محبوبه نیک‌نهاد
نمایندگان مجلس هشتم با تصویب فوریت طرحی که از سوی حامیان دولت نهم “لجبازی و جنجال‌آفرینی” توصیف شد، اولین گام را برای جدا کردن سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از ریاست‌جمهوری و انتقال آن به زیرمجموعه وزارت ارشاد، برداشتند. این طرح که جدیدترین شکل واکنش مجلس علیه بی‌اعتنایی احمدی‌نژاد به درخواست برکناری رحیم‌مشایی است، در حالی مراحل تصویب در مجلس را طی می‌کند که همزمان برخی سایت‌ها از افزایش امضاهای طرح سؤال از رئیس‌جمهور خبر می‌دهند.
اظهار دوستی معاون احمدی‌نژاد با “ملت اسرائیل” که خشم محافظه‌کاران را برانگیخت، واکنش‌های گسترده‌ای را از سوی نمایندگان مجلس، علما و مراجع تقلید و فعالان سیاسی و رسانه‌ای جناح اصولگرا به دنبال داشت و دیروز در جدیدترین شکل از این واکنش‌ها، اکثریت نمایندگان به فوریت طرحی رای دادند که در صورت تصویب نهایی، بر اساس آن سازمان میراث فرهنگی و گردشگری که هم‌اکنون اسفندیار رحیم‌مشایی معاونت رئیس‌جمهور، ریاست آن را برعهده دارد، با تمام امکانات و نیروها از تشکیلات زیرمجموعه ریاست‌جمهوری جدا و به زیرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتقل می‌شود.
این طرح در حالی از تصویب نمایندگان گذشت که حامیان احمدی‌نژاد آن را لجبازی و جنجال‌آفرینی خواندند. به عقیده حامیان دولت، توضیحات مشایی درباره سخنان جنجالی‌اش کافی است و ادامه مخالفت‌ها با وی، نوعی مخالفت سیاسی با دولت است.
اما محافظه‌کاران مخالف دولت از احمدی‌نژاد انتقاد می‌کنند که چرا با بی‌توجهی آشکار نسبت به انتقادات علما و مراجع و بی‌پاسخ گذاشتن نامه 200 نماینده مجلس که خواستار برخورد با مشایی شده بودند، هنوز او را از معاونت خود برکنار نکرده است.
مدافعان این طرح، معتقدند که تصویب آن و جدایی سازمان میراث فرهنگی از ریاست‌جمهوری، باعث افزایش امکان نظارت مجلس بر این سازمان می‌شود. نمایندگان “پاسخگو کردن رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به مجلس و نظارت بیشتر بر فعالیت های این سازمان” را یکی از اهداف اصلی خود از تصویب این طرح عنوان کرده‌اند که معنایی جز واکنش تلویحی به اظهارات مشایی و بی‌اعتنایی وی و احمدی‌نژاد به اعتراضات مجلس ندارد.
افزایش امضاها برای طرح سؤال از رئیس‌جمهور
هفته پیش تلاش جدیدی از سوی نمایندگان منتقد برای طرح سؤال از رئیس‌جمهور در صحن علنی مجلس صورت گرفت که ظاهرا تا این مرحله با موفقیت همراه بوده است. این طرح که علی مطهری، فرزند آیت الله مطهری، ایدئولوگ انقلاب اسلامی، تاکنون پیگیر آن بوده است، از این لحاظ حساسیت جناح دولتی را برانگیخته است که با وجود تصریح قانون اساسی به وجود حق سؤال از رئیس‌جمهور برای مجلس، در تاریخ 30 ساله جمهوری اسلامی هرگز از این حق قانونی استفاده نشده است.
موضوع این سؤال، اظهارات رحیم‌مشایی، معاون احمدی‌نژاد، در مورد سه موضوع “دوستی با مردم اسراییل”، ”پایان دوران حاکمیت یک دین بر دنیا” و نیز “مسائل تفرقه افکنانه قومی و ضد امنیت ملی” عنوان شده است. به گزارش رسانه‌ها، نمایندگان در این سوال از رییس‌جمهور پرسیدهاند که: “چرا علیرغم اعتراضات گسترده مراجع تقلید، نمایندگان مجلس، رسانه‌ها و اقشار مختلف به اظهارات آقای رحیم‌مشایی، در مقابل این اعتراضات سکوت کرده و حتی شائبه حمایت خود از این اظهارات را به وجود آورده است.“
پیش از این مطهری گفته بود که برای سؤال از احمدی‌نژاد توانسته 74 امضا را جمع کند و از یک هفته مهلت به احمدی‌نژاد پیش از طرح رسمی سؤال خبر داده بود، اما گزارش دیروز سایت “الف” متعلق به احمد توکلی، حاکی از این است که تعداد امضاها به 76 عدد رسیده و بانیان این طرح قصد دارند سؤال از رئیس‌جمهور را با امضاهای بیشتری به هیات رئیسه مجلس تقدیم کنند.
این سایت خبری در گزارش خود، تصویب یک فوریت “طرح انتزاع سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از ریاست جمهوری و الحاق آن به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی” را که با 146 رأی موافق در برابر 86 رأی مخالف به تصویب رسید، “واکنش مجلس به بیتفاوتی رییس جمهور در قبال اعتراض مراجع تقلید، نمایندگان و اقشار دیگر مردم” ارزیابی کرد.
بر اساس قانون اساسی، طرح سؤال از رئیس جمهور نیاز به یک چهارم رای نمایندگان دارد که در حال حاضر نصاب 72 امضا را به دست می‌دهد و طبق ادعای طراحان سؤال از احمدی‌نژاد، تعداد امضاها از این حدنصاب فراتر رفته است.
اما برخی ناظران، با اظهار بدبینی نسبت به اینکه نمایندگان امضاکننده بر امضای خود پای طرح سؤال از احمدی‌نژاد ثابت‌قدم بمانند، به استیضاح اخیر وزیر آموزش و پرورش اشاره می‌کنند که تعداد امضاهای آن ابتدا به سرعت به عدد بی‌سابقه 80 امضا رسید، اما در عرض یک روز 75 نماینده از امضای خود پشیمان شدند! این گروه از ناظران پیش‌بینی می‌کنند که در خصوص طرح سؤال از احمدی‌نژاد نیز با شتاب بیشتری شاهد ریزش آرا باشیم.
این در حالی است که سایت الف نیز در این باره گزارش داده است: “به دنبال فعالیتهای دکتر علی مطهری در طرح سوال از رییس جمهور، در راهروهای مجلس شنیده شد، پیامکهایی به صورت گسترده ارسال شده است که با ذکر شماره تلفن دکتر علی مطهری، خواستار تماس و اعتراض به وی در این خصوص شده است.“
در هرحال اکنون به موازات طرح سؤال از احمدی‌نژاد، نمایندگان اولین قدم را برای تصویب طرحی برداشته‌اند که می‌توان آن را نوعی مقابله جدید با دولت ارزیابی کرد؛ مقابله‌ای که واکنش تند نمایندگان حامی دولت را نیز به دنبال داشت.
حمید رسایی نماینده تهران دیروز پس از تصویب این طرح به خبرنگاران گفت: “این طرح غیر کارشناسی بود و تصویب یک فوریت آن اتفاق مناسب و قشنگی نبود. اگر مشایی موضعی در قبال اسرائیل نگرفته بود این طرح مطرح نمی شد و علاوه بر این فوریت در مورد طرح ها و لوایحی مطرح می شود که اضطرار وجود داشته باشد… البته طرح نمایندگان در واکنش به یک رویکرد لجبازانه دیگر از سوی دولت انجام شد هر چند دولت برای لجبازی خود منطق داشت. مشایی موضع گیری خود را در قبال اسرائیل تصحیح کرد و گفت «هزار بار مرگ بر اسرائیل» و این توضیحات کفایت می‌کرد… اماطرح سئوال از رئیس جمهور و تصویب یک فوریت انتزاع میراث فرهنگی مصداق بارز جنجال آفرینی است.“
در زمان رأی‌گیری برای این طرح هم ستار هدایت‌خواه نماینده بویراحمد در مخالفت با آن گفته بود: “مقام مسوول اظهارات اشتباهی داشته است و مجلس نیز نتوانسته از ابزار نظارتی خود استفاده کند و لذا می‌خواهد به این خاطر یک دستگاه را دستخوش تحول کند.“