متجاوز تبرئه، قربانی شلاق‏

نویسنده
رسا قاضی نژاد‏

» پایان پرونده رسوایی دانشگاه زنجان

rosvaeezanjan.jpg

پس از وقایع خردادماه در دانشگاه زنجان انتظار می رفت معاون دانشجویی که در صدد هتک حرمت یک دختر دانشجو بود ‏به مجازاتی مناسب محکوم شود اما با اعلام جزییات این پرونده ، مشخص شد که نه تنها این انتظار بجا نبود، بلکه علاوه بر ‏مشابه بودن حکم متجاوز و قربانی، حتی رای تبعید استاد خطاکار نیز در دادگاه تجدید نظر لغو شده است. ‏

جمال انصاری رییس دادگستری استان زنجان روز گذشته به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت: “معاون وقت دانشگاه ‏زنجان به 30 ضربه شلاق تعزیری و 30 ضربه شلاق تعلیقی و دختر دانشجوی دانشگاه زنجان نیز به 30 ضربه شلاق ‏تعزیری محکوم شدند.“‏

به عبارت دیگر از آنجا که حکم معاون سابق دانشگاه زنجان تا تخلفی مجدد اجرا نمی شود، می توان مجازات او را با دختر ‏دانشجوی قربانی برابر دانست. ‏

پیش از این همچنین اعلام شده بود که حسن مددی معاون دانشگاه به خاطر “سوءاستفاده از مقام خود” در دادگاه بدوی به ‏تبعید از زنجان محکوم شده است، اما انصاری دیروز خاطر نشان کرد:“از سوی دادگاه بدوی معاون وقت دانشگاه زنجان به ‏تبعید نیز محکوم شده بود که دادگاه تجدیدنظر این مجازات را لغو کرد‏‎.‎‏”‏

داستان یک تجاوز

بیست و پنجم خرداد گذشته دانشجویان دانشگاه زنجان فیلمی را روی اینترنت قرار دادند که در آن معاون دانشجویی ‏دانشگاه ‏زنجان در یک اتاق در بسته قصد تعرض به یک دانشجوی دختر را داشت. انعکاس این رویداد که در دانشگاه های ایران کم ‏سابقه بود، موجب شد تا دانشجویان دانشگاه زنجان در اعتراض به این عمل، دست به تحصن بزنندکه متعاقب آن رییس ‏دانشگاه از دانشجویان عذرخواهی کرد و قول داد موضوع را پیگیری کند. ‏

سه روز بعد تحصن دانشجویان پایان یافت و معاون متخلف این دانشگاه، چنانکه مقام های محلی اعلام کردند تعلیق شد؛ اما ‏بعد از چند روز نوع برخورد ‏مسئولان وزارت علوم و دستگاه قضایی تغییر کرد بطوریکه محمد مهدی زاهدی وزیر علوم ‏با بیان اینکه “هنوز اتهام ‏ثابت نشده، فیلم چیزی را نشان نمی دهد، عمل دانشجویان غیرشرعی و غیراخلاقی بود”، در ‏حمایت از معاون دانشگاه ‏زنجان موضع گیری کرد.‏

از سوی دیگر در حالیکه نماینده زنجان در مجلس شورای اسلامی در جمع دانشجویان از آنها حمایت کرد و اعتراض ‏دانشجویان را درست دانست، اما ‏دادستان زنجان با گفتن اینکه ‏‎”‎افشای گناه از خود گناه مهم‌تر است، ما به هر دو جرم ‏رسیدگی می کنیم‎”‎، عملا خطاکار ‏اصلی را دانشجویانی دانست که از این رویداد فیلم تهیه کرده بودند. ‏

دو هفته بعد از این اظهارات، در میانه های تیرماه ابتدا دختر دانشجو و سپس چند تن از دانشجویان افشاکننده تخلف ‏معاون ‏دانشجویی بازداشت شدند‎. ‎این ماجرا وقتی عجیب تر شد که همزمان معاون متخلف دانشگاه با قرار وثیقه آزاد شد؛ ‏چند روز ‏بعد هم دادستان دادگستری زنجان با اعلام اینکه “بین دو متهم دانشگاه زنجان صیغه محرمیت جاری شده ‏است”، به نوشته ‏خبرنامه امیرکبیر، مقدمات تبرئه حسن مددی را فراهم ساخت‏‎.‎

این سرانجام پرونده رسوایی اخلاقی معاون دانشگاه زنجان نبود چرا که شهریور ماه دانشجویان بازداشتی آزاد شدند و اعلام ‏شد برای معاون دانشگاه و دختر دانشجو احکامی صادر شده است. در آن مقطع جزییاتی از این حکم اعلام نشد اما آنچه ‏مشخص بود نهاد قضایی و سایر نهادها برای محکومیت یا عدم محکومیت معاون دانشگاه دچار کشمکش هایی بوده اند. ‏

هرچند در حکم دادگاه اولیه دختر دانشجوی قربانی تنها به همان سی ضربه شلاق محکوم شده اما پرونده و محکومیت حسن ‏مددی معاون سابق دانشجویی دستخوش تغییرات زیادی شد. او آنچنان که اینک برای اولین بار رییس دادگستری زنجان ‏گفته، ابتدا به شلاق و تبعید محکوم شده بود، در دادگاه تجدید نظر تنها به مجازاتی برابر با دختر قربانی محکوم شده است. ‏

حمایت از متجاوزان

موضوع سوءاستفاده یک مقام از موقعیت خود به منظور سوءاستفاده دختران و زنان اولین بار نیست که در چنین سطحی ‏مطرح می شود. تقریبا یکسال پیش وقتی فرمانده وقت نیروی انتظامی استان تهران برکنار شد، خیلی زود فاش شد که وی ‏در پی برگزاری “نماز جماعت با شش زن برهنه” برکنار شده است.در مورد او نیز با اینکه چند هفته دیگر یکسال از آن ‏پرونده می گذرد، هنوز فرجام داستان معلوم نیست. ‏

در محیط دانشگاه نیز واقعه زنجان تنها ماجرای ماه های اخیر نبود ؛ چرا که نوزدهم اردیبهشت ماه نیز حدود دویست ‏دانشجوی دانشگاه رازی کرمانشاه در اعتراض به تعرض معاون حراست به یکی از دانشجویان دختر تجمع کردند و ‏خواستار برخورد با مسئولان حراست شدند‎.‎‏ دانشجویان در آن زمان اعلام کردند که معاون حراست دانشگاه با “سوء ‏استفاده” از مقام خود و پرونده‌سازی برای یک دختر دانشجو، وی را مجبور به برآورده کردن خواسته‌های جنسی خود کرده ‏است‎.‎

جالب این است که در این موارد وزارت علوم یا موضع مشخصی نمی گیرد و یا اگر وارد شود در کنار متجاوز قرار می ‏گیرد؛ به همین دلیل دو روز پیش کمیسیون زنان دفتر تحکیم وحدت به شدت از “سیاست حمایتی وزارت علوم از مسئولینی ‏که به دختران دانشجو تجاوز می‌کنند” انتقاد کرد.‏

در نامه ای که این کمیسیون خطاب به وزیر علوم جمهوری اسلامی ایران نوشت ، آمده بود: “مساله تعرض و تجاوز به ‏دانشجویان دختر از سوی مسئولان دانشگاهی امری است که در دولت نهم بارها شاهد آن بودیم اما نحوه برخورد شما و ‏مسئولان تحت امرتان از خود این فجایع اسفناک‌تر بود‎.‎‏”‏

کمیسیون زنان دفتر تحکیم وحدت از وزیر علوم دولت احمدی نژاد پرسیده: “آیا در قاموس شما این اعمال ننگ‌آور پسندیده ‏است که از این مسئولین حمایت می‌کنید؟ چرا دانشجویان معترض به رفتار مأمورین متجاوز حراست، معاون دانشجویی و ‏کارمندهای دانشگاه باید به زندان بروند و در دادگاهی ناعادلانه محاکمه شوند؟”‏

اشاره این نامه به دانشجویانی است که همزمان با رسویی اخلاقی معاون دانشگاه ، دست به تحصن زدند و یک ماه پس از ‏پایان تحصن شان، یک به یک دستگیر و روانه زندان شدند. این دانشجویان هرچند اکنون با وثیقه آزاد هستند اما دیروز ‏رییس دادگستری زنجان با یاد کردن از این دانشجویان تحت عنوان “متهمان بخش دوم پرونده دانشگاه زنجان” ، اظهار ‏داشت: “برای هشت نفر از افرادی که در تشکیل تجمع، اعتصاب و بر هم زدن آرامش دانشگاه دخالت داشتند، کیفرخواست ‏صادر شده و پرونده به دادگاه انقلاب زنجان ارجاع شده است‎.‎‏”‏

انصاری افزود :“هفت نفر از هشت نفر در ابتدا بازداشت شدند که پس از طی مراحل مقدماتی برای آنها وثیقه مناسب صادر ‏شد که همگی آنها پس از تودیع وثیقه آزاد شدند‎.‎‏ ‌متهم هشتم این پرونده از دید ما مجهول المکان است و هنوز نتوانسته‌‏ایم به ‏آن شخص دسترسی پیدا کنیم‎.‎دادگاه انقلاب زنجان به دلیل آنکه به یکی از متهمان دسترسی نداشته یک نوبت آگهی داده و در ‏آن زمان دادگاه در نیمه دوم اسفند ماه اعلام شده است‎.‎‏ دادگاه در زمان اعلام شده به طور قطع برگزار می‌‏شود و به اتهامات ‏متهمان پرونده رسیدگی خواهد کرد‎.‎‏”‏