نحوی در کار دولت اقای خاتمی اخلال ایجاد کنند. فراموش نکنیم که مرکز فرماندهی همه این گروه‌ها یک مکان بود: بیت آقای خامنه‌ای”.

او اضافه می کند: “هشت سال دوران ریاست‌جمهوری آقای احمدی‌نژاد، بهترین فرصت برای قدرت گرفتن این گروه‌ها بود. علاوه بر بودجه رسمی یا پروژه‌های اقتصادی، بحث تحریم‌ها نیز بسیار به آن‌ها کمک کرد. در واقع نیروهای نظامی ـ- امنیتی و اعضای حزب پادگانی، در این مدت به قول معروف بار خود را بستند. امکانات مالی وتوان لجستیکی آن‌ها در حال حاضر آن‌قدر زیاد شده که به راحتی می‌توانند هر دولتی را زمین بزنند”.

او اما شایعات درباره حضور احتمالی مجتبی خامنه‌ای، فرزند آیت‌الله خامنه‌ای، را نمی‌پذیرد: “من بعید می‌دانم مجتبی خامنه‌ای چنین قدرتی داشته باشد. اگر هم نقشی در این جریان‌ها داشته، به لطف پدرش بوده. آقای خامنه‌ای عملا به بسیاری از اطرافیان خود اعتمادی ندارد و به همین دلیل سعی می‌کند تا حد امکان افراد نزدیک و مطیع را در چنین پست‌هایی بگمارد. مجتبی خامنه‌ای از نظر رهبر فعلی جمهوری‌اسلامی، رهبر آینده نیست، بلکه فرد مورد اعتمادی است برای پیش بردن اهداف او. اهدافی که بزرگ‌ترین آن‌ها نیز «رهبری مسلمین جهان» است”.