آرش سیگارچی
در روزی که وزیر فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی صراحتا ابراز کرده که “ترویج موسیقی” جزو شئون “اسلامی و ایرانی” نیست، یک قاری قرآن نامه ای خطاب به دادستان دادگستری تهران نوشته که طی آن از “محسن نامجو” ، خواننده و آهنگساز ایرانی که توانسته در یکی، دو سال اخیر با خلق آثاری متفاوت در حوزه موسیقی نام خود را در ردیف مطرح ترین خوانندگان کشور به ثبت برساند به دلیل “قرائت توهین‌آمیز آیاتی از قرآن” و انتشار آن، شکایت کرد.
عباس سلیمی از جمله چهره هایی است که در هرسال به مناسبت ماه رمضان در تلویزیون به عنوان مجری برنامه های قرآنی حاضر می شود و از همین روست که خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) او را “خادم القرآن” و “چهره شناخته‌شده قرآنی” خوانده است. او در نامه ای که به سعید مرتضوی نوشته، یادآور شده است: ”چندی است که خواننده‌ای به نام محسن نامجو، برخی از آیات قرآن کریم را به‌نحوی سخیف و موهن، و در قالب موزیکال اجرا نموده که در سایت متعلق به مشارالیه قابل رویت و استماع است؛ از آنجا که عمل ارتکابی توسط مشارالیه از مصادیق بارز استخفاف دین و قرآن به‌شمار می‌آید، ضمن اعلام جرم علیه نامبرده، تقاضای رسیدگی و مجازات وی را دارم.“
خبرگزاری قرآنی کشور (ایکنا) که این نامه را منتشر کرده، یادآور شده است: ”چندی پیش قطعه‌ای موسیقی از محسن نامجو در سایت‌های اینترنتی منتشر شد که در آن آیه‌هایی از قرآن به شکلی غیرمتعارف و موهن قرائت شده‌بود. این قطعه موسیقی حدود یکسال پیش از طریق برخی سایت‌های اینترنتی منتشر شد و بر خلاف دیگر قطعات موسیقی این خواننده که مورد توجه بسیاری از مخاطبان جوان قرار گرفته بود، مورد توجه قرار نگرفت.“
ایکنا همچنین مدعی شده است: ”نامجو خواننده و نوازنده جوانی است که به نحوی غیرمتعارف و متفاوت با دیگر خوانندگان به اجرای قطعات موسیقی می‌پردازد و اولین آلبوم وی موسیقی وی با نام «ترنج» چندی پیش با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شد. تا کنون تیتراژ آغازین دو سریال تلویزیونی نیز با صدای نامجو تهیه شده است. ”
این خبرگزاری در پایان گزارش خود خواسته است: ”به نظر می رسد ضرورت دارد تا خواننده قطعات موهن یادشده در اسرع وقت نسبت به عذرخواهی از مسلمانان و پیروان کتاب مقدس و آسمانی قرآن کریم و نیز جبران شایسته اشتباهات خویش اقدام نماید؛ بدیهی است در غیر این صورت موضع گیریهای جامعه قرآنی و مراجع عظام در این خصوص شکل جدی تری به خود خواهد گرفت.“
از کوچ تا هتک حرمت
محسن نامجو که متولد سال ۱۳۵۴ در تربت جام است، از سال ۱۳۶۷ با یادگیری سولفژ و نت خوانی، همچنین آموزش ردیف آوازی نزد نصرالله ناصح پور پیگیری جدی هنر موسیقی را آغاز کرد.
محسن نامجو یا “مردی که هر چه می خواهد می خواند” سال ۱۳۷۳ وارد دانشکده تئاتر شد و یک سال پس از آن به دانشگاه هنرهای زیبا پا گذاشت تا موسیقی بخواند. او تاکنون برای حدود ۸ نمایش موسیقی ساخته که از جمله آن ها می توان ”تکیه ملت” (به کارگردانی حسین کیانی) و “من باید برم، خیلی دیرم شده” (نوشته محمد چرم شیر و کارگردانی محمد عاقبتی) را نام برد.
محسن نامجو برای چند فیلم هم موسیقی متن ساخته که از آن جمله می‌توان به “برای آمدنت دعا می کنم”، “حفره”، “اقوام”، ”کنتراست”، “در سه ثانیه اتفاق افتاد” و “مرگ مرگ” اشاره کرد.
نامجو از سال ۱۳۸۲ شروع به ضبط آثار خود کرد که حاصل این کار، تهیه حدود ۳۰ تراک در قالب ۴ آلبوم است که به جز ترنج بقیه اجازه انتشار نگرفته اند. نامجو به همراه رضا عطاران تیتراژ آغازین مجموعه تلویزیونی “ترش و شیرین” را اجرا کرد که پس از چند اجرا ، نام و صدای او از تیتراژ مجموعه تلویزیونی چهارخونه که در حال پخش از سیمای جمهوری اسلامی ایران بود، حذف شد.
او روز 19 تیرماه در نامه ای که بر روی سایتش قرار داد، تاکید کرد که “بالاخره تمام عوامل دست به دست هم داد” تا او را از ایران “بیرون” کند. وی در حال حاضر در اتریش ساکن است و در عین حال کنسرت هایی را در سراسر دنیا برگزار می کند. در چنین شرایطی در داخل ایران برخی به دنبال پرونده سازی برای او هستند. غیر از نامه این قاری قرآن برای پیگیری قضایی و برخورد با محسن نامجو ، روز سه شنبه نیز خبرگزاری برنا در گزارشی به ترانه جدید نامجو پرداخته بود.
این خبرگزاری نوشت: ”محسن نامجو خواننده ایرانی که با خواندن چند تیتراژ تلویزیونی در میان جوانان و مردم کشور به شهرت رسید، در جدید ترین نوآوری(!؟) خود به خواندن آیاتی از قرآن کریم در قالب آواز پرداخته که این امر با سکوت متولیان امر همراه بوده است.وی که پیش‌تر نیز غزل‌های عرفانی حافظ و مولوی را به صورت تمسخر آمیز و با لودگی اجراء کرده بود، در اثر مماشات و سکوت مسئولان فرهنگی توهین به ایات قرآن را به صورت زیرزمین منتشر کرده است.”
این خبرگزاری همچنین دست به تحلیل آثار موسیقیایی نامجو زد و نوشت: ”بر اساس این گزارش و به گفته برخی کارشناسان موسیقی، سبک خوانندگی وی در تمسخر اشعار عارفانه و مفاهیم آسمانی حتی از سبک آهنگهای مبتذل پاپ و راک نیز مبتذل تر است. برخی آگاهان با ابراز تعجب از غفلت و سکوت مسئولان می گویند مشخص نیست که چرا و به چه علت عبور یک خواننده از اعتقادات و کتاب مسلمانان با بی اعتنائی متولیان امر روبرو می شود و این در حالی است که نامجو به تازگی برای آلبوم «عدد» مجوز رسمی دریافت کرده است. اقدام آخر این خواننده در خواندن آیاتی از قرآن کریم و آیاتی از سوره مزمل و شمس همراه با موسیقی و همخوانی آیاتی به صورت «آواز با تغییر اعراب» علاوه بر بی‌حرمتی به کلام وحی تداعی کننده قرائت قرآن توسط افراد بی‌سوادی است که در قبرستان‌ها، قرآن را اشتباه می‌خوانند و از این راه کسب درآمد می‌کنند. همچنین اقدام توهین آمیز وی نسبت به قرآن، بی حرمتی به احساسات میلیون‌ها مسلمان محسوب می‌شود که هنوز در سکوت رسانه‌ای هیچ واکنشی را از سوی مسئولان و مردم در پی نداشته است.”
سایت های خبری انتخاب و البرز نیز این گزارش را منعکس کردند و یادآور شدند سعید مسلم، یکی از قاریان مصری که آیات قرآن را با سبکی خاص و با تغییر اعراب می‌خواند، در دوره‌ای در مصر زندانی شد و از قرائت قرآن نیز منع گردید و این در حالی است که خواننده مزبور همچنان به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهد و حتی سایت شخصی او پس از این اقدام همچنان به روز می‌شود.
زمزمه برخورد با محسن نامجو در حالی مطرح شده است که روز گذشته حسین صفار هرندی وزیر ارشاد اسلامی در حاشیه برگزاری دومین همایش ملی نخبگان جوان کشور گفت: ”ترویج موسیقی جزو شئون اسلامی و ایرانی نیست و ما وظیفه ترویج را جزو شئون تلقی نمی کنیم.“