ایران برای افزایش جمعیت و فاصله گرفتن از قوانین پیشرو در زمینه تنظیم خانواده تلاش می‌کند. به همین منظور مجلس ایران به دنبال تصویب قانون منع وازکتومی و سخت‌تر کردن قوانین سقط جنین است.
دو دهه پس از شروع برنامه موثر کنترل جمعیت در ایران که طی آن مردان با یارانه تحت عمل وازکتومی قرار می‌گرفتند و بصورت رایگان کاندوم توزیع می‌شد، حالا این کشور مسیرش را کاملا تغییر داده است.
سال گذشته آیت‌الله خامنه‌ای رهبر ایران، سیاست موجود کنترل جمعیت را مورد انتقاد قرار داد و آن‌را تقلیدی از زندگی غربی توصیف کرد. رهبر ۷۴ ساله ایران از مردم خواست با پیر شدن جمعیت مبارزه کنند و جمعیت ایران را از ۷۷ میلیون به حداقل ۱۵۰ میلیون نفر برسانند.
این هفته مجلس محافظه‌کار تهران رای به بحث گذاشتن ممنوعیت وازکتومی و تنبیه کسانی که به کنترل جمعیت و سقط جنین کمک می‌کنند را در دستور کار خود قرار داد.
خبرگزاری فارس گزارش داد که اکثریت قریب به اتفاق نمایندگان مجلس ایران با این موضوع موافق هستند. با توجه به نفوذ خامنه‌ای در میان نمایندگان مجلس، احتمال تصویب این طرح وجود دارد.
بنابه گزارش فارس، خامنه‌ای در ماه اکتبر گفته است: “اگر ما به این وضع ادامه بدهیم، در آینده نه چندان دور به کشوری پیر تبدیل می‌شویم. چرا بعضی زوج‌ها یک یا دو بچه را ترجیح می‌دهند؟ چرا مردان یا زنان به طرق مختلف از بچه‌دار شدن جلوگیری می‌کنند؟ دلایلش باید مورد مطالعه قرار بگیرد. ما کشور ۷۵ میلیونی نیستیم، ما ظرفیت حداقل ۱۵۰ میلیون نفر را داریم.”
خامنه‌ای در سخنرانی‌های مختلف بیانات مشابهی کرده است و از مقامات خواسته تا یارانه وازکتومی را بردارند و بودجه دولت برای تنظیم خانواده را کاهش دهند. در دوران احمدی‌نژاد، دولت به خانواده‌ها وعده داده بود برای هر فرزند بیشتر، یک سکه طلا بدهد.
کامیار علایی، دانش‌آموخته هاروارد که بخاطر تحقیق در رابطه با درمان ایدز به همراه برادرش در ایران زندانی شده بود، در مورد این اقدامات که می‌تواند مرگ و میر زنان در هنگام زایمان را افزایش دهد ابراز نگرانی کرد.
علایی می‌گوید، مقصر کاهش نرخ تولد مشکلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است که از ازدواج جوانان و بچه‌دار شدن جلوگیری می‌کند نه سیاست‌های موفق تنظیم خانواده در ایران.
وی گفت: “بیش از نیمی از جمعیت کشور را جوانان ۲۰ تا ۳۰ ساله شکل می‌دهند… اما نمی‌توانند بچه‌دار شوند چون مشکلات اجتماعی اقتصادی مانع ازدواج آن‌ها می‌شود. باید این مشکلات را مقصر دانست، نه سیاست‌هایی که کاملا خوب عمل می‌کند.”
حدود ۷۰ درصد از جمعیت ایران زیر ۳۵ سال سن دارند.
علایی گفت، پس از انقلاب اسلامی ایران، جمعیت این کشور در مدت ۱۰ سال دو برابر شد و به ۶۰ میلیون نفر رسید چراکه در طول جنگ مقامات مردم را تشویق به بچه‌دار شدن می‌کردند.
سیاست‌های تنظیم خانواده در دهه ۱۹۹۰ آغاز شد تا جمعیت ایران کنترل شود. علایی می‌گوید: “ما به اندازه کافی جوان داریم که وقتی در سال‌های آینده ازدواج کنند می‌توانند بچه‌دار شوند. قطع کلی خدمات تنها به سقط جنین ناخواسته و مرگ و میر مادران منجر می‌شود.”
هنوز روشن نیست که وزارت بهداشت لایجه مجلس را تایید کند، اما بعید به نظر می‌رسد حداقل بصورت علنی نظرات رهبر این کشور را به چالش بکشد.
به رغم این تصمیمات، ایران نظرات تقریبا پیشرویی در مورد مسایلی چون درمان نازایی، سلول‌های بنیادین، لقاح مصنوعی، عمل تغییر جنسیت و خدمات جلوگیری از بارداری دارد که اکثر آن‌ها هم از یارانه‌های دولتی سنگین برخوردارند.
منبع: گاردین - 15 آوریل 2014
