گفت وگو♦ سینمای جهان

نویسنده
امیر عزتی

‏کیت بلانشت با فیلم الیزابت: عصر طلایی و آنجا نیستم بار دیگر مهر خود را بر کارنامه بازیگری زنان در سال 2007 ‏کوبید. او که سال ها قبل با بازی در نقش ملکه الیزابت ستایش منتقدان و تماشاگران سراسر جهان را برانگیخته بود، ‏نزدیک به یک دهه بعد مقطعی دیگر از زندگی این زن بزرگ تاریخ انگلستان را روی پرده بازآفرینی کرد و بار دیگر ‏نامزد دریافت جایزه اسکار شد. تابستان امسال نیز با یک شگفتی دیگر از سوی بلانشت آغاز می شود: بازی در نقش ‏ایرینا اسپالکو جاسوسه خطرناک روسی در چهارمین قسمت از ماجراهای ایندیانا جونز که قدم بزرگ دیگری در ‏کارنامه این بازیگر/ستاره سینما و تئاتر است…‏

kateblanshet1.jpg

گفت و گو با کیت بلانشت

‎ ‎بازیگری به مثابه کشف انسان‏‎ ‎

کاترین الیز بلانشت متولد 14 مه 1969 ملبورن، استرالیا است. 174 سانتیمتر قد دارد. از انستیتوی ملی هنرهای ‏نمایشی استرالیا در 1992 فارغ التحصیل شده و خیلی زود در عرصه تئاتر به شهرت رسیده است. منتقدان سینما در ‏سال 1997 با فیلم اسکار و لوسیندا کشفش کردند، اما یک سال بعد بازی در نقش ملکه الیزابت اول در فیلمی از شکار ‏کاپور از وی بازیگری با شهرت جهانی ساخت. با این حال چند سال بعدی را به بازی در نقش های مکمل گذراند و در ‏فیلم هایی چون یک شوهر ایده آل، آقای ریپلی زیرک، مردی که گریست و موهبت بازی کرد. ‏

آغاز قرن تازه برای او دوره رسیدن به نقش های بزرگ در دل محصولات عظیمی چون ارباب حلقه ها[در نقش ملکه ‏گالادریل]، نقش کاترین هپبورن در فیلم هوانورد[اولین اسکارش را برای همین نقش دریافت کرد] و سوزان در فیلم بابل ‏بود. سال گذشته پس از نزدیک به یک دهه؛ مقطعی دیگر از زندگی ملکه الیزابت را روی پرده بازآفرینی کرد و بار ‏دیگر نامزد دریافت جایزه اسکار شد. شگت انگیز اینکه در همین سال برای بازی در نقش باب دیلن در فیلم آنجا نیستم. ‏نیز نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل بود. ‏

kateblanshet2.jpg

‎ ‎در الیزابت[1998] و الیزابت: عصر طلایی[2007]‏‎ ‎

آغاز تابستان امسال نیز با یک شگفتی دیگر از سوی بلانشت همراه است: بازی در نقش ایرینا اسپالکو جاسوسه ‏خطرناک روسی در چهارمین قسمت از ماجراهای ایندیانا جونز که قدم بزرگ دیگری در کارنامه این بازیگر/ستاره ‏سینما و تئاتر است. زنی که بر خلاف حضور پرشورش روی پرده زندگی به دور از هیاهویی را با همسرش اندرو ‏آپتون-نمایشنامه و فیلمنامه نویس و 3 فرزندش از ثمره این ازدواج می گذراند. ‏

بلانشت تاکنون چهار بار نامزد جایزه اسکار و یک بار برنده آن، دوبار برنده جایزه بفتا، دوبار برنده جایزه گولدن گلاب ‏و برنده جایزه بهترین بازیگر از جشنواره ونیز بوده است. او ده ها جایزه معتبر تئاتری و بیش از 50 جایزه سینمایی ‏دیگر نیز در کارنامه خود دارد.‏

kateblanshet3.jpg

‎ ‎به نقش کاترین هپبورن در هوانورد‎ ‎

‎ ‎کارنامه بازیگری موفقی دارید و بعضی وقت ها هم از شما به عنوان ستاره ای زیبا نام برده می شود.‏‎ ‎‎ ‎

هرگز زیبا نبوده ام… ولی شاید صاحب تیپی ایده آل برای این شغل باشم. راستش را بخواهید چهره ام نیز هرگز چهره ‏خاصی نبوده، یعنی صورتی بی نهایت معمولی است که توجه کسی را جلب نمی کند. حتی موقعی بود که توی خیابان ‏خیلی ها جلوی مرا می گرفتند و می گفتند “ما با هم هم مدرسه ای نبودیم؟” یا “چقدر به دختر خاله من شباهت دارید!”. ‏

همان طور که می بینید شباهت زیادی به آدم های معمولی دارم. از طرف دیگر زیبا بودن هرگز برایم اهمیت زیادی ‏نداشته. در نقش هایی هم که بازی می کنم تلاش نمی کنم تا جذاب دیده شوم. بزرگ ترین لطفی که می توانید به من بکنید ‏گفتن این جمله است که: صاحب صورت و اندام یک بازیگر هستم.‏

‎ ‎چطور می توانید این قدر راحت از نقشی به سراغ نقش دیگر-با وجود تفاوت های بسیار- روید؟ خودتان را ‏چطور بازیگری می دانید؟ بازیگری که از جهت فیزیکی به نقش نزدیک می شود یا بیشتر از راه تمرکز ‏فکری؟‎ ‎

دادن جواب کاملاً شفاف و روشن به سوال شما خیلی سخت است. مدتی قبل دوره ای تحت عنوان “بازیگر طبیعی” ‏گذراندم. من راستش بازیگری هستم که در جهتی که غرایزم سوق می دهند، گام برمی دارم. چون بعضی وقت ها ‏احساس می کنم که غرایزم بر منطق ام پیشی می گیرند. کلید بعد روانشناختی کار هم عاشق نشدن و وابسته نشدن بیش ‏از حد به نقشی است که بازی می کنم. بازیگری که در نقش گم نمی شود، به راه غلط نمی رود، و بی قید و شرط گرفتار ‏نقش نمی شود. چون این اتفاق، بسیار خطرناک است. این که کدام نقش بیشتر برازنده شما بوده یا با کدامیک بیشتر یکی ‏شده اید، تصمیم با تماشاگر است. ‏

kateblanshet4.jpg

‎ ‎در فیلم آنجا نیستم به نقش باب دیلان‎ ‎

‎ ‎در فیلم “آنجا نیستم.” نقش باب دیلان، یعنی یک مرد را بازی می کنید. آیا به نظر شما این کار به عنوان یک ‏بازیگر کمی دور از منطق نیست؟‎ ‎

البته. وقتی قبول کردم در فیلم تاد هاینس بازی کنم داشتم از ترس می مردم. ولی ریسک کردن را دوست دارم. این نقش ‏چالش برانگیز برای من خیلی جذاب بود. تا وقتی به پایان کار برسم مرتباً با آن در چالش بودم. راستش در این زندگینامه ‏کاملاً دور از عرف رایج خیلی راحت بودم. به نظر من پروژه بسیار نوآورانه ای بود، چون بازیگران زیادی در نقش ‏چهره های متفاوت باب دیلان به عنوان هنرمندی در حال تکامل بازی می کردند. ‏

برسیم به بازی در نقش یک مرد؛ این کار هرگز به نظر من چیز غیر ممکنی نیامد. چون در دانشکده قد بلندم باعث شده ‏بود تا بعد مذکر خودم را به نمایش بگذارم. ولی در نهایت چیزی که برای یک بازیگر اهمیت دارد و جالب است، کشف ‏انسان بدون اهمیت دادن به جنسیت نقش و بدون سر خم کردن در برابر کلیشه هاست. ‏

‎ ‎اینکه بازیگری مثل شما خودش را منزوی کند، مخاطره برانگیز نیست؟‎ ‎

راستش این کار حتی به ذهن من هم خطور نمی کند. سیستمی که امروز درون آن کار می کنم و به شهرت رسیده ام، ‏یک چیز جهانی است. به همین خاطر یک بازیگر باید در همه جا حاضر باشد. از طرف دیگر من با وجود اینکه خیلی ‏در آمریکا دیده می شوم، هرگز در آنجا زندگی نکرده ام. اصل و نسب یک بازیگر عامل مهمی نیست. من بدون اینکه به ‏این موضوع اهمیت بدهم، خودم را در این عرصه پیدا کردم. راستش حتی با وجود نداشتن لهجه قابل توجه، چون کار را ‏با بازی در نقش ملکه الیزابت و پوشیدن لباس های او شروع کردم، خیلی ها مرا اهل انگلستان تصور می کنند. ‏

kateblanshet5.jpg

‎ ‎در نقش ملکه گالاندریل در سه گانه ارباب حلقه ها‏‎ ‎

‎ ‎یک دهه است که با اندرو آپتون فیلمنامه نویس ازدواج کرده اید. به نظر شما راز زندگی مشترک موفق و ‏طولانی چیست؟‎ ‎

راز یک ازدواج موفق، شریک جرم بودن است. چون تنها کسی که می توانم درباره کارم صحبت های عمیق و جدی با ‏او داشته باشم، شوهرم است. خیلی از زوج های هنرمند این کار را قبول نمی کنند، ولی ما این طور نیستیم. اندرو ‏صاحب چنان شخصیت قوی و دست و دل بازی هست که با حفظ فاصله لازم به من توصیه و مشاوره بدهد. صاحب ‏زندگی مشترکی هستیم و تولد فرزندان مان وابستگی میان ما را بیش از پیش مستحکم کرده. مادر بودن نتوانست خیلی ‏روی زندگی ام تاثیر بگذارد، چون شوهرم همیشه در کنارم بود و این تجربه تا زمانی که با هم باشیم بیشتر اوج خواهد ‏گرفت. به همین خاطر باز کردن چمدان هایم در سیدنی و دل به کارهای روزانه سپردن به همراه او را دوست دارم. ‏بازگشت به ریشه هایم، مخصوصاً به جای دیوانه وار رفتن از سر صحنه یک فیلم به یکی دیگر یا از یک کشور به ‏کشوری دیگر، این راهی است برای فکر کردن به یک زندگی مشترک طولانی.‏

kateblanshet6.jpg

‎ ‎در نقش ایرینا اسپالکو جاسوسه روسی در ماجراهای ایندیانا جونز و قلمرو جمجمه بلورین‎ ‎

‎ ‎می دانید چرا بازیگر شدید؟‎ ‎

چند دلیل برای این کار دارم. این شغل را به خاطر رازآمیز بودن و ابهام آن دوست دارم. موضوع دیگری هم هست، از ‏وقتی بازیگر شده ام با ثبات تر هم شده ام. ‏

‎ ‎به نظر شما همزمان بازیگر و ستاره بودن با هم تناقض ندارد؟‎ ‎

فکر نمی کنم یک ستاره هالیوودی باشم. بعضی وقت ها به من می گویند “ در راه ستاره شدن هستی” و این حرف باعث ‏تفریح من می شود. ولی از دیدگاه حرفه ای؛ انتخاب هایی که می کنم انتخاب های یک ستاره نیست. فیلمنامه های ‏متفاوت هنوز مرا به خود جذب می کنند و فکر کشف کردن ناشناخته ها مرا به هیجان می آورد. حتی گفته می شود که ‏تمایل به بازی در نقش شخصیت های سرگشته دارم. همیشه به دنبال نقش آدم های مسئله دار، مجنون و منفی هستم. ‏

و برسیم به زندگی شخصی، چیزی ندارم که نویسندگان نشریات زرد و شایعه پردازها را ارضا کند. 10 سال است با ‏یک مرد زندگی می کنم و با این گونه نشریات کاری ندارم. در زندگی من رسوایی وجود ندارد. به همین خاطر راحت ‏دست از سر من برداشته اند و همین به من آرامش می دهد. گمنام بودن بیشتر با من جور در می آید.‏

منبع‎:‎‏ مجله مادام فیگارو