حسن روحانی، رییس جمهور ایران، با آزاد کردن چندین تن از مخالفان سیاسی، درست قبل از سفرش به سازمان ملل، اقدام جدیدی را برای گشایش با غرب و پایان دادن به انزوای دیپلماتیک جمهوری اسلامی انجام داده است.
او به عنوان یک مذهبی میانه رو، به لطف حمایت اصلاح طلبان و وعده های خود دایر بر دادن آزادی بیشتر و حل و فصل بحران اتمی انتخاب شد.
یک منبع دیپلماتیک غربی در تهران می گوید: “این اقدامات، حسن نیت وی را نسبت به کشورهای غربی نشان می دهد. اینها نشان می دهد که آقای روحانی به واقع می خواهد به وعده هایی که در زمان کمپین انتخاباتی خود مطرح کرده، جامه عمل بپوشاند و پیام گشایش و میانه روی او باورپذیر به نظر می رسد.”
آقای روحانی حتی با انجام مصاحبه با شبکه “ان بی سی” که روز چهارشنبه پخش شد، به طور مستقیم آمریکا، دشمن تاریخی جمهوری اسلامی، را مورد خطاب قرار داد.
او ابراز امیدواری کرد که “گام های کوچک” میان دو دولت برداشته شود و مجدداً تکرار کرد که کشورش به دنبال دستیابی به سلاح اتمی نیست و بحرن اتمی را می توان با اقدامات سیاسی حل و فصل نمود.
او همچنین به “انعطاف پذیری” در مذاکرات که ازسوی رهبر انقلاب علی خامنه ای بدان تأکید شده اشاره کرد. او گفت: “ما به دنبال جنگ با هیچ کشوری نیستیم. ما برای ملت های این منطقه صلح و دوستی می خواهیم.”
ولی نخست وزیر اسراییل، بنیامین نتانیاهو از کشورهای جهان خواسته “گول این اظهارات را نخورند”.
به نوشته روزنامه اصلاح طلب شرق به نقل از سعید لیلاز، تحلیلگر سیاسی، آزاد کردن چندین شخصیت اصلاح طلب، ازجمله وکیل و مدافع حقوق بشر، نسرین ستوده، که از سال ۲۰۱۰ در زندان بسر می برد، “ممکن است به دیدار آقای روحانی از سازمان ملل مربوط باشد.”
او در زمان سخنرانی اش در مجمع عمومی سازمان ملل که در تاریخ ۲۴ سپتامبر انجام خواهد شد، باید از خواست خود دایر بر حل و فصل کردن بحران هسته ای ازطریق مذاکره سخنرانی کند تا تحریم های بین المللی که بر اقتصاد ایران فشار وارد کرده قدری کاهش یابند.
آقای روحانی اخیراً تأکید کرده که خواستار یک توافق “دو سر برد” با کشورهای غربی است.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، روز پنج شنبه ازسوی بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل، مورد استقبال قرارگرفت. وی به دولت ایران به دلیل تلاش هایش برای ایجاد گشایش، به ویژه آزادسازی مخالفان، تبریک گفت. به گفته رسانه ها، احتمالاً محمد جواد ظریف با کاترین اشتون دیدار خواهد کرد.
“نبرد” در پشت صحنه
حسن روحانی از زمان انتخاب اش تحولات بسیاری را در نزد گروه های مسؤول برنامه اتمی انجام داده و در عرصه سیاست داخلی نیز گشایش هایی را موجب شده است.
به گفته همان منبع دیپلماتیک، رییس جمهور روحانی با آزاد کردن نسرین ستوده و دیگر شخصیت های سیاسی و جامعه مدنی که در زمان اعتراضات به انتخاب مجدد محمود احمدی نژاد دستگیر شده بودند، “به شکلی محتاطانه درحال گشودن راه برای آزادسازی مخالفان مهم تر است”. که از آن جمله می توان به آقایان میرحسین موسوی و مهدی کروبی که از فوریه ۲۰۱۱ در حصر خانگی بسر می برند اشاره کرد.
ازسوی دیگر، آیت الله خامنه ای روز سه شنبه در حمایت از رییس جمهور از مسؤولان سپاه پاسداران، ارتش ایدئولوژیک جمهوری اسلامی، خواست که “فعالیتی در سیاست نداشته باشند”.
این منبع دیپلمتیک غربی می گوید: “نبردی در پشت صحنه در جریان است. محافظه کاران درتلاش اند تا خطوط قرمزی را برای اصلاحات تعیین کنند.”
ولی پیشرفت آقای روحانی در برنامه هسته ای که احتمالاً به کاهش تحریم ها منجر خواهد شد، می تواند حمایت آیت الله خامنه ای را از وی در برابر اردوگاه تندروهای حکومت تضمین کند تا بدین ترتیب به سیاست اصلاح طلبانه خود در عرصه داخلی ادامه دهد.
منبع: لوپوئن، ۲۰ سپتامبر