بابک زنجانی میلیاردر ایرانی است که ساعت مچی ۱۳۰ هزار درهمی دستش میکند، مرسدس بنز ۵۰۰ اسال سیاه میراند و یک باشگاه فوتبال دارد؛ اما اکنون در وضعیت خوبی نیست.
بابک زنجانی، یکی از پولدارترین تاجران ایرانی با ثروتی حدود ۱۴ میلیارد دلار، به جمهوری اسلامی کمک کرده است تا تحریمهای به رهبری آمریکا علیه این کشور را دور بزند. اما روز ۳۰ دسامبر، رسانههای ایران گزارش دادند که او به اتهام فساد مالی به زندانی اوین منتقل شده است.
هفته گذشته بیژن زنگنه وزیر نفت ایران گفت آقای زنجانی هنوز بیش از ۲ میلیارد دلار از محل صادرات نفت در دولت قبلی بدهکار است. آقای زنگنه گفته است، مدارکی که آقای زنجانی به عنوان تسویه بدهی خود ارائه داده است مورد قبول بانک مرکزی واقع نشده است.
ولیالله سیف، رئیس بانک مرکزی نیز ادعای آقای زنجانی مبنی بر پرداخت بدهی خود را رد کرده است.
دستگیری آقای زنجانی یک روز پس از دستور حسن روحانی رئیسجمهور ایران صورت گرفت که به دولتش گفته بود با فساد اقتصادی خصوصا در مورد کسانی که برای پر کردن جیب خود از تحریمها سود بردهاند مبارزه کند. البته او نامی از آقای زنجانی نبرده است.
مشکل این تاجر ناشی از مقابله با دولت بیاعتبار محمود احمدینژاد است که او بیشتر ثروت خود را در دوران تصدیگری او کسب کرده است.
ایرانیان محافطهکار و تندرو، که زمانی هوادار احمدینژاد بودند، خود را به سرعت از آقای زنجانی ۳۹ ساله دور میکنند.
تندروها این سرمایهدار را با دولت خاتمی و هاشمی مرتبط میکنند. حامیان روسای جمهوری پیشین میگویند این تلاشها برای بیاعتبار کردن این دو نفر صورت گرفته است.
فریده فرحی، متخصص ایران در دانشگاه هاوایی میگوید: “برای بخشهای مختلف طیف سیاسی، زنجانی تبدیل به نماد خطاهای سیستم اقتصادی شده است. چیزی که در این میان مشخص نیست این است که زنجانی مستقل بوده یا ویترین نقشآفرینان اقتصادی از جمله سازمانهای مختلف دولتی بوده است.”
اسکات لوکاس، متخصص ایران در دانشگاه بیرمنگام انگلیس میگوید، ممکن است زنجانی را قربانی شخصیتهای مهمتر کنند و بگذارند او بهای کارهایشان را بپردازد.
پس از شروع تحقیقات فساد مالی در ماه سپتامبر، آقای زنجانی به هفتهنامه آسمان ایران گفت، از سال ۲۰۱۰ او با استفاده از شبکهای متشکل از بیش از ۶۰ شرکت در دبی، ترکیه و مالزی میلیونها بشکه نفت ایران را از طرف دولت فروخته است. وی گفت، این کار ۱۷.۵ میلیارد دلار برای وزارت نفت، سپاه پاسداران و بانک مرکزی درآمد داشته است.
وی که خود را قهرمان ملی مینامد گفت به کار خود افتخار میکند و خود را بسیجی اقتصادی خوانده است. وی گفت: “بانک مرکزی پول نداشت. آنها از من خواستند پول نفت را به ایران بیاورم تا سیستم بتواند از آن استفاده کند. من هم همینکار را کردم.”
او اصرار کرده که بیش از ۷ هزارم درصد کمیسیون دریافت نکرده است. در عوض او تحریمهای بینالمللی را مقصر دیرکرد در پرداخت پول به بانک مرکزی اعلام کرده اما اصرار دارد که هر وقت توانسته پول کافی برای پرداخت ذخیره داشته است.
تا کنون دشمنان آقای زنجانی خارج از کشور بودهاند. در آوریل گذشته، وزارت خزانهداری آمریکا محدودیتهای مالی برای آقای زنجانی ایجاد کرد و داراییهای او را در آمریکا مسدود و او را متهم به تلاش برای دور زدن تحریمها کرد.
قبل از آن اتحادیه اروپا او را “تسهیلگر کلیدی معاملات نفتی ایران و انتقال دهنده پول نفت” توصیف کرد.
وی با سربلندی به آسمان میگوید: “کار من این است، عملیات ضدتحریم. من تاجری هستم که این کار را خوب انجام دادهام.”
آقای زنجانی در حالیکه تحریمها را ناعادلانه میشمارد میگوید کار اشتباهی نکرده است. او فهرست سیاه خارج را مهم نمیداند و حتی میگوید برای کار او خوب بوده است.
ماه گذشته او مجبور شد هرگونه نقش در رسواییهای فساد مالی در ترکیه را انکار کند.
آقای زنجانی میگوید او با کمک خدا و خوش شانسی موفق شده است. گفته میشود که او کارش را با فروش پوست گوسفند یا لوازم آرایشی شروع کرده و در رشته مدیریت بحران در دانشگاه ترکیه تحصیل کرده است.
امروز او رئیس گروه “سوری نت” است که شامل ۶۵ شرکت در ایران، ترکیه، امارات متحده عربی، مالزی و تاجیکستان است و صنایعی از قبیل لوازم آرایشی، غذا، نفت و هواپیمایی را در بر میگیرد.
او میگوید جهش اصلی او در سال ۱۹۹۹ رخ داد که راننده محسن نوربخش، رئیس سابق بانک مرکزی بود. آقای زنجانی استعدادی در صرافی و مبادله ارز نشان میدهد و به آسمان میگوید، روزی ۱۷ هزار دلار از معاملات ارز خارجی درآمد داشته است. اما هم خانواده نوربخش و هم بانک مرکزی کتمان میکنند که کسی با این نام در استخدام بانک بوده است.
تصاویر فیسبوک آقای زنجانی بخش آرامتر او را نشان میهد که در حال نواختن ویولن، غذا خوردن با دوستان و موتورسواری است. اگر او محکوم به حبس در زندان اوین شود این شیوه زندگی شدیدا تغییر خواهد کرد.
منبع: نشنال - 11 ژانویه