اِون مک اسکیل
به گفته مقامات و تحلیلگران آشنا به عملیات مخفیانه استاکس نت، احتمال انجام حمله نظامی علیه ایران در سال جاری به دلیل موفقیت حمله سایبری مشترک اسرائیل- آمریکا به تأسیسات هسته ای این کشور، در حال کاهش است.
نشریه نیویورک تایمز به تازگی گزارش داد اسرائیل به کمک آمریکا، مدل فن آوری هسته ای ایران را در مرکز توسعه تسلیحات هسته ای دیامونا در صحرای نگوو مستقر کرده تا یک برنامه تخریبی پیچیده را مورد آزمایش قرار دهد.
سال گذشته آشکار شد یک بدافزار رایانه ای به نام استاکس نت به برنامه هسته ای ایران نفوذ کرده است و ایران نیز پذیرفت برنامه آن کشور به تأخیر افتاده است.
آنچه خبر جدید محسوب می شود، نقش دیامونا، مکانی که طبق گزارش ها به استفاده از دستگاه های سانتریفوژ مشابه با تأسیسات هسته ای نظنز مشغول بوده است، و نیز وسعت دخالت محققان آمریکایی و نهادهای اطلاعاتی این کشور در عملیات یاد شده است. آن جا از سانتریفوژ برای غنی سازی اورانیوم استفاده می شود.
سال گذشته شایعه احتمال انجام حمله نظامی بالا گرفت و دیپلمات ها و مقامات واشنگتن هشدار دادند ممکن است سال تصمیم گیری در خصوص استفاده یا عدم استفاده از گزینه حمله نظامی باشد. اما اکنون فضا تغییر کرده است.
یکی از مقامات ضمن اشاره به حمله سایبری و نیز ترور هدفمند دو دانشمند هسته ای ایران در سال گذشته که البته به اسرائیل نسبت داده می شود، به گاردین گفت احتمال استفاده از گزینه نظامی اکنون کمتر محتمل است.
انور کوهن تحلیلگر ارشد مقیم واشنگتن و نویسنده کتاب “اسرائیل و بمب و راز سربسته: معامله اسرائیل با بمب» به این نشریه گفت: “مسلماً ماجرای استاکس نت در کوتاه مدت، احتمال گزینه نظامی را کمتر می کند. در واقع در آینده نزدیک، هیچ گزینه نظامی قابل استفاده علیه ایران نمی بینمY فشار را کم می کند. معنایش این نیست که گزینه نظامی از روی میز کنار می رود، بلکه در کوتاه مدت مایه نگرانی نخواهد بود.”
کوهن از مؤسسه مطالعات بین المللی مونتری گفت به اعتقاد وی، گزارش های مربوط به آزمایش استاکس نت در سانتریفوژهای دیامونا و دخالت آمریکا، تا حد زیادی صحیح است.
کوهن گفت: “به نظر من خیلی منطقی است. با چیزهایی که شنیدم و می دانستم، جور در می آید.”
فعالیت انجام گرفته در دیامونا در طول دو سال صورت گرفته است اما نه اسرائیل و نه آمریکا، به پذیرش آن تن نداده اند.
محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران در نوامبر گذشته گفت نرم افزار خرابکارانه ای سبب بروز معضل برای برخی از دستگاه های سانتریفوژ ایران شده است اما وی اصرار داشت این معضل حل شده است.
به گزارش نیویرک تایمز، بدافزار استاکس نت قطعه طراحی شده برای چرخش خارج از کنترل دستگاه های سانتریفوژ ایران را هدف می گیرد و ضمناً شامل قطعه دیگری است که فعالیت عادی را ضبط و سپس آنرا مجدداً گزارش می دهد تا به ظاهر نشان دهد همه چیز به طور عادی در حال انجام است؛ این درحالی است که سانتریفوژها در همان زمان با سرعت سرسام آوری در حال چرخش هستند.
اگر این گزارش صحیح باشد، این بزرگترین حمله سایبری صورت گرفته در تمام دنیا محسوب می شود و در درجات بالاتری نسبت به حملات منسوب به چین و روسیه قرار می گیرد.
ممکن است ایده این عملیات در آزمایشگاه ملی آیداهو، بخشی از وزارت انرژی آمریکا که با تسلیحات هسته ای سر و کار دارد، شکل گرفته باشد. این آزمایشگاه برای بررسی ریسک حملات سایبری، با شرکت ها بین المللی نظیر زیمنس آلمان همکاری دارد.
کوهن همکاری نزدیک اسرائیل و آمریکا را به داگان مربوط می داند. داگان، رئیس در آستانه ترک موساد، اصرار داشت در خصوص معضل هسته ای ایران، باید میان نهادهای اطلاعاتی نظیر سیا و ام آی 6 همکاری وجود داشته باشد.
جورج بوش قبل از پایان ریاست جمهوری ش در سال 2009، یک بودجه 300 میلیون دلاری را برای پروژه مخفیانه و مشترک بر علیه ایران مورد تصویب قرار داد و ظاهراً استاکس نت در اولویت برنامه ها قرار داشت. ممکن است استاکس نت مسؤول انهدام بیش از 900 دستگاه سانتریفوژ در نطنز باشد.
مجموعه ای از موفقیت های اطلاعاتی و تحریم های اقتصادی سبب افزایش اعتماد به نفس دیپلمات ها در آستانه گفتگوهای هفته جاری با ایران شده است. گفتگوهایی که از گذشته همچنان در بن بست مانده است.
کوهن گفت: “هرچند پیش بینی غیرممکن است اما احساس من این است که در درازمدت، ایران بمب کامل نخواهد داشت. تنها انگیزه ای که ایران را به سوی تولید آن پیش خواهد برد، انجام حمله علیه این کشور است. من فکر می کنم ایران در نهایت آنقدر هوشیار خواهد بود که از رویارویی با دنیا اجتناب کند، اما در عین حال و با باقی ماندن در پیمان ان پی تی، خود را نزدیک به تولید بمب نگه دارد و ادعا کند حق دسترسی به چرخه کامل سوخت را دارد. البته من نمی دانم آیا غرب و اسرائیل قادر به کنار آمدن با چنین وضعیتی خواهند بود یا خیر.”
انجام حملات بازدارنده آمریکا علیه اماکن هسته ای ایران، احتمالاً سبب تحریک حملات تلافی جویانه از سوی “خرابکاران خفته” ایران خواهد شد.
موسسه تحقیقاتی لگاتوم در لبنان در گزارشی که امروز به چاپ رسیده، هشدار می دهد ارتکاب حمله نظامی علیه ایران می تواند به تلافی جویی منجر شود. در گزارش آمده است: “در صورت وقوع هرگونه حمله ای، ایران احتمالاً علیه سربازان و تأسیسات آمریکا در افغانستان وعراق دست به تلافی خواهد زد و ممکن است گروه های خفته خود را برای حملات با مدل القاعده در داخل خاک آمریکا و اروپا فعال کند.”
منبع: گاردین- 16 ژانویه 2011