بعد از گذشت دو روز از پیشنهاد آتش بس پژاک و در حالیکه فرمانده نیروی زمینی سپاه و سفیر جمهوری اسلامی در عراق از “بی مفهومی” این پیشنهاد سخن گفته و آن را منتفی اعلام کرده بودند، سپاه در اطلاعیه ای رسمی از پژاک خواست محتوای آتش بس را روشن کند و در عین حال حملات توپخانه ای به مناطق مرزی را هم متوقف کرد.پژاک در اطلاعیه خود با اشاره به میانجیگری کسانی که “شخصیت های دوست” بین آنها و جمهوری اسلامی خوانده شده اند، اعلام کرده بود که عملیات نظامی را متوقف خواهد کرد.این شخصیت ها چه کسانی هستند؟
پژاک در بیانیه خود اعلام کرده بود که این پیشنهاد به دنبال میانجی گری برخی “شخصیت های دوست” و در راستای حل “دمکراتیک مساله کُرد” مطرح شده، اما اشاره ای به نام این شخصت ها نکرده بود.رئیس اقلیم کردستان عراق هم گفته است ما در راستای بهبود وضعیت مرزها تلاش های زیادی کردیم،پیشتر هم مراد کاریلان، مرد شماره دوم حزب کارگران کردستان –ـ پ ک ک ـ گفته بود آنها با جمهوری اسلامی رابطه غیر مستقیم دارند و موضوع پژاک نیز یکی از محورهای این رابطه است.
همن سیدی، تحلیگر مسائل کردستان با مثبت ارزیابی کردن اعلام آتش بس پژاک، به روز می گوید جمهوری اسلامی اهل مذاکره نیست،اما سپاه می خواهد به هر طریق ممکن از شر پژاک در مرزها خلاص شود و به ایفای نقش در اختلافات بین جناحی در آستانه انتخابات بپردازد.
پژاک در مورد آتش بس شفاف سازی کند
حزب حیات آزاد کردستان روز یکشنبه 13 شهریور، با صدور بیانیه ای اعلام کرد درصورتی که جمهوری اسلامی آتش بس آنها را بپذیرد، تصمیم خود را از ساعت ۱۲ روز دوشنبه، 14 شهریور، به اجرا در خواهند آورد. این اعلام درحالی صورت گرفت که هفته گذشته رئیس سازمان اطلاعات سپاه و یک روز قبل از آن جانشین فرمانده نیروی زمینی این نهاد نظامی بر ادامه عملیات تا نابودی پژاک تاکید کرده بودند.
در اولین واکنش، یک روز پس از انتشار این اطلاعیه، سرهنگ حمید احمدی سخنگوی سپاه در عملیات شمالغرب کشور، گفت: “خواسته ما این است که آنها ابتدا مرزهای ما را ترک کنند و در حال حاضر اعلام آتش بس مفهومی ندارد.”
سفیر جمهوری اسلامی در عراق هم گفت: “ما این گروهک را غیرقانونی می دانیم.”
به گزارش خبرگزاری مهر حسن دانایی فرد همچنین گفت این حزب “تاکنون به هیچ یک از تعهدات خود نسبت به قول هایی که به مسئولان عراقی داده پایبند نبوده است.”
اما در تازه ترین واکنش، خبرگزاری فارس، وابسته به نهادهای امنیتی نظامی، به نقل از روابط عمومی کل سپاه پاسداران، نوشت نیروی زمینی سپاه در اطلاعیه‌ای خواستار روشن شدن محتوای “درخواست آتش‌بس یک طرفه گروهک تروریستی پژاک” شده است.
در این اطلاعیه اعلام نظر رسمی سپاه به زمانی موکول شده است که پژاک به صورت شفاف محتوای این آتش بس را روشن کند.
سپاه این موضع را در شرایطی اعلام کرده که همزمان حمله به مرزها نیز متوقف شده است. روزنامه کردی زبان “روداو” به نقل از فرماندار منطقه “پشدر” در مرزهای ایران و عراق اعلام کرده که حملات جمهوری اسلامی از ظهر روز دوشنبه، یعنی زمانی که آتش بس پژاک شروع شد، متوقف شده است.
ناشی از اختلافات داخلی ست
اما آیا با توجه به انعطاف سپاه در برابر اعلام آتش بس پژاک و توقف حملات توپخانه ای می توان پیش بینی کرد که درگیری های سپاه و حزب حیات آزاد کردستان خاتمه یابد؟
همن سیدی، تحلیگر مسائل کردستان در این زمینه به روز می گوید: “اختلافات داخلی جمهوری اسلامی اوج گرفته، قوه قضایی از ائتلاف و توطئه پیچیده اصلاح طلبان و جریان انحرافی سخن می گوید و روزنامه ها یکی پس از دیگری در آستانه انتخابات توقیف می شوند و بالاخره اینکه ارتش در مناطق مرزی با برگزاری مانور نظامی در رقابت شدید با سپاه است، به نظر می رسد سپاه پاسداران که بخشی از این اختلافات است قصد دارد با ایجاد یک جنجال رسانه ای برای مدتی این بلاتکلیفی را ادامه دهد؛ چراکه می خواهد به هر طریقی که شده پرونده این بحران پیش بینی نشده را در مرزها ببندد و به ایفای نقش در مسائل داخلی بپردازد.”
با این وجود آیا سپاه تن به مذاکره با پژاک می دهد؟ آقای سیدی می گوید: “جمهوری اسلامی در مورد کردستان اهل مذاکره نبوده و نیست. به تبع آن سپاه هم در صدد دادن امتیاز و حتی حل مساله نیست. سپاه می خواهد با اتلاف وقت به درگیری های داخلی نظام در شش ماه مانده به انتخابات بپردازد.”
این تحلیگر مسائل کردستان می افزاید: “گذشته از این کم کم فصل سرما آغاز می شودو نیروهای نظامی سپاه آمادگی برخورد چریکی در این فصل را ندارند. پیش بینی سپاه این بود در عرض یکی دو ماه می تواند پژاک را به گفته خودشان منهدم کنند، اما این پیش بینی درست از آب در نیامد و بنابراین در چنین شرایطی اصولا علاقه ای هم به ادامه درگیری ها ندارد.”
بارزانی: با راه‌حل نظامی موافق نیستیم
پژاک در اطلاعیه خود که بر روی سایت رسمی این حزب قرار گرفت با اشاره به میانجیگری کسانی که “شخصیت های دوست” خوانده شده اند، اعلام کرده بود که عملیات نظامی خود را متوقف خواهد کرد.
هر چند این حزب به صورت شفاف نگفته است که عامل میانجی آنها چه کسانی بوده اند، اما با توجه به تلاش های حکومت اقلیم کردستان عراق و سفر دو هفته گذشته نچیروان بارزانی به تهران و وعده هایی که پس از این سفر داد، کارشناسان این احتمال را مطرح کرده اند که منظور از «شخصیت های دوست»مقامات حکومت اقلیم کردستان باشند.
مسعود بارزانی عالیترین مقام این منطقه روز سه شنبه 14 شهریور ماه ضمن ابراز تاسف از بروز درگیری میان ایران و پژاک و همچنین ترکیه و پ ک ک گفت: “در جهت راه‌حلی صلح‌آمیز و عدم بروز جنگ بسیار تلاش کردیم و در این راستا اقدامات خوبی انجام شد و به نتایج مثبتی رسیدیم، اما این اوضاع یکباره تغییر کرد.”
بارزانی همچنین افزود: “صراحتا اعلام می‌کنم که ما خواستار احقاق حقوق ملت کرد هستیم، اما با راه‌حل نظامی موافق نیستیم. ما از پ ک ک و پژاک برای انجام فعالیت‌های نظامی پشتیبانی نمی‌کنیم، بلکه آنها را به پیگیری حقوق خود از طریق صلح‌آمیز تشویق می‌کنیم.”
گفتنی اینکه در اطلاعیه سپاه هم آمده است: “ضروری است دولت اقلیم کردستان عراق که واسطه این اقدام بوده است هر چه سریعتر نسبت به شفاف سازی منظور آتش بس اعلامی اقدام لازم را بعمل آورد.”
مراد کارایلان، رهبر فعلی پ ک ک هم که پس از دستگیری عبدالله اوجالان به قدرت رسید، مدتی پیش در مصاحبه با بی بی سی با اشاره به روابط غیر مستقیم این حزب با جمهوری اسلامی گفته بود در مذاکرات با جمهوری اسلامی موضوع پژاک و ادامه درگیری ها یکی از محورهای اصلی گفتگو خواهد بود.
