سیمین بهبهانی، شاعر مشهور ایرانی، کسی که از شور عشق می نوشت و خواستار حقوق برابر زنان بود و از چالش هایی که در سرزمین مادری اش با آن روبرو بود حرف می زد، در سن ۸۷ سالگی درگذشت.
بهبهانی که در بیمارستان بستری بود، روز ۶ اوت به کما رفت و بعد به دلیل نارسایی قلبی و تنفسی در گذشت.
سیمین خلیلی، روز ۲۰ ژوئیه ۱۹۲۷ متولد شد وخوانندگان ایرانی از اشعار عاشقانه اش استفاده کردند. بهبهانی در اشعارش از سبک های مختلفی استفاده می کرد که با سبک های کلاسیک و رایجی که شاعران ایرانی استفاده می کردند، تفاوت داشت.
اشعار بهبهانی در آستانه انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۹۷۹ متوجه حقوق زنان و مشکلاتی شد که ایران با آن مواجه بود. به همین دلیل به او لقب “شیرزن ایران” داده بودند. بهبهانی که در دهه ۵۰ میلادی در دانشگاه تهران حقوق خوانده بود، جایزه سیمون دوبووار را برای آزاد زنان در سال ۲۰۰۹ از آن خود کرد و دوبار کاندیدای نوبل ادبیات شد.
حتی باراک اوباما در پیام ویدئویی که بمناسبت نوروز فرستاده بود، از یکی از اشعار بهبهانی استفاده کرد: “اگر چه پیرم ولی هنوز / مجال تعلیم اگر بود / جوانی آغاز می‌کنم / کنار نوباوگان خویش.”
سعید حمیدیان، استاد ادبیات دانشگاه علامه طباطبایی از تمرکز بهبهانی بر روی مسائل سیاسی و اجتماعی تقدیر می کند. او می گوید: “جنبه های سیاسی و اجتماعی آثار سیمین بهبهانی چنان قوی است که در اشعار هیچ شاعر زنی دیده نشده است. آثار بهبهانی قدرت اشعار کلاسیک را دارد اما زبان بکار رفته در آن زبان سختی نیست.”
آثار بهبهانی هدف حمله حکومت نیز بود. در سال ۲۰۱۰ مقامات حکومتی او را ممنوع الخروج کردند و نتوانست در مراسم روز زن در پاریس حضور پیدا کند. در سال ۲۰۰۶ روزنامه ای که اشعار سیمین بهبهانی را منتشر کرده بود، تعطیل شد.
اوباما در ویدئوی سال ۲۰۱۱ خود از سیمین بهبهانی بعنوان “ زنی که سخنانش جهان را به لرزه افکنده اند، حتی اگر از سفر او فرای مرزهای ایران جلوگیری به عمل آمده است”، یاد می کند.
او بعد از انتخابات مخدوش سال ۲۰۰۹ نوشت: “بر سر کله گشاد منه، / خاک مرا به باد مده.”
شعر سیمین بهبهانی با این بیت به پایان می رسد: “خواهی گر آتشم بزنی / یا قصد سنگسار کنی/ کبریت و سنگ در کف تو / خاموش و بی گزند شود”
گاردین، 19 اوت
