محبوبه عباسقلی زاده فعال جنبش زنان و از همکاران شادی صدر در کمپین قانون بی سنگسار در گفتگو با روز به ویژگی ها وپیام های دستگیری این حقوقدان وفعال جنبش زنان می پردازد. به اعتقاد او این دستگیری پیامی به دیگرفعالان اجتماعی است که مراقب فعالیت های خود باشند وگرنه با چنین برخوردهایی مواجه خواهند شد. این گفت وگو را می خوانید.
آیا دستگیری شادی صدر به نوعی ایجاد حساسیت روی فعالان جامعه مدنی واحتمالا آغاز دستگیری های مشابه است؟
تا به حال چند تن از فعالان زن دستگیر شدند. ژیلا بنی یعقوب، شیوا نظرآهاری و شادی صدر از جمله این افراد هستند. همه اینها در حوزه های مختلف فعال بودند. نمی شود دستگیری این افراد را مستقیما به مساپل جنبش زنان ربط داد. ولی وقتی شادی صدر دستگیر می شود به دلیل این است که وی روزنامه نگار، حقوقدان وفعال زنان وحقوق بشر است، ولی مهمترین هویتی که وی دارد هویت جنبش زنان وی است. وقتی کسی در جنبش زنان کار می کند وموکلینی که دارد در همین حوزه انتخاب می کند، نشان دهنده این است که یک فرد از جنبش زنان دستگیر شده است. دستگیری کاوه مظفری هم شبیه شادی صدر بود. هر دو در یک تظاهرات حضور داشتند وهر دو به وسیله لباس شخصی ها دستگیر شدند. اما گفتن اینکه دستگیری شادی صدر آغاز یک پروژه امنیتی علیه فعالان جنبش زنان است دشوار به نظر می رسد.
پس ماهیت دستگیری های هدفمندچه می تواند باشد؟
با وجود این تحلیل دیگر این است که شروع به دستگیری کسانی کردندکه در حوزه های مدنی سیاسی قابلیت سازماندهی دارند. اینکه می بینید افراد برجسته حزب مشارکت و یا سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و برخی روزنامه نگارهای تاثیر گذار دستگیر می شوند در همین راستاست. اما در حوزه جنبش های اجتماعی هنوز این موضوع آغاز نشده بود که چه کسی به صورت خاص دستگیر شود. اما وقتی شادی صدر را بازداشت می کنند می تواند این معنی را بدهد که پروژه از دستگیری کسانی که قدرت سازمان دهی سیاسی دارند به کسانی که قدرت سازمان دهی اجتماعی دارند گسترش پیدا کرده است. حال باید منتظر شد مرحله بعدی چیست…
با گذشته بیش از یک هفته از این دستگیری وعدم دستگیری کسی در این حوزه، این تحلیل چه وضعیتی پیدا می کند؟
اگر قرار بود موج جدیدی برای دستگیری فعالان جنبش های اجتماعی آغاز شود به دنبال دیگر فعالان اجتماعی هم می رفتند. بنابراین این گمانه زنی که دستگیری شادی صدر آغاز دستگیری های فعالان جنبش مدنی وزنان است منتفی می شود.
نحوه دستگیری شادی راچطور می بینید؟
این دستگیری با اهانت وخشونت بوده است وحتی به دلیل اینکه وی با دوستان خود بوده یک نوع نمایش قدرت در برابر شاهدان عینی بوده است. اینکه چند نفر با موتور و باماشین بیایند و چند نفر نظارت کنند بخواهند فرد را شناسایی کنند و روسری ومانتوی وی را از بدنش بکنند شبیه فیلم های اکشن است. برای اینکه ایجاد رعب و وحشت کنند. تا هر کسی این داستان را بخواندبگوید اینها همه فعالان اجتماعی را در نظر دارند و شناسایی می کنند و داخل ماشین می اندازند ومی برند. این مقدار زیادی حرکتی نمایشی است. شادی به عنوان یک فعال جنبش زنان قابل دسترسی بود. یعنی می توانستند به راحتی بروند محل کارش و وی را دستگیر کنند. این به نوعی برای نسق کشی و ایجاد رعب ووحشت درمیان فعالان اجتماعی و حوزه رهبری جنبش های اجتماعی است برای اینکه این افراد فعالیت نکنند.
احتمال دارد دستگیری وی به دلیل اختلافاتی باشد که وی بر سر پرونده های مختلفی که به عهده می گرفت با قاضی مرتضوی داشت؟
من درذهن آقای مرتضوی نیستم اما می تواند ارتباط داشته باشد. من فقط دارم تحلیل می کنم . به خاطر اینکه جنبش زنان باید بداند که وقتی فعالیت می کند این فعالیت چه ریسکی هایی دارد وچه فرصت هایی می تواند برایش ایجاد کند. به نظر من دستگیری شادی صدر به معنی ترساندن و ایجاد رعب ووحشت درمیان فعالان اجتماعی حقوق بشری است.
چرا شادی صدر برای ارسال چنین پیامی انتخاب می شود؟
چون وی هم وکیل حقوق بشری است و بارها با آقای مرتضوی درمورد موکلانش بحث های چالشی داشته است. حتی در پرونده وب لاگ نویسان وکیل من هم بوده و من شاهد رویارویی های وی با آقای مرتضوی بوده ام. روزنامه نگار است و همین تجربه باعث می شود که تماس های زیادی با تخبگان حوزه اصلاح طلبان داشته باشد. از طرف دیگری فعال جنبش زنان است و در کمپین هایی مانند کمپین قانون بی سنگسار یا در کمپین لایحه حقوق خانواده و یا در همگرایی جنبش زنان برای طرح مطالبات در همین انتخابات ریاست جمهوری نقش کلیدی دارد. وی در شبکه های فراملیتی زنان هم فرد شناخته شده ای است. دستگیری این فرد با دستگیری کسانی که فقط در یک حوزه کار می کنند وسرمایه اجتماعی اش تنها از یک حوزه می اید فرق می کند. انتخاب این فرد البته شیوه کار آقای مرتضوی نیز می باشد. اصولا سبک کار آقای مرتضوی یا دستگاه های امنیتی که چنین پروژه هایی را با هم پیش می برندآن است که می آیند آدم هایی را که درچندین حوزه هستند دستگیر می کنند. در واقع گره های اصلی شبکه های سیاسی واجتماعی را نشان می گیرند وآنها را دستگیر می کنند. دستگیری شادی صدر هم به دلیل همین موقعیت است. اما این معنا را ندارد که او را گرفتند برای اینکه فکر می کردند او دارد در انقلاب مخملی فعالیت می کند. چرا که چنین اتهاماتی خیلی نخ نماست.
آیا واقعا آنها معتقدند که وی جرمی مرتکب شده است؟
هیچ بهانه ای برای بازداشت شادی نداشتند. نه تفهیم اتهام شده است وته تا کنون چیزی از او داشته اند. به همین جهت پروسه بازجویی طولانی نداشته است. کما اینکه شیوا نظر آهاری هم فقط چند بار بازجویی داشته است. خانم بنی یعقوب هم همین طور. درحالی که اگر مشکوک بودند کسی دارد در جایی برنامه ریزی می کند برای اقدامی ویا اتهامی واقعی وجود داشت، بازجویی دهها جلسه طول می کشید. الان هم در بند عمومی هستند. البته معلوم نیست که در یک اتاق سه چهار نفر با هم هستند یا در بند عمومی زنان که به هر دوی اینها بند عمومی می گویند. هر چه که هست پروسه دستگیری شادی هشداری به دیگر فعالان اجتماعی است که مواظب خودشان باشند واحساس ناامنی کنند.
