شیرین کریمی
در حالیکه مسئولین سپاه و وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، ماجرای برخورد قایق های نیروی دریایی سپاه و ناوهای آمریکایی را مسئله ای “عادی” تلقی کرده اند، سخنگوی کاخ سفیدبه ایران هشدار داد که “اگر بار دیگر دست به اقدام تحریک آمیزی علیه ناوهای آمریکایی در خلیج فارس بزند، باید پیامدهای آن را هم متحمل شود”. آمریکایی ها همچنین از مسئولین جمهوری اسلامی خواسته اند تصریح کنند که ”رفتار قایقهای نیروی دریایی سپاه خودسرانه بوده و بر اساس دستور آنها انجام نگرفته است.”[رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا]
این سخنان در شرایطی مطرح شد که جرج بوش، رئیس جمهور آمریکا نیز که دیروز پا به خاک اسراییل گذاشت، هدف اصلی از سفر به خاورمیانه ایش را “مقابله با نفوذ ایران در منطقه”اعلام کرده است.
روز یکشنبه انتشار خبر پیشروی قایق های تندروی سپاه پاسداران تا فاصله 200 متری سه ناو آمریکایی در تنگه هرمز، برای دقایقی چند، نفس را در بسیاری از سینه ها حبس کرد. رسانه های تصویری آمریکا با همان “میزانسن” آغاز جنگ عراق، به کرات گزارش دادند که: “پنج قایق تندروی نیروی دریایی سپاه پاسداران ایران تا فاصله دویست متری سه ناو آمریکایی در تنگه هرمز پیش رفته و تهدید کرده اند که این ناوها را منفجر خواهند کرد.“
خبری که سخنگوی وزارت امور خارجه ایران آن را یک “مسئله عادی” خواند که “هر از گاهی برای طرفین اتفاق می‌افتد و بعداز شناسایی دوطرف قضیه حل و فصل می شود”. خبرگزاری فارس، وابسته به نیروهای امنیتی ـ نظامی نیز گزارش داد که “مسئولان سپاه پاسداران به شبکه عربی زبان العالم گفته اند که نیروی دریایی سپاه به هیچ کشتی جنگی آمریکایی در تنگه هرمز حمله و تعرض نکرده است.“
روز دوشنبه به همین تکذیب ها گذشت: “قایق های نیروی دریایی سپاه صرفاً در حال گشت شناسایی روزمره بوده اند و هیچ اقدام تهدیدآمیزی علیه ناوهای آمریکایی انجام نداده اند”.
اما برای آمریکایی ها، سه شنبه روز دیگری بود. آنها که پیش از این برخورد مزبور را “خطرناک” توصیف کرده بودند، در این روز با انتشار تصاویر و صداهایی از این رخداد ـ که از روی یکی از ناوهای آمریکایی گرفته شده ـ به این حادثه ابعادی تازه بخشیدند و از مسئولین ایرانی خواستند تا تصریح کنند که “رفتار قایقهای نیروی دریایی سپاه خودسرانه بوده و بر اساس دستور آنها انجام نگرفته است.”[ رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا]
خواست آقای گیتس که می اندیشد این حادثه “یادآور این موضوع است که وضعیت در خلیج [فارس] چقدر خطرناک است و زمانی که ایرانیها اینگونه پرخاشگرانه عمل می کنند شرایطی ایجاد می کنند که می تواند خیلی خطرناک باشد” پس از آن مطرح شد که تصاویر این برخورد به کرات از رسانه های دیداری و اینترنتی پخش شد. در این تصاویر ”چند قایق کوچک با سرعت زیاد درحال نزدیک شدن به کشتی ها دیده می شوند. مسئول بی سیم کشتی آمریکایی مکرراً به قایق های تندرو ایران هشدار می دهد خود را معرفی کنند و از آنجا دور شوند.بعد از آن صدای مسئول بی سیم قایق نظامی ایران شنیده می شود که می گوید «داریم به سراغتان می آییم» و بعد کلمه «انفجار» به گوش می رسد”.
بر اساس ادعای وزارت دفاع آمریکا این قایق ها “تنها زمانی دور شدند که ناوهای ارتش این کشور آماده شلیک” شدند.
اما این فیلم ویدئویی که زمان آن چهار دقیقه و ۲۰ ثانیه است، توسط مسئولین سیاسی و نظامی ایران، “ساختگی” معرفی شده است. در همین ارتباط یک یک فرمانده ارشد نیروی دریایی سپاه، که نامش فاش نشده است، به خبرگزاری فارس گفت: “تصاویری که وزارت دفاع آمریکا درباره موضوع کشتی های جنگی آمریکا پخش کرده، آرشیوی و صداها نیز ساختگی است.”
اوهمچنین گزارش رسانه های غربی درباره تهدید ناوهای آمریکایی در تنگه هرمز را “اجرای پروژه ایران هراسی” خواند و اظهار داشت: “در آستانه سفر از پیش شکست خورده بوش، فیلم و تصاویر منتشر شده پنتاگون در مورد وقایع اخیر تنگه هرمز به صورت ناشیانه ای جعل و ساخته شده، به گونه ای که هیچگونه تطابقی بین تصویر و صدا در این فیلم وجود ندارد و ساختگی بودن آن کاملا مشخص است.“
به نوشته فارس و به گفته این “مقام مطلع” شناورهای نیروی دریایی سپاه “کنترل ورود و خروج شناورهای بیگانه را برعهده داشته و روز یکشنبه نیز طبق روال روزانه در تنگه هرمز مشغول گشت زنی عادی و کنترل شناورهای ورودی و خروجی به خلیج فارس بودند که سه فروند ناو آمریکا در حال ورود به آبهای منطقه از سوی این شناورها مشاهده شدند که مطابق معمول مورد شناسایی و سئوال قرار گرفتند…. ناوهای آمریکایی نیز طبق روال گذشته ضمن معرفی خود شماره بدنه ناوها را اعلام کردند و بدون هیچ گونه روال غیرعادی به مسیر خود ادامه دادند”. و اتفاق روی داده ”ربطی به تصاویر منتشر شده ندارد.“
همزمان مصطفی محمد نجار، وزیر دفاع جمهوری اسلامی هم با استفاده از همین کلمات و با لحنی مشابه اظهار داشت: ”این عملیات برای شناسایی شناورهای عبوری از این تنگه بود و طبق روال عادی انجام شده است. گزارش های رسانه ها در این مورد، تبلیغات برای پیگیری «پروژه ایران هراسی» است”.
وی نیز سفر جرج بوش به خاورمیانه را “در جهت پیگیری همین پروژه” توصیف کرد.آقای حداد عادل، رئیس مجلس هفتم اسلامی هم اظهارات مقامات آمریکایی و پخش ویدیوها را بخشی از “تبلیغات ضدایرانی” آمریکا و در راستای دشمنی ها با ایران ارزیابی کرد.
کدام پروژه؟
همزمان با سخنان مقامات مسئول ایرانی، هواپیمای جرج بوش، رئیس جمهور آمریکا به اسراییل رسید. او با استقبال رسمی شیمون پرز، رئیس جمهور، ایهود اولمرت، نخست وزیر، و اعضای هیات دولت اسرائیل، وارد فرودگاه تل آویو شد وهنوز جملات تعارف آمیز رد و بدل نشده، از رئیس جمهور اسراییل شنید که باید “به « دیوانگی» ایران و گروه های تندرو حزب الله و حماس، که با ایران روابط نزدیکی دارند، خاتمه دهد.“
آقای شیمون پرزآنگاه بعد از دادن هشداری به ایران مبنی بر اینکه “عزم اسرائیل برای دفاع از خود را دست کم نگیرد” تریبون را به ایهود اولمرت سپرد تا از “روابط تزلزل ناپذیر آمریکا و اسرائیل و دوستی عمیق خود با آقای بوش” سخن بگوید.
در راستای نشان دادن همین گرمی روابط بود که جرج بوش هم در اولین نشست خبری خود در تل آویو “به ایران هشدار داد که اگر به ناوهای آمریکایی حمله کند، با پیامدهای جدی مواجه خواهد شد”.
هشداری که پیش از او از زبان استیون هادلی، سخنگوی کاخ سفید مطرح شده بود؛ همان طور که از سوی خانم کوندولیزا رایس و برنارکوشنر، وزیر خارجه فرانسه: “من این رفتار ایران را رفتاری بسیار خطرناک توصیف می کنم و از آنها می خواهم که مراقب باشند.“
اما این هشدارها اینک با سخنان گیتس، وارد مرحله تازه ای شده است. او از مسئولین جمهوری اسلامی می خواهد که ”نشان دهند رفتار این قایق ها طبق دستور مقامات نبوده است” زیرا: “من این عمل ایرانی ها را کاملا مایه تشویش و موضوع نگرانی جدی می دانم. این یک ناحیه ناپایدار است و خطر اینکه یک حادثه از کنترل خارج شود واقعی است… من فکر می کنم این به ما یادآوری می کند که دولتی با رفتار غیرقابل پیش بینی در تهران هست و خوب خواهد بود که دولت ایران بگوید این عمل به دستور آن نبوده و دیگر تکرار نخواهد شد.”
عملی که پیش از این کوین کاسگریف، فرمانده ناوگان پنجم آمریکا در مورد آن چنین نتیجه گیری کرده بود: “تحریک آمیز.“
حال در شرایطی که آقای گیتس مسئولین رسمی ایران را خطاب قرار داده، آقای بوش پس از گفتگو با رهبران اسرائیل، عازم دیدار با رهبران کشورهای عرب منطقه و همسایگان ایران است: کویت، بحرین، امارات عربی متحده، عربستان سعودی و مصر. همسایگانی که قاعدتا باید براساس “پروژه ایران هراسی” به آنان اطمینان داده شود که “ایالات متحده به همکاری و حمایت از«دوستان این کشور» متعهد است.“
کسانی که قرار است برای آنان روشن شود: “پیام گزارش برآورد اطلاعات ملی این است که ایران همچنان خطرناک است.”[جرج بوش]