مقامات آمریکایی و اروپایی عمیقا به مذاکراتی که از روز دوشنبه در مسکو میان ایران و قدرت های بزرگ برگزار می شود، بدبین هستند.
با وجود اینکه هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا، به ایران هشدار داده است که مذاکرات باید در برگیرنده “قدم های ملموس” توسط تهران باشد، ولی مقامات غربی پیشرفت اندکی برای جلوگیری از شکست در مذاکرات می بینند.
یک مقام غربی که در مذاکرات شرکت داشته است آخرین دور مذاکرات میان ایران و کشورهای موسوم به 1+5 دربغداد در ماه گذشته را دشوار توصیف کرد و نسبت به دور بعدی مذاکرات خوشبین نبود.
او گفت: “عدم اعتماد در هر دو طرف وجود دارد. بسیار مشکل است. اگر به هم اعتماد هم نداریم، لااقل لازم است که اطمینان کنیم، چون فقط از این طریق می توان دانست چه قدمی باید برداشته شود. ما به این موضوع واقف هستیم و فکر می کنیم مذاکرات مسکو نیز دشوار است. این بدان معنی نیست که هیچ نتیجه ای حاصل نمی شود ولی ممکن است که هیچ حرکتی صورت نگیرد.”
کشورهای 1+5 به ایران گفته اند که انتظار آنان این است که ایران غنی سازی در حد خلوص 20 درصد را متوقف سازد و ذخیره اورانیوم خود با این درجه خلوص را تحویل دهد.
کلینتون گفت که این کشورها مایل هستند در مسکو “قدم های ملموسی” را مشاهده کنند.
او در اوائل این ماه گفته بود “مذاکرات ما با ایران هیچگاه در مورد نیت ها یا صداقت نبوده است، بلکه در باره عمل و نتایج بوده است.”
“ما در مورد نیات آنها تردید های زیادی داریم ولی قضاوت خود را بر پایه عمل بنا می کنیم. ما نگاه می کنیم که آیا عمل آن ها برای پایبندی به تعهدات کفایت می کند یا نه.”
دیپلمات غربی گفت: “اگر ایرانی ها آمادگی داشته باشند تا قدم های متقابل بردارند، ما هم آمادگی پیشرفت در مذاکرات را خواهیم داشت.”
ولی ایرانی ها در بغداد چندان روشن صحبت نکردند زیرا تمام کسانی که در اتاق کنفرانس حضور داشتند مشاهده کردند که ایران مرتبا خواست به رسمیت شناخته شدن حق غنی سازی برای خود را تکرار می کرد.
ایران خواستار لغو تحریم های سخت اقتصادی است، ولی این نکته را در بغداد مطرح نکرد.
یکی دیگر از مقامات غربی گفت: “آنها به حاشیه می روند.”
“در مورد درس های تاریخی سخن می گویند. غیر ممکن است که چیزی از آن به دست بیاید. آنها امید می دهند و بعد عقب می کشند. رفتار آنها همواره این گونه بوده است. به همین دلیل است که کلینتون گفته است که وقت رسیدن به موارد مشخص است. فعلا در انتظار هستیم.”
این مقام غربی گفت پیشرفتی در این زمینه حاصل شده است که به ایران گفته شود که غنی سازی اورانیوم کلیدی ترین نکته ای است که باید به آن پرداخت.
“نمی توانم بگویم که هیچ پیشرفتی وجود ندارد. پیشنهاداتی مطرح شده است. ولی برای ما مشخص نیست که آیا آنها قدمی بر خواهند داشت یا نه.”
مقامات گفتند دور جدیدی از تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران اکنون در راه است که در آخر ماه جاری اعمال خواهد شد.
“در افق کوتاه مدت فشار بیشری بر ایران وارد خواهد آمد. ایران هم این موضوع را می داند. امیدواریم این انگیزه ای باشد برای نتیجه دادن مذاکرات. برای آنها واضح است که چه کار باید انجام دهند. باید دید چه پیشنهاد می کنند.”
لیکن نوعی از بدبینی عمیق در مقامات آمریکایی مشاهده می شود، بخصوص که آنها از سوی اسرائیل به وقت تلف کردن در مذاکراه با تهران متهم می شوند.
نخست وزیر اسرائیل گفته است که غرب خواست های خود را کاهش داده است و اکنون “به توقف غنی سازی اورانیوم با درجه خلوص 20 درصد” راضی شده است.
وی گفت: “در دور قبلی مذاکرات از ایران خواسته شد که غنی سازی را [به طور کلی] متوقف کند، ولی این اتفاق نیافتاد. اکنون ظاهرا دیگر اصراری بر توقف کامل غنی سازی نیست.” وی گفت: “ما نه تنها باید تحریم ها علیه ایران را شدید تر کنیم بلکه باید خواسته های خود را از ایران نیز مستحکم تر کنیم.”
گفته شده است که دولت اوباما مایل است مذاکرات ادامه پیدا کند تا از حمله احتمالی اسرائیل به تاسیسات هسته ایران، در سالی که انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در راه است، جلوگیری کند.
میت رامنی، نامزد جمهوری خواهان آمریکا، نیز از این استدلال علیه باراک اوباما، رقیب انتخاباتی خود استفاده کرده است.
منبع: گاردین – 17 ژوئن
