ایران دومین ذخایر نفتی جهان را داراست، ولی توزیع درآمدهایی که از این نعمت طبیعی حاصل می شود کاملاً نامتعادل تقسیم شده و در زندگی روزمره طبقه محروم جامعه هیچ تغییری حاصل نشده است.
در محله های شمالی تهران تصویر دیگری از جامعه ایرانی ترسیم شده: تصویر یک جامعه مصرف کننده که در آن پرتره آیت الله ها در کنار تبلیغات مارک های مشهور غربی دیده می شود. فرهاد بشارت یکی از ثروتمندان جدید این کشور است.
شرکت او به نام “آبهای معدنی دماوند” به خوبی از شیوه های جدید مصرفی که بین مردم جا افتاده سود می برد. او در این رابطه می گوید: “امسال یک رشد ۲۵ درصدی داشتیم و فکر می کنم که هر سال شاهد یک رشد دو رقمی باشیم.” فرهاد بشارت یکی از معدود شرکت های خصوصی در ایران را دارد که در فعالیت هایش موفق بوده. ۹۰ درصد اقتصاد این کشور متعلق به بخش دولتی است که آن هم از زمان تأسیس جمهوری اسلامی متحمل تحریم های بازرگانی بسیاری شده است.
او در ادامه می گوید: “وضعیت ایران به دلیل سیاست خارجی دولتمردان رو به انزوا رفته. قبل از انقلاب شرکت های خارجی بسیاری در ایران سرمایه گذاری کرده بودند. در زمان انقلاب این شرکت ها ایران را ترک کردند و دیگر بازنگشتند. زمانی که می خواهم با خارجی ها شریک شوم به آنها می گویم: فکر نکنید که پشت هر ستون یک ملا با اسلحه ایستاده.” در سال ۱۹۷۹ حکومت جدید اسلامی که یکی از ادعاهای آن ازبین بردن امتیاز بین مردم بود، تمامی مال و اموال فرهاد بشارت را مصادره کرده و او مجبور شده به مدت ۱۵ سال در فرانسه زندگی کند.
او امروز در آپارتمان ۵۰۰ متری اش به خود افتخار می کند که در نهایت توانسته در کشور آیت الله ها به ثروت دست یابد. او می گوید: “موفق شدن و جرأت نشان دادن آن خیلی خوب است. باید نشان دهیم که می توانیم موفق شویم و از هیچ چیز نمی ترسیم.“
اگر نشان دادن ثروت دیگر یک تابو نیست، ولی مقوله فقر همچنان مخفی نگاه داشته می شود. نرخ بیکاری به طور رسمی ۱۱ درصد اعلام شده؛ ولی به گفته کارشناسان بین المللی نرخ واقعی بیش از دو برابر این میزان است. در محله های جنوبی شهر بچه ها در خیابان ها پرسه می زنند. حمید که از طرف یک سازمان غیردولتی به سر و سامان دادن این گونه بچه ها مشغول است، با اشاره به اینکه تعداد آنها در این محله به ۵۰۰ می رسد و هر روز نیز به آنها اضافه می شود می گوید: “این بچه ها امکان هیچ گونه تحصیلی ندارند و هیچ حرفه ای را هم یاد نمی گیرند. تنها کاری که بلدند فروش خرده ریز در خیابان هاست: شکلات، آدامس، ابر… این آینده آنهاست.“
با این حال، ایران دارای دومین ذخیره نفت در جهان است. رییس جمهور احمدی نژاد چهار سال پیش متعهد شد که درآمد حاصل از این ثروت طبیعی را بر سر سفره مردم بیاورد، ولی خانواده هایی که از طبقه محروم جامعه اند تا این لحظه شاهد هیچ تغییری در زندگی روزمره خود نبوده اند.
منبع: فرانس ۲۴، ۷ فوریه
مترجم: علی جواهری