رفیقان پنجاه ساله به رقابت می پردازند؟

نویسنده
کیوان بزرگمهر

» بسیج اصولگرایان در حمایت از مهدوی کنی

رودررویی هاشمی رفسنجانی با رفقای 50 ساله‏اش به نقطه حساسی رسیده است: رقابت با محمدرضا مهدوی کنی برای کسب کرسی ریاست مجلس خبرگان؛خبری که این روزها نقل محافل سیاسی است. هاشمی و کنی در اظهارات اخیر خود سعی کرده‏اند بین میدان رقابت و پیشینه رفاقت خود تمایز قایل شوند و یکی را ناقض دیگری ندانند، اما حمایت گسترده حامیان دولت از کاندیداتوری دبیر کل جامعه روحانیت مبارز برای ریاست مجلس خبرگان، نشان می دهد حریف بی اعتنا به این تعارفات همچنان در صدد حذف هاشمی است.

هواداران رقیب هاشمی رفسنجانی در کارزار پیش رو کسانی هستند که کاندیدای آنها در انتخابات سال گذشته ریاست جمهوری، هر اتهامی که  ‏خواست و توانست به رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و اطرافیانش نسبت داد. همان‏ها امروز به  دنبال محاکمه  مهدی هاشمی، فرزند چهارم آیت الله هاشمی رفسنجانی هستند.

در دوره‏های گذشته انتخابات ریاست مجلس خبرگان نه مصباح یزدی توانست هاشمی رفسنجانی را کنار بزند و نه آیت الله جنتی ونه شیخ محمد یزدی؛سه نفری که به دلیل موضع گیری‏های تند و تیزتر در عرصه سیاست در سه دوره انتخابات ریاست خبرگان متحمل شکست‏های سنگینی از هاشمی رفسنجانی شدند.

 

بسیج رسانه‏ها به نفع مهدوی کنی

خبرگزاری‏های حکومتی در روزهای اخیر و در جریان پوشش اخبار مربوط به این تحول سیاسی به شکل معناداری اقدام به انتشار سخنان شخصیت‏های مختلف در حمایت از کاندیداتوری آیت الله مهدوی کنی کرده‏اند؛ در حالی که چندان خبری از هواداران هاشمی رفسنجانی نبوده است.

دیروز قدرت الله علیخانی در یکی از معدود خبرهایی که توسط خبرگزاری مهر به نقل از نزدیکان هاشمی رفسنجانی مخابره شده، تنها به این گفته بسنده کرد که: “آیت‌الله هاشمی برای کاندیداتوری مصمم است”. صحبت‏های این نماینده اصلاح طلب مجلس در مورد مجلس خبرگان چندان مفصل نیست، چرا که او معتقد است: “همه شخصیتها مورد احترام هستند و ما نباید برای اعضای خبرگان تعیین تکلیف و در آرای آنها دخالت  کنیم.”

اما همین خبرگزاری طی دو روز گذشته اقدام به انتشار اظهارات ده نفر از حامیان ریاست کنی برمجلس خبرگان  کرده است. از اسدالله بادامچیان گرفته تا مسئول دفتر آیت‌الله مهدوی کنی و سخنگوی مجمع روحانیت مبارز و برخی از اعضای مجلس خبرگان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی.

سخنگوی جامعه روحانیت مبارز درباره انتخابات قریب الوقوع ریاست مجلس خبرگان رهبری و کاندیداتوری مهدوی کنی گفته: “شرایطی که در یک سال اخیر و بعد از فتنه 88 اتفاق افتاد و تلاش مردم برای احیای مطالبات به حق خود که در همین راستا حماسه های مختلفی را درجهت برآورده ساخته مطالبات خود انجام دادند بعد از دومین فتنه در 25 بهمن شرایطی را ایجاد کرد که به دلیل موضع گیری غیر شفاف بعضی از خواص و مطالبات عده زیادی از نمایندگان مجلس خبرگان، آیت الله مهدوی کنی حاضر به حضور در انتخابات ریاست مجلس خبرگان شدند.”

از سخنان این عضو جامعه روحانیت مبارز می‏توان چنین برداشت کرد که دلیل  حمایت از کاندیداتوری  دبیر کل این تشکل سیاسی در برابر هاشمی رفسنجانی حمایت ضمنی وی در طول 20 ماه گذشته از معترضان نتایج انتخابات بوده است. حتی موضع گیری‏های اخیر رئیس مجلس خبرگان و “اقدامات خلاف قانون و هتاکی مذموم”  خواندن اعتراضات 25 بهمن، برای هواداران حکومت کافی نبوده  و آنها همچنان  هاشمی رفسنجانی را مصداق بارز “خواص بی بصیرت” می‏دانند. حسین شریعتمداری این موضع گیری هاشمی رفسنجانی را “دیر هنگام” و “در حد و اندازه یک تاکتیک” ارزیابی کرده بود.

 

پیش بینی پیروزی مهدوی کنی

 عبدالنبی نمازی دو روز پیش گفته بود در رقابت با هاشمی رفسنجانی “مهدوی کنی قطعا رای می‌آورد”. پیش بینی این عضو مجلس خبرگان رهبری بر این پایه استوار بود که: “از آنجایی که اکثر نمایندگان مجلس خبرگان از وی درخواست کرده اند که برای ریاست این مجلس اعلام کاندیداتوری کند، پیرو این درخواست ایشان نیز قبول کردند و قطعا آیت الله مهدوی کنی رای لازم را بدست خواهند آورد.”

یک روز قبل از آنکه عبدالنبی نمازی چنین پیش بینی کند، حجت‌الاسلام سید مصطفی میرلوحی مسئول دفتر آیت‌الله مهدوی کنی از “دعوت حدود 60 عضو خبرگان” از محمدرضا مهدوی کنی برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست مجلس خبرگان خبر داده بود. این مجلس 86 نفر عضو دارد و در صورت صحت ادعای مصطفی میرلوحی، رای مهدوی کنی برای غلبه بر هاشمی رفسنجانی می‏تواند از پیش تضمین شده باشد.

هر چند اظهاراتی از قبیل آنچه حجت الاسلام حسین ابراهیمی درباره تعداد دعوت کنندگان خبرگان رهبری از آیت الله مهدوی کنی گفته، می‏تواند باعث ایجاد شک‏هایی در مورد تعداد واقعی این دعوت کنندگان به وجود بیاورد. این عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت دیروز تعداد دعوت کنندگان مهدوی کنی به رقابت با هاشمی را 50 نفر عنوان کرد.

بازار حمایت از مهدوی کنی بین چهره‏های هوادار دولت داغ است. روح‌الله حسینیان رسیدن مهدوی کنی به ریاست خبرگان رهبری را باعث ارتقا بخشیدن به جایگاه معنوی این پست می‏داند. او معتقد است که خبرگان رهبری با  ایجاد “تغییر در مسئولیت‏های این مجلس به وظیفه شرعی و قانونی خود عمل خواهند کرد.” او می‏گوید خبرگان “به‌خاطر مسئولیت معنوی‌ای که دارند باید از یک جایگاه مقدس، مذهبی و معنوی برخوردار باشند”. وی به طور مشخص هاشمی رفسنجانی را فاقد تمام این جایگاه‏ها می‏داند. حسینیان علی رغم همه عقب نشینی‏های اخیر رئیس مجلس خبرگان معتقد است: “موضع‌گیری اخیر هاشمی با واقعیت فاصله زیادی داشته و بعداً پیامدها و نتایج خودش را هم به‌دنبال خواهد داشت.”

سخنان این نماینده مجلس را دیروز خبرگزاری‏هایی چون ایرنا و فارس گزارش کردند. خبرگزاری‏هایی که بیشترین قرابت را با مواضع دولت محمود احمدی‏نژاد دارند. این دو خبرگزاری طی یک هفته گذشته در مواردی مکررا از وجود پیش بینی‏های دقیقی مبنی بر رای آوردن مهدوی کنی در رقابت با هاشمی رفسنجانی خبر داده‏اند. 

سخنان آیت الله ابولقاسم خزعلی نیز از مهمترین عناوین خبری این دو خبرگزاری در روز گذشته بود. جایی که نماینده مردم خراسان در مجلس خبرگان رهبری گفته بود: “ما درصدد هستیم تا ان‌شاءالله آیت‌الله مهدوی کنی ریاست مجلس خبرگان را قبول کنند و چند نفری که مناسب با ایشان باشند، تشکیل هیات رئیسه بدهند”.

خزعلی مهدوی کنی را “مردی برجسته و دارای روحی پاک، ایمانی متقن و دوستدار خدمت به انقلاب” توصیف کرده است.

 

درخواست تقیه از هاشمی رفسنجانی

در میان رسانه‏های طرفدار دولت، سایت محرمانه نیوز که گفته می‏شود نزدیک به اسفندیار رحیم مشایی است، روز دهم اسفند ادعا کرد از یک نامه محرمانه خبر دارد که از طرف میرحسین موسوی و مهدی کروبی، خطاب به هاشمی رفسنجانی نوشته شده . نامه‏ای که ادعا شده بود توسط یک مقام امنیتی به دست محرمانه نیوز رسیده است. این سایت گزارش داده بود که سران جنبش سبز در نامه خود خطاب به رئیس مجلس خبرگان رهبری گفته‏اند: “بخواهید یا نخواهید، در این برهه حساس تاریخی همه ما سرنوشتی مشترک داریم. پیوندهای فکری و علقه های مشترک ما و شما چنان است که گویی در یک کشتی در مسیر جریان سبز در حرکت هستیم. در این شرایط حساس تاریخی که سرنوشت یک جریان عظیم به حضور جنابعالی در راس مجلس خبرگان گره خورده است، پیشنهاد می نماییم که برای نیل به این هدف، حتی به صورت آشکار به ما حمله نمایید و از اقدامات و برنامه های هواداران (…) جنبش سبز با عبارات تند انتقاد کنید، که این موضوع مانعی جدی را فراروی پروژه حذف جنابعالی از سنگر ریاست مجلس خبرگان قرار خواهد داد و اصحاب(…) را از دستیابی به اهداف (…) شان دور خواهد ساخت. هرچند که می دانیم این اقدام تقیه گونه تا چه حد برای شما دشوار و صعب است”.

صحت و سقم این نامه تا کنون نه تایید و نه تکذیب شده است. چرا که در زمان انتشار این نامه چند روز از انتقال رهبران جنبش سبز به مکانی نا معلوم در تهران می‏گذشت.  این سایت و دیگر رسانه های هوادار دولت و سپاه بارها به جعل نامه ها و شنود رهبران سبزپرداخته اند .

 

خبرگان؛ مدافع یا ناظر رهبری؟

یکی از اصلی‏ترین وظایف خبرگان رهبری نظارت بر کار رهبر جمهوری اسلامی ایران است. چیزی که به اعتقاد منتقدان و مخالفان حکومت ایران از اصول مغفول مانده قانون اساسی ایران است. اسفند ماه گذشته مهدی کروبی در نامه‏ای به هاشمی رفسنجانی درباره تعلل و بی توجهی مجلس خبرگان در قبال اعمال آیت الله خامنه‏ای شدیدا اعتراض کرده بود. آیت الله علی محمد دستغیب نیز در هفتمین روز ماه جاری طی نامه‏ای خبرگان رهبری را به بازگشت به مسیر اصلی کار خود دعوت کرده بود.

با این همه بسیاری از اعضای این مجلس چنین اعتقادی در مورد وظیفه خبرگان رهبری ندارند. آیت الله خزعلی گفته: “رئیس مجلس خبرگان باید همواره جانب رهبری را بگیرند. زمان‌هایی که خدای ناکرده اوضاع متشنجی در کشور رخ داد، خبرگان باید سینه را سپر کنند و برای دفاع از رهبری آماده باشند.” آیت الله علم الهدی دیگر عضو مجلس خبرگان رهبری هم بر این اعتقاد است که: “نمایندگان مجلس خبرگان رهبری بر حسب بیعتی که با مقام معظم رهبری دارند با همه وجود باید از ولایت فقیه و رهبر معظم انقلاب حمایت و از ایشان دفاع کنند.”

 او بدون اشاره به انجام وظایف قانونی مجلس خبرگان توسط اعضای آن، می‏گوید: “خط مشی دفاع از ولایت توسط خبرگان رهبری تعیین شده است”.

 علم الهدی پا را از این هم فراتر گذاشته و حمایت از رهبری را “ تکلیف همه مردم ایران ” می‏داند.

 

رقابتی که بالاخره شکل گرفت

 رقابت مهدوی کنی و هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست مجلس خبرگان رهبری از این رو می‏تواند مهم باشد که در مقاطع مختلف پس از انتخابات 88 کنی چند بار از هاشمی حمایت کرده است. آن هم در مقابل کسانی که امروز حامی او در میدان رقابت با هاشمی هستند. مهدوی کنی در یک اظهارنظر تاکید کرده بود که: “مگر می توان هاشمی را از عرصه سیاست ایران حذف کرد.”

شاید همین امر بود که بسیاری از تحلیل‎‏گران و ناظران سیاسی را به این نتیجه رسانده بود که مهدوی کنی به رقابت با هاشمی رفسنجانی تن نخواهد داد؛ از جمله محمد هاشمی رئیس دفتر مجمع تشخیص مصلحت نظام و برادر آیت الله هاشمی رفسنجانی که گفته بود: “رقابت این دو بزرگوار با توجه به سوابق همکاری و هم اندیشی طی 50 سال دور از ذهن است “.

خبرگزاری فارس روز یکشنبه از پیام رئیس مجلس خبرگان رهبری به دبیرکل جامعه روحانیت خبر داد که طی آن به نقل از آیت‌الله هاشمی رفسنجانی آورده شده بود  وی تمایلی برای ادامه ریاست بر این مجلس ندارد و از آیت‌الله مهدوی کنی خواسته است تا کاندیدای اصلی ریاست باشد. اما کمی بعدتر روزنامه های هوادار دولت در خبری ادعا کردند  هاشمی به دلیل فشارهای اطرافیان تصمیم خود را عوض کرده و مجددا طی پیامی به مهدوی کنی اعلام کرده خودش کاندیدا خواهد شد. اگرچه دفتر هاشمی ارسال چنین پیامی را تکذیب کرد اما رسانه های هوادار دولت این بار نوشتند  دفتر آیت‌الله مهدوی کنی تایید کرده که این گفتگوها به صورت شفاهی انجام شده است. تائیدی که هیچ گاه تائید نشد.