همزمان با مرگ یک نوجوان ۱۵ ساله مبتلا به بیماری خونی به دلیل نبودن دارو، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس از “فاجعه” دارو خبر داده؛ آن هم در شرایطی که وزیر بهداشت دولت گفته دولت تنها یک هفتم ارز لازم برای خرید دارو را تامین کرده است.
“بنده به رئیس جمهور تذکر دادم که به فکر وضعیت دارویی کشور باشد.” گوینده این حرف حسینعلی شهریاری است؛ رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس که روز گذشته در صحن علنی پارلمان به شدت نسبت به آینده داروی کشور ابراز نگرانی کرد: “اگر برای این موضوع چاره اندیشی نکنیم فاجعه به بار می‌آید.”
در حالی که دولت مقصر وضعیت بد دارو را تحریم های غربی معرفی می کند، شهریاری اما به نوعی سومدیریت دولت احمدی نژاد را در این قضیه دخیل می داند. به گفته وی “مشکلات بودجه‌ای در حوزه دارو خیلی جدی است که باید برای این مشکلات چاره اندیشی جدی کرد.”
تامین یک هفتم ارز دارو
این فقط نمایندگان مجلس نیستند که احمدی نژاد را به خاطر ناتوانی اش در مدیریت بودجه و ارز در حوزه سلامت ملامت می کنند، حتی وزیر بهداشت دولت احمدی نژاد هم از عدم اختصاص ارز کافی برای واردات دارو گلایه دارد.مرضیه وحید دستجردی ششم آبان به خبرنگاران گفته بود: “به هیچ وجه نتوانستیم به میزان ارزی که باید در ۶ ماه اول سال در اختیار شرکت ها قرار می گرفت تا بتوانند مواد اولیه و دارو ها را تامین کنند، دست یابیم.”
تنها وزیر زن تاریخ دولت های جمهوری اسلامی پیشتر نیز گفته بود بانک مرکزی فقط یک هفتم ارز لازم دارویی کشور را پرداخت کرده است: “حدود۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون دلار ارز دارویی کشور تامین شده و شرکت‌های خصوصی توانسته‌اند با استفاده از این ارز برخی از مواد مورد نیاز خود را از گمرگ ترخیص کنند.”
ایران سالانه حدود ۵.۲ میلیارد دلار دارو وارد می‌کند. حجم کل واردات در سال ۱۳۹۰ حدود ۵.۵۴ میلیارد دلار بوده است.
گفتنی است جمهوری اسلامی در سال های اخیر ادعا کرده در زمینه دارو سازی به پیشرفت های قابل ملاحظه ای دست یافته است، اما کارشناسان بهداشت می گویند از آنجا که حجم اصلی مواد اولیه کارخانه های داروسازی داخلی از کشورهای غربی، چین و هند وارد می شود، بحران ارزی کشور باعث شده است، نه تنها داروی خارجی کم شود، که با اصطکاک در سر راه ورود مواد اولیه، صنعت داروسازی داخلی نیز به میزان زیادی بخوابد.
واکسن و شیر خشک نداریم
دیروز شهریاری با بیان اینکه “ما در زمینه واکسن مشکل جدی داریم” ادامه داد: “در گذشته ما از جمله کشورهایی بودیم که می‌توانستیم واکسن آنفلوانزا تولید کنیم اما در حال حاضر نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم.”
وی با اشاره به اینکه “ما در زمینه تامین شیر خشک هم مشکل داریم”، گفت: “در خیلی داروخانه‌ها شیر خشک مورد نیاز فرزندان وجود ندارد که مسئولان باید برای این موضوع چاره‌ای بیندیشند.”
علاوه بر این ها یافتن داروهای بیماری های صرع، فشار خون و قلبی نیز در داروخانه ها کار دشواری شده اما بحران اصلی در زمینه قطحی داروی بیماری های خاص، از قبیل سرطان ها، ام اس و ای ال اس و بیماری های هموفیلی خود را می نمایاند.
مرگ نوجوان خوزستانی
همین دیروز مدیرعامل کانون هموفیلی ایران از مرگ یک نوجوان مبتلا به هموفیلی در جنوب غربی کشور به خاطر کمبود دارو خبر داد. آنچنان که سایت خبرانلاین گزارش داده این نوجوان خوزستانی ایلیاتی ۱۵ ساله در کوهستان دچار حادثه و به دلیل نداشتن دارو در خانه، به بیمارستان منتقل می شود، اما پزشکان نمی توانند وی را نجات دهند.
در خون انسان عنصری وجود دارد که باعث انعقاد خون می شود که بیماران هموفیلی آن را ندارند و به عنوان جایگزین، دارو مصرف می کنند. در صورتی که دارو درست و به موقع مصرف نشود خون این نوع بیماران بند نمی آید و با کوچکترین زخم ممکن است تا حد مرگ خونریزی کنند.
فاطمه هاشمی ـ دختر آیت الله هاشمی رفسنجانی ـ رئیس بنیاد امور بیماری های خاص ایران است؛ بنیادی که با ۶ میلیون بیمار در ارتباط است. وی اوایل این ماه در گفت و گو با شبکه خبری الجزیره گفته بود: “هر سازمان، کشور یا مسئولی صحبت می کند که تحریم ها برای مردم نیست، این حرف بچگانه ای است. خودشان واقعیت را می دانند که تحریم ها به مردم فشار می آورد. به دولت فشاری وارد نمی کند.”
خواهر بزرگ مهدی و فائزه هاشمی معتقد است: “اگر دارو وارد ایران نشود یا کم وارد ایران شود، مردم دچار مشکل می شوند.“
به گزارش خبر آنلاین کمبود اقلام دارویی در ایران، سلامت بیماران در کشور بخصوص بیماران مبتلا به بیماری‌های خاص را تحت‌الشعاع قرار داده و حتی منجر به فوت تعدادی از این بیماران شده است.
اتحادیه اروپا در نشست اخیرش در لوکزامبورگ دور جدیدی از تحریم ها را علیه تهران تصویب کرد اما مشخصا دارو را تحریم نکرد. وزارت خزانه داری ایالات متحده نیز این ماه اعلام کرد که دارو در لیست سیاه قرار ندارد.
با این حال ناظران می گویند به دلیل تحریم گسترده مالی که امکان داد و ستد های بانکی و مالی را بسیار سخت کرده عملا امکان خرید از کمپانی های دارو سازی غربی به شدت دشوار شده است.
پارادوکسی که مدیر کانون هموفیلی ایران را عصبانی کرده است. وی درباره معافیت واردات دارو در تحریم‌ها می گوید: “در عمل این یک ادعای پوچ و بی‌اساس است، چرا که وقتی غرب بانک‌های ما را تحریم می‌کنند، واردات و مناسبات اقتصادی در بازار دارو دچار مشکلات اساسی می‌شود”.
داروی نزدیکان مسئولان تامین می شود
شهریاری نیز دیروز در مجلس از این وضعیت ابراز شرمندگی کرد. رئیس کمیسیون بهداشت پارلمان جمهوری اسلامی می گوید :” مردم هر روز لیست داروهای سرطانی را پیش ما می‌آورند و ما فقط شرمنده می‌شویم.”
او سپس به طور تلویحی به فساد بوروکراتیک در نظام سیاسی جمهوری اسلامی اشاره و خاطرنشان می کند: “اگر یکی از نزدیکان مسئولین این داروها را بخواهد شاید بتواند آن را تهیه کند ولی مردم روستاها که به مسئولین دسترسی ندارند نمی‌توانند این داروها را تامین کنند.”
او در عین حال می گوید: “رئیس جمهور می‌خواهد دو ریال به جیب مردم بگذارد و ما هم می‌گوییم به جای این دو ریال به سلامت مردم توجه کند.”
انتقادی که ظاهرا معطوف به سیاست حذف یارانه ها و ریختن ماهانه پول به حساب شهروندان است.
دو روز پیش از قرائت گزارش کمیسیون بهداشت مجلس، رسول خضری از اعضای این کمیسیون نیز با “بحرانی” توصیف کردن وضعیت دارو در انبارهای کشور گفته بود: “بر اساس استانداردهای وزارت بهداشت و درمان، انبارهای دارویی باید برای شش ماه آینده کشور ذخیره داشته باشد، اما گزارش‌های سازمان غذا و دارو نشان دهنده ناکافی بودن ذخایر دارویی بوده، به گونه‌ای که هم اکنون تنها برای دو ماه آینده دارو باقی مانده است.”
