لوییس لما
واشنگتن و متحدان اروپایی‌اش شاهد دو جبهه مجزا در منطقه هستند: جبهه هایی که ایران از قبل در آنها درگیر بوده و جبهه هایی که سعودی گشوده است.
این فرمول کمی پیش پا افتاده است، ولی کاملاً با واقعیت کنونی خاورمیانه همخوانی دارد: امروز ایالات متحده و دوستان اروپایی اش در جنگ عراق و سوریه “تأخیر دارند”. بی شک دیگر هیچ راه حل مناسبی در برابر این آتشفشان خروشان قابل تصور نیست. ولی آیا حداقل این شهامت را دارند تا رو در روی آن قرار گیرند و از انفجارهای زنجیره ای آن جلوگیری کنند؟
نشست کشورهای ائتلاف علیه جهادگرایی که روز سه شنبه در پاریس و در کمال بی تفاوتی برگزار شد، وضعیت آنان را نشان داد. “استراتژی” اتخاذ شده توسط واشنگتن که متحدانش را با هزار بدبختی و به شکلی نامرتب پشت آن به صف کرده، استراتژی جالبی به نظر نمی رسد؛ البته اگر بتوان آن را “استراتژی” نامید.
به لحاظ تئوری، این یک استراتژی درخشان و کارآمد محسوب می شود که در عراق به صورت نبرد علیه سازمان موسوم به دولت اسلامی به هر طریق ممکن، و در سوریه برعکس، به صورت یک راه حل دیپلماتیک، و حتی همکاری تلویحی با حکومت بشاراسد، نمود می یابد. درنهایت، بدون اینکه آشکارا بیان شود، کاملاً مشخص است که ایالات متحده روی ایران حساب باز کرده تا گره از این “جنگ دوم” بگشاید. درواقع این ایران است که می تواند در زمان مناسب [یعنی پس از عقد توافق هسته ای تا پایان ماه ژوئن] تکلیف رییس جمهور سوریه را مشخص کند.
مشکل این است که تنها “غربی ها” هستند که اوضاع را به این صورت برآورد می کنند؛ ازسوی دیگر، فرانسه نظرش چیز دیگری است، ولی شنونده ای ندارد. ازاین پس، کل جامعه بین المللی به جز واشنگتن، شعله های برافروخته در این منطقه را به مثابه یک جنگ واحد می بیند. البته این جنگ برای گروه داعش که “خلافت” خود را در سوریه و عراق اعلام کرده و قصد دارد آن را بسط دهد نیز یک جنگ واحد محسوب می شود؛ و البته برای متحدان عرب ایالات متحده و در رأس شان عربستان سعودی، که برای حفظ بقای خود وارد این نبرد شده، نیز همین طور است. ایران هم از این قاعده مستثنی نیست، چرا که در صورت اجرای تهدیدهایش می تواند ده ها هزار نیروی اضافی را وارد این رویارویی‌ها کند و هیچ دلیلی هم وجود ندارد که این کار را انجام ندهد.
از دید اردوگاه سنی، ایران بزودی در عراق و همچنین در سوریه پیشتاز خواهد بود. از دید اردوگاه شیعه، تنها کاری که از دست عربستان سعودی برمی آید این است که به شکلی بیهوده و در چارچوب ائتلاف، بمباران هایی را علیه نیروهای داعش به انجام برساند. به هرحال نباید فراموش کرد که دشمن اصلی هر دو ایران است.
منبع: لوتان، ۶ ژوئن ۲۰۱۵
