پس از انتقادات آیت الله خامنه ای در مورد اسلامی نبودن دانشگاه ها و افزایش دانشجویان رشته های علوم انسانی در کشور، اظهارات و اقدامات دنباله دار برخی نمایندگان مجلس و وزیر جدید علوم حکایت از اجرایی شدن طرح “اسلامی کردن” دانشگاه ها در آغاز سال تحصیلی جدید دارد.
در همین ارتباط روز گذشته کامران دانشجو وزیر علوم دولت محمود احمدی نژاد با تاکید بر اینکه “گسترش فضای اسلامی، معنوی و اخلاقی در دانشگاه ها یک ضرورت است”، گفت: “تلاش برای ایجاد دانشگاه ارزشمدار هیچگونه منافاتی با تلاش همه جانبه برای کسب دستاوردهای علمی و پژوهشی و فناوری نوین ندارد بلکه صرفاً جهت گیریهای علمی و آموزشی را هدفمند می سازد.”
کامران دانشجو همچنین به اظهار نظری درباره اساتید دانشگاه ها پرداخته و افزود: “اگر اساتید دانشگاه علاوه بر وظیفه تدریس به تعامل بیشتر با دانشجویان بر اساس اخلاق و رفتار دینی بپردازند می توانند فضای فرهنگی دانشگاه را متحول نمایند.”
این در حالیست که نایب رییس کمسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز روز دوشنبه در اظهاراتی مشابه اعلام کرده بود “مسئله اسلامی کردن دانشگاه ها با شعار دادن حل نمی شود بلکه اعضای هیات علمی در دانشگاهها و محتوای کتب درسی باید مورد بررسی قرار گیرند تا مشخص شود آیا بر اساس متون اسلامی و همزمان با طرح اسلامی شدن پیش می رویم یا خیر.”
طیبه صفایی همچنین با تاکید بر لزوم تغییر کتب درسی دانشگاه ها گفته بود: “در حال حاضر باید دغدغه جامعه دانشگاهی باورپذیری طرح اسلامی کردن دانشگاهها باشد. در این راستا امیدوارم با برنامه ریزی شورای عالی انقلاب، بازسازی و تحولات اساسی در سرفصل های کتب درسی صورت گیرد.”
وی همچنین با انتقاد از انتخاب اساتید دانشگاه ها و کتب درسی، شرایط موجود در دانشگاه ها را نامناسب خوانده و خطاب به کامران دانشجو گفته بود: “در حال حاضر هر استادی با توجه به سلیقه خود، محتوا و سرفصل دروس را تغییر می دهد و هیچگونه نظارتی هم بر روی این مسئله انجام نمی شود. امیدوارم وزیر جدید علوم به شعارها و وعده های خود در این زمینه عمل کند.”
نایب رییس کمسیون آموزش و تحقیقات مجلس همچنین با اشاره به پیگیری طرح اسلامی کردن دانشگاه ها از سوی مجلس گفته بود: “کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در دولت نهم و دهم به شدت پیگیر این طرح بوده و یکی از سئوالهای اصلی از وزرای پیشنهادی وزارت علوم برنامه های آنها برای اجرای این طرح بوده است.”
اما این همه اظهارات و گفته ها درباره طرح اسلامی کردن دانشگاه ها در چند روز اخیر و در آستانه بازگشایی دانشگاه نیست، چرا که همزمان فرمانده سابق سپاه پاسداران هم از اولین قدم هادر راستای اسلامی کردن دانشگاه ها و کتب دانشگاهی خبرداد.
یحیی رحیم صفوی، دستیار و مشاور عالی آیت الله خامنه ای در همین باره گفت: “با همت شورای اسلامی شدن دانشگاه ها و وزارت علوم، درسی تحت عنوان «آشنایی با دفاع مقدس» در وزارت علوم تصویب شد.”
وی در ادامه اظهاراتش خطاب به تهیه کنندگان این کتاب که از امسال به عنوان یکی از دروس عمومی در دانشگاه ها تدریس خواهد شد گفت: “امیدوارم دفتر ادبیات و هنر مقاومت به غیر از کارهای بزرگی که در رابطه با دفاع مقدس انجام می دهد، متناسب با مسائل جدیدی که در کشور رخ می دهد و بطور خاص موضوع تهدید و جنگ نرم، نسبت به انجام امور پژوهشی و انتشار آن اقدام نماید.”
وزیر علوم؛ انتظار و توانایی اسلامی کردن
این اظهارات درباره اسلامی کردن دانشگاه ها در حالی مطرح می شود که برخی ازنمایندگان مجلس نیز درباره توانایی های کامران دانشجو برای اسلامی کردن دانشگاه ها سخن گفته اند.
در همین ارتباط غلامعلی حداد عادل در ابتدای روی کار آمدن وزیر جدید علوم گفت: “اسلامی کردن دانشگاه ها یک انتظار مهم از وزیر علوم جدید است که امیدوارم با کمک حوزه های علمیه و شورای عالی انقلاب فرهنگی به این وزارتخانه بزودی محقق شود.”
رییس کمسیون فرهنگی مجلس در مراسم معارفه کامران دانشجو همچنین تاکید کرد که: “علاوه بر اسلامی کردن دانشگاه ها، وضعیت دانشگاه آزاد در کنار وزارت علوم نیز مسئله ای است که باید حل شود.”
حل مسئله کنکور، مشخص کردن جایگاه سیاست در دانشگاه ها، تغییر وضعیت علوم انسانی در دانشگاه ها، پرداختن به مسائل فرهنگی و بخصوص اخلاقی و تربیتی در دانشگاه ها و حل مسئله بومی گزینی از دیگر توصیه های حداد عادل به کامران دانشجو بود.
در کنار این اظهارات حدادعادل اما علی مطهری دیگرنماینده اصولگرای مجلس نیز درباره شخص وزیر جدید علوم و توانایی های وی گفت: “کامران دانشجو نگاه درستی به اسلامی کردن دانشگاه ها، هدف دانشگاه و نفی نگاه غربی به دانشگاه و اینکه هدف دانشگاه انسان سازی است، دارد.”
این نماینده مجلس همچنین تاکید کرد که: “توجه به فضای فرهنگی دانشگاهها موضوع دیگری است که اگر فضای فرهنگی دانشگاهها مساعد نباشد همه تلاش‌ها بی‌فایده خواهد بود یعنی با کتاب‌های درسی درست و بهترین اساتید اگر فضای فرهنگی مناسبی در دانشگاهها حاکم نباشد به هدفمان که انسان‌سازی است نخواهیم رسید که آقای دانشجو نسبت به این موضوع هم توجه خوبی دارد.”
اسلامی کردن با نگاه پادگانی
هرچند بحث و طرح “اسلامی شدن” دانشگاه ها همواره در جمهوری اسلامی مطرح بوده اما موضوع “اسلامی کردن” دانشگاه های کشور مساله ای است که از زمان روی کار آمدن محمود احمدی نژاد شکل جدی به خود گرفته و پس از انتقادات آیت الله خامنه ای رهبر نظام اسلامی ایران شتاب بیشتری یافته است.
در همین باره پس از اظهارات آیت الله خامنه ای که گفته بود “بسیاری از علوم انسانی مبتنی بر فلسفه هایی است که مبانی آنها مادی گری و بی اعتقادی به تعالیم الهی و اسلامی است و آموزش این علوم موجب بی اعتقادی به تعالیم الهی و اسلامی می شود و آموزش این علوم انسانی در دانشگاه ها منجر به ترویج شکاکیت و تردید در مبانی دینی و اعتقادی خواهد شد” بحث اسلامی کردن دانشگاه ها در آستانه بازگشایی دانشگاه ها در دستور ستادی وزارت علوم، شورای عالی انقلاب فرهنگی و برخی دیگر از سازمانها و نهادهای مربوطه قرار گرفت.
به همین دلیل در پی سخنان آیت الله خامنه ای، شورای عالی انقلاب فرهنگی، به پژوهشگاه علوم انسانی ماموریت داد تا خواسته های رهبر ایران راپیگیری کند.
حمید رضا آیت اللهی، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی نیز پس از دریافت این ماموریت با تاکید بر تغییر کتب و سرفصل های دروس دانشگاهی گفت: “بسیاری از سرفصل های موجود و منابع مورد استفاده در این سرفصل ها بیش از بیست سال است بدون هیچگونه بازنگری و تغییر، دست استادان را برای تحول و رشد درس ها و متون درسی بسته است.”
اما این همه ماجرای “اسلامی کردن” دانشگاهها نیست چرا که آیت الله خامنه ای در دیدار خود با تعدادی از دانشگاهیان، استادان دانشگاه را “فرماندهان جبهه جنگ نرم” و دانشجویان را “افسران جوان جبهه مقابله با جنگ نرم” لقب داد و با این اصطلاحات، نگاه پادگانی به دانشگاه را نیز به ماجرای اسلامی کردن دانشگاه ها افزود.
پس از همین اظهارات بود که روز گذشته وزیر جدید علوم نیز در پیام خود به مناسبت آغاز سال تحصیلی دانشگاهیان را با همین عنوان مورد خطاب قرارداد و گفت: “اساتید و دانشجویان به عنوان فرماندهان و افسران جوان در مقطع کنونی و در این جنگ نرم وارد صحنه شوند و با روشن‌بینی و روشنگری خود، پیشتاز دفاع از کیان و منافع ملی کشور خویش باشند.”
وی در همین پیام خود با بکاربردن یک آیه قرآن تاکید کرد که “ واضح است که علم و معرفت فی حد ذاته مطلوب و ارزشمند است، اما همین اکسیر دانایی در قلوب شیطانی، آتش برمی‌افروزد و فتنه برمی‌انگیزد.”
