همزمان با آغاز دور جدید مذاکرات هستهای میان ایران و گروه ۱+۵ در نیویورک و همزمان با حضور هیات ایرانی در این شهر، اظهارنظرهای مختلفی درباره ادامه مذاکرات و امکان رسیدن به توافق انجام شده.
محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه،در گفتوگویی تلویزیونی با اشاره به اینکه جمهوریاسلامی با “دولت آمریکا” مذاکره میکند و “اگر باراک اوباما رییسجمهور به ما وعده ای بدهد، قول او را می پذیریم و آن را محترم می شماریم”.
ظریف با این حال اضافه کرده که “همان طور که نمیپذیریم آنها خواسته ناممکن از ما داشته باشند، ما نیز از آنها نخواهیم خواست که کار ناممکن انجام دهند”.
ظریف در دیدار با وزیر امورخارجه نروژ نیز گفت که اگر گروه ۱+۵ “آمادگی اتخاذ تصمیمات سخت” را داشته باشد، امکان رسیدن به توافق هستهای تا پیش از پایان موعد مقرر شده نیز وجود دارد.
دور جدید مذاکرات پیرامون برنامه هستهای ایران با گروه ۱+۵ از روز جمعه در نیویورک آغاز شده است. هدف این مذاکرات حل و فصل نهایی پرونده اتمی ایران و لغو تمامی تحریم ها است. میزان غنی سازی اورانیوم، تعداد سانتریفوژهای ایران، فعالیت راکتور آب سنگین اراک و آینده کارخانه غنی سازی اورانیوم فردو و همچنین شیوه و زمان لغو تحریم از جمله موضوعات مورد اختلاف است.
همزمان عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه، به بیبیسی فارسی گفت که “اختلافاتمان در موضوعات وجود دارد ولی هم فضا فضای خوب و سازنده ای است هم اراده و جدیت لازم در همه طرف ها و جود دارد و این به طبع یک امیدواری ایجاد می کند که بشود بحث ها را پیش برد اما این که در محتوی بحث ها بتوانیم پیشرفت داشته باشیم منوط به این است که مذاکرات چگونه پیش برود و خواسته های طرفین چگونه تامین شود”.
عراقچی درباره امکان تمدید مذاکرات پس از پایان موعد مشخص شده - ۲۴ نوامبر - گفت: “نمی گویم که ۲۴ نوامبر روز قیامت است، حرف من این است که باید تمامی انرژی خود را صرف حصول توافق تا آن روز کنیم”.
حسن روحانی ۸ شهریورماه در جریان چهارمین نشست خبری خود با رسانه ها گفته بود:“اگر حسن نیت در طرف مقابل باشد در زمان باقی مانده امیدواریم به توافق برسیم. تحریم های دیروز که به تعبیر آنها جدید نیست، که به نظر ما کار درستی نبوده، به اصل مذاکرات لطمه نمی زند.البته در مذاکره یکی از پایه ها، اعتماد و صداقت است. این جور کارها به مسیر اعتماد و صداقت لطمه می زند. اما مذاکره را ادامه می دهیم”.
دو هفته پیش، عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکرهکننده ایران در گفتوگویی با تلویزیون المیادین گفته بود که “فاصله نسبتا زیادی در مواضع دو طرف وجود دارد” و “مسایل و مشکلات مطرح فراتر از چیزی است که ما تصور می کردیم”. وی در عین حال تاکید کرده بود که میز مذاکره را رها نمی کنیم.
عراقچی هفته گذشته نیز در گفتوگویی با شبکه چهار تلویزیون بریتانیا، گفته بود که درصورت شکست مذاکرات، گزینه جایگزین “بسیار وحشتناک” است و اضافه کرده بود “بگذارید اصلا به این موضوع فکر نکنیم”، زیرا چنین اتفاقی میتواند “منبع تازهای برای تنش به این منطقه” تبدیل شود.
هفته گذشته نیز مجید تختروانچی، از اعضای تیم مذاکرهکننده، گفت که اختلافها میان ایران و گروه ۱+۵ در مذاکرات “جدی” است. وی با اشاره به اینکه “اگر طرف مقابل حسن نیت داشته باشد، ایران هم برای رسیدن به توافق تا چهارم آذر تلاش میکند”، اضافه کرد: “ما در مذاکرات ژنو و وین درباره متن مذاکره نکردیم، بلکه درباره موضوعاتی گفتوگو کردیم که اگر نهایتا به تفاهم برسیم تاثیر بسیاری در دستیابی به توافق خواهد داشت”.
به گفته تختروانچی، در دو دوره مذاکره اخیر با نمایندگان اروپا نظرات ما چندان به یکدیگر نزدیک نشد و اختلافات روی موضوعات جدی همچنان وجود دارد”.
هفته گذشته وبسایت ایران هستهای در گزارشی به نقل از “یک کارشناس ارشد در تهران” نوشته بود که پذیرش ظرفیت ۱۹۰ هزار سو غنی سازی برای ایران در انتهای مذاکرات، عدم ورود به حوزه های نظامی شامل PMD و برنامه موشکی، حفظ ماهیت راکتور آب سنگین اراک، لغو کامل همه تحریم ها پس از توافق و عدم تعطیلی هیچ یک از تاسیسات هستهای ایران” از جمله خطوط قرمزی است که تیم مذاکرهکننده “اجازه عدول از آنها” را ندارد.
به نوشته ایران هستهای، این خط قرمزها توسط “دولت” تدوین و در اختیار تیم مذاکرهکننده هستهای ایران قرار گرفته است.
پیش از این ایتالله خامنهای نیز “ظرفیت غنیسازی، تحقیق و توسعه و تاسیسات فردو” را سه مساله مهم در مذاکرات هستهای توصیف کرده بود.
ایران هستهای به نقل از یک “منبع بلندپایه” اضافه کرده بود که “اگر دیدار روحانی از نیویورک منجر به پیشرفتی اساسی در اختلافات مهم نشود، حرکت دادن مذاکرات به جلو پس از آن، با توجه به کوتاهی زمان تا ۲۴ نوامبر، بسیار دشوار خواهد بود”.