ناتان گاردلز
برنارد کوشنر، وزیر امور خارجه فرانسه، در اظهارات اخیر خود در خصوص ایران و پرونده اتمی آن نشان داد که کشورش طرفدار جنگ با این کشور است. البته کمی بعد، آن را به شیوه ای دیگر بازگو کرد: در صورتی که حکومت آیت الله ها با بازرسان آژانس اتمی همکاری نکند.
آیا فرانسه برای مشارکت در مداخله نظامی احتمالی علیه ایران به انتظار تصویب شورای امنیت خواهد نشست؟
در حال حاضر، هیچ گونه پیشنهادی دال بر مداخله نظامی داده نشده. برعکس، موضع فرانسه با اقدامات فعلی محمد البرادعی، رییس آژانس اتمی، همسو است. اقدامات وی که طی آن به مقامات ایرانی فرصت داده شده تا به برخی از سؤالات مبهم در خصوص برنامه هسته ای توضیح دهند، در واقع یک روند فنی است که دو تا سه ماه به طول خواهد انجامید.
با اینکه باید قاطعیت خود را حفظ کنیم و خاطرنشان سازیم که دستیابی ایران به سلاح هسته ای غیرقابل قبول است، ولی در حقیقت، عمل کردن بر خلاف این پیشنهاد نیز غیرممکن است. زمانی که با همتای محترم خود، خانم کاندولیزا رایس، صحبت می کردم، مشخص شد که مقامات امریکایی به طور کامل با ما [مقامات فرانسوی] موافق نیستند، زیرا مأموریت آقای البرادعی از سوی ما مورد تأیید قرار گرفت. نباید فراموش کرد که آقای البرادعی در خصوص عراق درست می گفت. مخالفت کردن با اقدامات او یک اشتباه بزرگ است. در حال حاضر، بر سر دستیابی ایران به سلاح اتمی هیچ اختلاف نظری وجود ندارد؛ تا بدان حد که برای متوقف ساختن این روند تدابیر جدیدی را اتخاذ خواهیم کرد، با شورای امنیت یا بدون شورای امنیت.
به نظر شما درخصوص فاجعه ای که عراق روی داده چه باید کرد؟
ما همیشه مخالف مداخله نظامی ایالات متحده در عراق بودیم و پس از آن نیز شاهد بودیم که هیچ چیز برای بازسازی ملی این کشور محیا نشده بود. این یک فاجعه به مفهوم واقعی است، ولی درعین حال، سیاست ما نمی تواند بر یک سیاست ضد امریکایی استوار باشد. ما نمی توانیم دنباله روی استراتژی دولت قبلی یا سیاست اروپا باشیم و بگوییم “این شکست یا مشکل امریکاست و ما تا آنجا که می توانیم باید از آن دوری کنیم”. من تصمیم گرفتم در ماه اوت به عراق بروم و و در خاک عراق با مردم این کشور صحبت کنم. من قصد نداشتم از فعالیت های ایالات متحده حمایت کنم و قصد هم نداشتم به مخالفت با آن بپردازم.
در بیست سال اخیر این اولین باری بود که یک وزیر امور خارجه اروپایی به عراق سفر می کرد و در 9 سال اخیر نیز اولین باری بود که یک هواپیمای نظامی فرانسوی در بغداد بر زمین نشست. من برای سفر به این کشور نظر رییس جمهور بوش یا کاندولیزا رایس را جویا نشدم. این به واقع یک ماجراجویی بود. منطقه سبز منطقه ای است که از تصور خارج است. اطراف آن کاملا نابود شده و بقیه شهر در حقیقت یک منطقه قرمز است و هیچ گونه “زندگی” در خیابان ها دیده نمی شود. واقعاً باورنکردنی بود.
ما برای بهبود وضعیت این کشور چه کاری می توانیم انجام دهیم؟
در آنجا یک مثلث قدرت وجود دارد که سربازان امریکایی یک ضلع آن را تشکیل می دهند. تعداد آنان اکنون از 160 هزار تا 130 هزار کاهش یافته و فعلا دستور دارند که در آنجا مستقر بمانند. پس از آن دولت عراق است که بسیار ضعیف به نظر می رسد، ولی به هر حال وجود دارد. و سومین ضلع آن، به واسطه قطعنامه ای که در ماه اوت توسط سازمان ملل به تصویب رسید، به نیروهای این سازمان و پررنگ شدن نقش آن در عراق اختصاص یافته است.
شما به سؤال من پاسخ ندادید. آیا می توان کاری انجام داد؟
ابتدا باید هموطنان فرانسوی را متقاعد کنیم که علاقه بیشتری به این مسایل نشان دهند، ولی من شخصاً معتقدم که می توان کاری کرد. به علاوه باید دیگر مقامات اروپایی را نیز متقاعد کنیم. خوشبختانه کارل بیلت، وزیر امور خارجه سوئد نیز، درست پس از سفر من به عراق از این کشور دیدن کرد. ما کاملاً با یکدیگر توافق نظر داریم.
به نظر شما چگونه باید شروع کرد؟ به عنوان مثال، در حال حاضر 77 هزار زندانی عراقی در انتظار محکومیت خود بسر می برند و این در حالی است که از داشتن وکیل یا مشاور حقوقی نیز محروم هستند. آیا فرانسه می تواند این مشکل را با کمک قضات و وکلای فرانسوی و بین المللی و همچنین وکلای عراقی حل کند؟ آیا می تواند کمکی در زمینه آموزش وکلا و قضات جدید در عراق انجام دهد؟
قبل از هر چیز، باید به مسؤولان عراقی پیشنهاد دهیم که برای حل مسایل خود بیشتر تلاش کنند. آنها در حال حاضر به هیچ وجه علاقه ای برای انجام این کار ندارند. ارتش عراق بدون رضایت، فرمان یا امکانات ارتش ایالات متحده هیچ کاری نمی تواند انجام دهد.
قبلاً، گفتن اینکه این مسایل تماماً مشکلات ایالات متحده هستند بسیار ساده بود. نیروهای امریکایی می خواستند به این کشور وارد شوند و این کار را نیز انجام دادند. خوب! ولی این کافی نیست. تمامی مشکلات جهان در این منطقه متمرکز شده. ما باید قسمتی از آینده خود را به این منطقه اختصاص دهیم و برای یافتن راه حل تلاش کنیم؛ به عنوان مثال، ایجاد یک فدراسیون یا یافتن یک راه حل سیاسی.
ولی صادقانه باید بگویم که بنابه دلایل بشردوستانه باید کاری انجام دهیم؛ در غیر این صورت، با مسأله ای بیش از یک فاجعه روبرو خواهیم شد: یک مصیبت اسفناک.
منبع: ال پائیس، 13 نوامبر
مترجم: علی جواهری