اعلام خبر ممنوعیت انتشار خبر یا تصاویر محمد خاتمی در رسانهها٬ با واکنشهای مختلفی مواجه شده. کاربران ایرانی در شبکههای اجتماعی با ایجاد یک صفحه و هشتگی خاص٬ به این مساله اعتراض کردهاند. همزمان برخی چهرههای نزدیک به اصلاحطلبان علت این تصمیم را نگرانی از تاثیرگذاری خاتمی در انتخابات مجلس دانسته اند.
حامیان خاتمی پس از انتشار سخنان اژهای٬ صفحهای در فیسبوک با نام رسانه خاتمی میشویم ایجاد کردند. این صفحه در حدود ۲۴ ساعت پس از تاسیس٬ بیش از ۲۵ هزار لایک گرفته. کاربران فیسبوک با انتشار عکسی از خاتمی و نوشتن متنی و همچنین هشتگ “رسانه خاتمی میشویم” از او حمایت کردهاند. در توییتر نیز کاربران با هشتگ مشابهی٬ ضمن انتشار عکسهای خاتمی٬ از او حمایت کردهاند.
غلامحسین محسنیاژهای٬ سخنگوی قوهقضاییه٬ روز دوشنبه در نشست مطبوعاتی خود در پاسخ به سوالی پیرامون “دستور قوهقضاییه به رسانهها برای نام نبردن از رییس جمهور دولت اصلاحات”، گفته بود: “در مورد فرد مورد نظر نیز دستور داده شد که رسانهها حق ندارند تصویر یا مطالب او را منعکس و منتقل کنند، این دستور همچنان به قوت خود باقی است و اگر رسانهای خلاف آن عمل کند با آن برخورد خواهد شد”.
حمیدرضا جلایی پور٬ عضو شورای مرکزی حزب مشارکت ایران اسلامی درباره دلایل ممنوعیت انتشار خبر و عکس از خاتمی گفته: “اگر رییس دولت اصلاحات نفوذ کلام نداشت، کاری به وی نداشتند آنها نفوذ کلامش را در انتخابات ۹۲ دیدهاند و از انتخابات مجلس دهم نگرانند”.
همزمان وبسایت انصافنیوز٬ نزدیک به اصلاحطلبان٬ نیز خبر تماس بیات زنجانی٬ از مراجع تقلید نزدیک به اصلاح طلبان٬ با خاتمی را به صورت خاصی منتشر کرد. این وبسایت در واکنش به دستور عدم درج نام خاتمی٬ به جای نام وی از علامت […] استفاده و این خبر را نیز با تیتر “گفتگوی تلفنی آیت الله بیات زنجانی با […]” منتشر کرد.
خبر ممنوعیت انتشار اخبار یا تصاویر مربوط به محمد خاتمی٬ رییسجمهوری اسبق٬ چند هفته پیش و در دیدار عباس جعفری دولتآبادی٬ دادستان تهران٬ با مدیران رسانهها به آنها ابلاغ شد. دولتآبادی در این جلسه خطاب به مدیران مسوول روزنامهها گفت که حق انتشار تصویر و یا خبری از محمد خاتمی را ندارند. جلسهای مشابه این نیز، دو هفته بعد با مدیران مسوول سایتهای خبری داخل برگزار و تذکر مشابهی به آنها نیز داده شده بود.
اکبر هاشمیرفسنجانی، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام، به تازگی در گفتوگویی با روزنامه جمهوریاسلامی ضمن تایید این خبر، گفته بود محمود دعایی، مدیرمسوول روزنامه اطلاعات، در اعتراض به این دستور، گفته بود: “اولا نمیتوانید این کار را بکنید و ثانیا چرا اینگونه میکنید”.
گفته میشود دادستان تهران به دعایی پاسخ داده: “شما نماینده ولیفقیه در موسسه اطلاعات و آدم محترمی هستید، ولی اگر از این دستور تخطی کنید با شما هم برخورد و شخصا توقیف میکنم”.
اکنون سردبیر وبسایت افلاک آنلاین که در این جلسه حاضر بوده٬ نوشته است که پس از سخنان دادستان تهران، درباره محبوبیت و تاثیر خاتمی سخن به میان آمده٬ اما دولتآبادی “باز هم بر وجود مصوبه شورای ملی امنیت در منع پوشش اخبار ایشان تاکید کرد”. نویسنده ادامه داده که “ شورای [عالی] امنیت ملی در دوره ریاست احمدینژاد و دبیری سعید جلیلی چنین تصمیماتی را تصویب کرده”.
تابستان سال جاری برخی نمایندگان مجلس خواستار اجرای حکم “ممنوعالتصویری، ممنوعالخروجی و ممنوعالبیانی” خاتمی شده بودند. ده نماینده مجلس به دولت در این زمینه تذکر داده و این حکم را مربوط به شورای عالی امنیت ملی دانسته بودند.
اما محمد خاتمی در پاسخ به سوال خبرنگاران پیرامون صدور حکمی از سوی شورای عالی امنیت ملی پیرامون ممنوعالتصویر و ممنوعالبیان شدن خود، گفته بود که “اصلا چنین چیزی نیست”.
جواد کریمیقدوسی، نمایندهای که گفته میشود طراح اصلی این تذکر بوده، در گفتوگویی با روزنامه شرق درباره این مساله گفته بود: “پس از حوادث ۸۸ حکم ممنوعالتصویری، ممنوعالخروجی و ممنوعالبیانشدن خاتمی به شورای عالی امنیتملی ابلاغ شد، مثل حکم حصر خانگی موسوی و کروبی که پیشتر به همان شورا ابلاغ شده بود”.
سخنان کریمی قدوسی از آن جهت قابل توجه بود که به گفتهی وی این حکم از سوی نهاد یا فردی به شورای عالی امنیت ملی “ابلاغ” شده است. براساس قانون اساسی و روند جاری در جمهوریاسلامی، تنها رهبر جمهوریاسلامی است که قدرت ابلاغ به این شورا را دارد. ضمن آنکه مصوبات این شورا تنها پس از تصویب آیتالله خامنهای قابلیت اجرا دارد.
در جریان رای اعتماد مجلس نهم به وزرای دولت روحانی نیز جعفر میلیمنفرد، وزیر پیشنهادی علوم، گفته بود که نمایندگان مجلس نهم از وی خواسته بودند از سیدمحمد خاتمی، رییسجمهور دوران اصلاحات، ابراز برائت کند تا بتواند رای اعتماد نمایندگان را به دست بیاورد.
علاوه بر این تاکنون چندین بار سخنانی از ایتالله خامنهای درباره محمد خاتمی توسط برخی اصولگرایان نقل شده که دفتر رهبر جمهوریاسلامی آنها را تکذیب نکرده و با توجه به حساسیت این دفتر درباره نقلقولهایی که از آیتالله خامنهای میشود، میتواند نشاندهندهی صحت چنین سخنانی باشد.
برای نمونه، جواد کریمیقدوسی، نماینده مجلس و عضو جبهه پایداری، گفته بود که آیتالله خامنهای با صفتهایی چون “یاغی و طغیانگر نسبت به انقلاب” از خاتمی یاد و توصیه کرده که “رسانهها، اصولگرایان ونخبگان” علیه وی موضعگیری کنند و “نباید فضا برای خاتمی امن شود چون از عناصر اصلی فتنه است”.
خاتمی از سال ۸۹ ممنوعالخروج نیز شده است. گرچه آن زمان این خبر از سوی وکیل خاتمی تکذیب شده بود، اما خاتمی امکان سفر به ژاپن برای برای شرکت در یک سمینار را پیدا نکرد و بحث ممنوعالخروجی وی مطرح شد.
به گفتهی حمید رسایی، عضو فراکسیون جبهه پایداری در مجلس، دلیل ممنوعالخروج شدن خاتمی به دلیل شکایت بیش از ۱۵۰ نفر از نمایندگان مجلس بوده است.
در ماههای نخست روی کار آمدن دولت روحانی، اخباری پیرامون رفع ممنوعالخروجی وی منتشر شده بود. برخی رسانهها آن زمان به نقل از “یک مقام آگاه امنیتی” نوشته بودند که “مشکلاتی که بر سر راه سفرهای خارجی آقای خاتمی قرار داشت حل شده است و ایشان ممنوع الخروج نیست و برای سفرهای خارجی مشکلی ندارد”.
با این حال پس از انتشار این اخبار، غلامحسین محسنیاژهای، سخنگوی قوهقضاییه، در یک کنفرانس خبری در پاسخ به سوالی پیرامون رفع ممنوعالخروجی خاتمی، گفته بود: “کسانی که در جریان فتنه ۸۸ ظلم کردند از جمله کسی که شما اسم بردید در ارتباط با وی اتفاق خاصی نیافتاده است”.