‫دردسر تازه؛ پرونده موشک عماد در سازمان ملل‬‎

نویسنده
جلال یعقوبی

» دردسرهای رفتار تحریک آمیز نظامیان

آزمایش موشک عماد توسط جمهوری اسلامی که چند روز بعد از توافق هسته ای انجام شد، در حال تبدیل شدن به دردسری جدید است.

به گزارش خبرگزاری فارس، کارشناسان سازمان ملل در یک گزارش محرمانه اعلام کرده‌اند که جمهوری اسلامی با آزمایش موشک “عماد” قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت را نقض کرده است. در این گزارش آمده است: “کارشناسان سازمان ملل مدعی شدند که موشکی که اخیر ایران آزمایش کرده یک موشک بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هسته ای بوده است. هیات کارشناسان شورای امنیت سازمان ملل در این گزارش محرمانه، مدعی شده است که ایران با آزمایش موشک بالستیک عماد بند ۹ از قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت را نقض کرده است. این گزارش ۱۰ صفحه‌ای در تاریخ ۱۱ دسامبر منتشر شده و در روزهای اخیر در اختیار اعضای کمیته تحریم‌های ایران در شورای امنیت قرار گرفته است.”

از طرفی دیگر سخنگوی کاخ سفید تاکید کرد که آزمایش موشکی اخیر جمهوری اسلامی نقض قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل است.

او گفت: “اتخاذ تصمیمات جدید در قبال تهران به دلیل آزمایش موشکی جدید در ایران غیرمحتمل نیست. این هیأت بر اساس تحلیل و بررسی‌های خود به این نتیجه رسیده است که آزمایش موشک عماد برخلاف بند ۹ قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت است.” بر اساس گزارش منتشر شده در خبرگزاری ایسنا، سخنگوی کاخ سفید در پاسخ به سوالی درباره احتمال تحریم ایران، اضافه کرد: “اگر کارشناسان به این نتیجه برسند که چنین اقداماتی مفید خواهد بود، آنگاه رئیس جمهور اوباما مانعی بر سر راه این کار ایجاد نخواهد کرد.”

همزمان با انتشار این اخبار، سرتیپ پاسدار حسین دهقان وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح اعلام کرد که موشک عماد یک موشک کاملاً متعارف بوده است. او همچنین تاکید کرد: “در اوج فشار و جوسازی که آن‌ها به راه انداختنه بودند، آزمایش موشک عماد را انجام دادیم و برد و وضعیت آن را اعلام کردیم. هدف ما از انجام این آزمایش این بود که می‌خواستیم یک چیز را به دنیا بگوییم که جمهوری اسلامی ایران بر مبنای منافع ملی خودش عمل می‌کند و هیچ کس و هیچ قدرتی در هیچ جای عالم نمی‌تواند برای ملت و کشور ما تعیین تکلیف کند و هیچ محدودیتی را در این قضیه نخواهد پذیرفت. از روز اولی که برجام پذیرفته شد تا امروز حتی یک لحظه، یک روز، یک ساعت، نه تنها آزمایشات مختلف ما عقب نیفتاده، نه تنها رزمایش‌ها، کارهای تولیدی و پژوهشی را محدود نکردیم، بلکه ابایی از اعلام آن نیز نداشتیم زیرا دفاع را حق مسلم و پذیرفته شده خود می‌دانیم و برای دفاع از کشورمان هرگونه سلاح و تجهیزات متعارف را که لازم باشد طراحی، تولید و عملیاتی خواهیم کرد.”

به نظر می‌رسد که آزمایش موشک عماد در حال تبدیل شدن به زمینه‌ای برای فشارهای بیشتر بر ایران شده است.

پیش از آنکه گزارش محرمانه کارشناسان سازمان ملل منتشر شود، وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده بود که آزمایش موشکی جمهوری اسلامی نقض توافقنامه موسوم به برجام نیست. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در عین حال گفته بود: “ما این گزارشات را دریافت کرده‌ایم و به طور جدی در حال بررسی آن هستیم اما من در جایگاهی نیستم که بتوانم آن را تایید کنم. من جزییات بیشتری در دست ندارم اما اگر این گزارشات تایید شود و در نقض قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل باشد، ما اقدام مناسب را به کار خواهیم گرفت. همان گونه که قبلا انجام داده‌ایم.” او در عین حال اضافه کرده بود: “اکنون باید متذکر شوم که آزمایش موشکی بالستیک نقض برجام نیست و شاید بر خلاف قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل باشد. جامعه بین الملل راههای زیادی برای بررسی این موضوع دارد.”

اقدامات تحریک‌آمیز سپاه پاسداران و دیگر نهادهای وابسته به آن پس از اعلام توافق ایران و غرب هیچگاه متوقف نشد.

اواخر مهرماه گذشته در حالی که انتشار خبر آزمایش موشک عماد، حساسیت‌های بین‌المللی را برانگیخته بود، رسانه‌های نزدیک به سپاه پاسداران، تصاویر و فیلم هایی از یک پایگاه موشکی زیرزمینی منتشر کرده و ادعا کردند که حتی موشک‌هایی با برد دوهزار کیلومتر در آن نگهداری می‌شود.

در آن زمان سرتیپ پاسدار امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران از وجود این پایگاه خبر داده و گفته بود: “پایگاه‌های زیرزمینی موشک‌های دوربرد جمهوری اسلامی ایران در همه استانها و شهرهای این مرز و بوم مستقر و آماده در عمق ۵۰۰ متر زیر کوه‌های بلند قرار دارد.” او تاکید داشت: “موشک‌ها در بردهای مختلف در همه پایگاه‌ها بر روی پرتابگر (لانچر) سوار، آماده پرتاب و دست‌ها بر روی ماشه است و فقط منتظر دستور فرمانده معظم کل قوا هستیم.”

همزمان با این سخنان تصاویر و فیلمهایی هم منتشر شد و خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، طی گزارشی اعلام کرد: “در این تونل‌های پیچ در پیچ تعداد زیادی از موشک های دوربرد -که در این تصاویر موشک «قدر» است- دیده می‌شود. موشک قدر ازجمله موشک های بالستیک و دوربرد سپاه است که در ۲ نوع F و H تا کنون ارائه شده که نمونه اول، ۲ هزار و نمونه دوم ۱۷۰۰ کیلومتر برد دارد. موشک «سجیل» نیز از دیگر موشک‌های مهم و بالستیک سپاه با برد ۲ هزار کیلومتر است.”

نکته قابل تامل در این اخبار آن بود که بر اساس قطعنامه شورای امنیت ایران اجازه تولید موشک‌های با برد دو هزار کیلومتر را ندارد و انتشار این اخبار در واقع نوعی بی‌اعتنایی به قطعنامه جدید بعد از توافق محسوب می‌شد. پس از آن بود که فشار برای بردن موضوع آزمایش های موشکی ایران به شورای امنیت سازمان ملل افزایش یافت.

حدود یک ماه بعد سرلشکر سید حسن فیروزآبادی رئیس ستاد کل نیروهای مسلح طی سخنانی با اشاره به برنامه‌های موشکی ایران و محدودیت‌های توافق‌نامه هسته‌ای، اعلام کرد: “ما دو حد و مرز را رعایت خواهیم کرد، یکی آنچه در برجام در مورد منع طراحی هسته‌ای آمده است و دومی برد دو هزار کیلومتر موشک را که قبلا نیز همه مسئولین کشور این حدود را اعلام کرده‌اند.”

با اینهمه عقب‌نشینی دیرهنگام مسئولان نظامی جمهوری اسلامی، نتوانست که از پیچیده شدن موضوع آزمایش موشک عماد جلوگیری کند.