نماینده ویژه سازمان ملل در سوریه خبر از آن داد که جمهوریاسلامی سالانه ۶ میلیارد دلار به کشور سوریه و دولتبشار اسد، کمک مالی میکند. مبلغی که به نوشته بلومبرگ در سالهای ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ بین ۱۴ تا ۱۵ میلیارد دلار بوده است.
بلومبرگ در حالی این گزارش پیرامون کمکهای مالی ایران به دولت بشار اسد را منتشر کرده که پیش از این برخی مقامهایآمریکایی مدعی شده بودند میزان کمکهای مالی جمهوریاسلامی به سوریه٬ مبلغ زیادی نیست.
تاکنون اخبار مختلفی درباره کمکهای مالی ایران به سوریه منتشر شده. برای مثال ۳ سال پیش رسانهها خبر از دو کمک ۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلاری و سپس - سه ماه بعد - کمک ۱۰ میلیاردی ایران به سوریه را منتشر کرده بودند. آن زمان وزارتامورخارجه بریتانیا گزارشی در اینباره منتشر کرده و در آن به محاسبه هزینه کارهایی پرداخته بود که دولت قادر بود در داخلایران انجام دهد. مسایلی نظیر تسهیلات آموزشی (۳۴۷ هزار کلاس درس)، تامین اجتماعی و خدمات درمانی (افزایش ۳۵۰ درصدی بودجه خدمات پزشکی)، ایمنی جادهها (۳۸۵۰ کیلومتر بزرگراه) از جمله مسایل مورد اشاره در این گزارش بودند.
دو سال پیش ادیب مایالیا، رئیس بانک مرکزی سوریه٬ درباره کمکهای ایران به این کشور گفته بود: “ایران با گشایش یک حساب مالی دیگر به ارزش ۱ میلیارد دلار برای بودجه واردات و سه میلیارد برای دستیابی به نفت و محصولاتنفتی، حمایت خود از سوریه را ادامه می دهد”.
سوریه از جمله متحدان اصلی ایران در منطقه است. پس از آغاز اعتراضها به دولت بشار اسد٬ ایران از جملهمعدود کشورهایی بود که حمایت خود از او را ادامه داد. کمکهایی که از بحثهای مالی آغاز میشد و به اعزامنیروهای نظامی، می رسید. سوریه از جمله کشورهایی است که روزانه بخشی از نفت ایران را به قیمت بسیار پایین خریداریمیکند.
در زمان ریاستجمهوری محمود احمدینژاد، روزنامه اسرائیلی هاآرتص در گزارشی پرده از روابط مالی میان ایران و سوریهبرداشته بود. به نوشته این روزنامه “ایران پذیرفته به سوریه کمک کند تا بتواند تحریمها علیه تردد هوایی هواپیماهای سوری وبانکهای این کشور را هم دور بزند. در این باره بحث میشود که در ایران فرودگاهی در اختیار هواپیماهای سوری قرار گیرد وبانکی مشترک تاسیس شود که پول را از طریق چین و روسیه انتقال دهد”.
برخی گزارشهای منتشر شده در رسانههای غربی نیز حکایت از آن داشت - به نقل از یک مقام بلندپایه سابق وزارت دفاع آلمان- که ایران بین ۱ تا ۲ میلیارد دلار روی برنامه هستهای سوریه سرمایهگذاری کرده. بخشی از تاسیسات هستهای سوریه درسال ۲۰۰۷ توسط هواپیماهای ارتش اسرائیل بمباران شد.
پاییز گذشته رویترز گزارشی منتشر کرده بود که در آن مدعی شد برخی مقامهای سوری “نگران اثرات منفی کاهشقیمت نفت بر تداوم حمایتهای مالی جمهوری اسلامی از دولت بشار اسد” هستند. مسالهای که در بحبوحه کاهش قیمت نفتدر بازارهای جهانی اتفاق افتاد.
در زمان اوج درگیریهای داخلی در سوریه میان دولت بشار اسد و مخالفان - بعضا مسلح - علاءالدین بروجردی، رئیسکمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس - گفته بود: “جمهوری اسلامی به کمکهای اقتصادی و حمایتهای سیاسی وبینالمللی از سوریه ادامه خواهد داد، چون این گونه کمکها ، کمک به منافع جمهوری اسلامی و امنیت ملی ما است”.