جوان فوررو

محمود احمدی نژاد که از سوی ایالات متحده و متحدان اروپائی آن منزوی شده است، در حال گسترش پیوندهای خود با کشورهای آمریکای لاتین است؛ و البته این رویکرد تنها رهبران ضدآمریکائی نظیر هوگو چاوز رئیس جمهور ونزوئلا را دربر نمی گیرد.

احمدی نژاد دوشنبه پیش با لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا رئیس جمهور برزیل دیدار کرد. برزیل کشوری 190 میلیون نفری و صاحب یک دموکراسی پویاست؛ هشتمین اقتصاد بزرگ دنیاست و روابط گرمی با آمریکا دارد. دیدار این دو نفر سبب بروز نگرانی هائی در واشنگتن شد. واشنگتن با اعمال تحریم هائی علیه ایران، بر این کشور فشار وارد کرده است تا دست از برنامه هسته ای خود بردارد.  

الیوت ال انگل سناتور جمهوریخواه از نیویورک  و رئیس کمیته روابط خارجی مجلس آمریکا  می گوید: «ازدیدگاه ایران، همه چیز عالی است. آنها لولا را ساده لوح می بینند، کسی که ظاهراً مایل است برای مشروع جلوه دادن رژیم ایران، مناسبات رسمی دوستانه را گسترش دهد.»

ایران ظرف چند ماه گذشته به دلیل آنچه رهبران غرب، ساخت و ساز مخفیانه تأسیسات غنی سازی با کاربرد تولید بمب هسته ای می خوانند، تحت فشار و انتقاد قرار گرفته است. در همین راستا، نهاد ناظر هسته ای سازمان ملل روز جمعه با حمایت روسیه و چین، رأی به محکومیت ایران داد.  

از سوی دیگر، ایران توانسته است کشورهائی نظیر ونزوئلا، بولیوی، اکوادور و نیکاراگوئه در آمریکای لاتین را برای توسعه همکاری های نزدیک پیدا کند. احمدی نژاد و رهبران ایران، توافقنامه های همکاری بیشماری را امضأ کرده اند. براساس این قراردادها، ایران متعهد به ساخت کارخانجات تولید شیر و تراکتور و نیز ارائه وام های با بهره پائین شده است.  دولت ونزوئلا پا را فراتر گذاشته و اعلام کرده است که ایران برای یافتن اورانیوم به آن کشور کمک می کند. البته چاوز می گوید استفاده از اورانیوم در خدمت مصارف صلح جویانه خواهد بود.

برناردو آلوارز سفیر ونزوئلا در واشنگتن در مصاحبه اخیر خود اصرار داشت برقراری روابط با ایران، بخشی از تلاش های کاراکاس برای گسترش پیوندها در سراسر دنیاست. وی خاطر نشان کرد ونزوئلا و ایران که هر دو عضو سازمان کشورهای صادر کننده نفت هستند، از سال 1960 تا کنون روابط تجاری داشته اند.

آلوارز گفت: «ما همیشه یک دنیای چندقطبی را درنظر داشتیم. این به معنای برقراری روابط با کشورهای سطوح متوسط نظیر هند، برزیل و ایران است. اینکه ما چنین روابطی داریم، به این معنا نیست که هرکاری ایران بکند، ما هم در آن دخالت داریم.»

احمدی نژاد در سفر هفته جاری خود به برزیل، بولیوی و ونزوئلا، پشتیبانی آنها از تلاش های تهران برای توسعه انرژی هسته ای را به دست آورد. ضمناً این سفر فرصت دیگری را برای تاختن به سیاست های آمریکا و اسرائیل در اختیار احمدی نژاد قرار داد.

احمدی نژاد در کنفرانس خبری مشترک خود با لولا گفت، آمریکا و اسرائیل «جرأت حمله به ایران را ندارند.»  دو روز پس از وارد شدن احمدی نژاد به ونزوئلا، چاوز اسرائیل را «بازوئی که همچون قارچ از امپراتوری یانکی ها روئیده است» خواند.

اظهارات جنگ طلبانه چاوز به همراه اتحاد نظامی وی با ایران، باعث نگرانی افرادی نظیر رابرت ام مورگنتائو دادستان منطقه ای نیویورک شده است.

مورگنتائو در جریان یک سخنرانی در واشنگتن در ماه سپتامبر گفت، ایران ممکن است در تلاش برای تدارک اقلام تسلیحاتی از مؤسسات مالی ونزوئلا برای مخفی کردن نقل و انتقالات پولی بزرگ استفاده کند. وی ضمناً نسبت به تأسیس کارخانجات ایرانی مستقر در ونزوئلا ابراز نگرانی کرد و گفت ممکن است از آنها برای تولید تسلیحات هسته ای استفاده شود.

لولا نیز در برزیل علناً اعلام کرد غرب نباید تهران را منزوی کند، بلکه باید به گفتگو با تهران بپردازد. ضمناً وی گفت برزیل از نفوذ فزاینده خود برای استقرار صلح در خاورمیانه استفاده خواهد کرد.

پائولو سوترو از مؤسسه وودرو ویلسون در واشنگتن می گوید، لولا طی نامه ای به باراک اوباما خاطر نشان کرده است که وی به احمدی نژاد توصیه کرده در جهت منافع ایران است که با غرب همکاری کند.

سوترو می گوید چنانچه ایران پیشنهاد نهاد ناظر هسته ای سازمان ملل را نپذیرد، دعوت لولا از احمدی نژاد تا حد «یک ژست بی ارزش و یا نمایشی اشتباه، تنزل پیدا خواهد کرد.»

 

منبع: واشنگتن پست- 28 نوامبر