علی لاریجانی در کنفرانس سالانه مونیخ به عنوان “مهمترین اجلاس سالانه تصمیم گیران در عرصه سیاست خارجی و امنیتی” شرکت کرد تا از این فرصت برای ارسال پیام جمهوری اسلامی بیشترین استفاده را ببرد. او در این نشست هرچند سیاست انتقادی مسوولان ایرانی از آمریکا را دنبال کرد اما در عین حال از برخی از سیاست های رییس جمهوری جدید آمریکا هم ابراز خشنودی کرد. لاریجانی همچنین بر عکس احمدی نژاد که با مطرح کردن موضوعاتی چون انکار ”هولوکاست” غربی ها را بر علیه ایران برانگیخته، ترجیح داد “ سیاستمدارانه” از پرداختن به موضوعات اینچنینی بپرهیزد؛هر چند او حمایت از حماس را فراموش نکرد.
در روزهای اخیر عالیترین مقامات کشورهای جهان در مونیخ آلمان، سیاست خارجی و امنیتی دنیا را مورد بررسی قرار می دهند؛ این نشست فرصتی شد تا بعد از شهریور گذشته که در سازمان ملل محمود احمدی نژاد از سیاست های جمهوری اسلامی دفاع کرد ، اینبار علی لاریجانی رییس مجلس ایران این نقش را بر عهده بگیرد.
لاریجانی که پیش از این به عنوان مذاکره کننده هسته ای، تجربه روابط دیپلماتیک را داشته، در اولین روز نشست مونیخ ، از جمله سخنرانانی بود که اگر چه در سخنرانی خود از حمله به سیاست های آمریکا که آن را “استانداردهای دو گانه” نامید خودداری نکرد، اما در یک مورد با لحنی مثبت از دولت باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، سخن گفت.
وی با اشاره به جورج میچل، فرستاده جدید دولت اوباما در خاور میانه، گفت: ”اخیرا رئیس جمهوری آمریکا گفت که «او را برای شنیدن حرف ها اعزام کرده ام نه دستور دادن». این رویکرد نشانه اولیه مثبتی است که غلط بودن استراتژی گذشته را نشان می دهد که تئوری پردازی با توهم نسبت به مسائل منطقه خاور میانه اضلاع مشکلات امنیتی را بیشتر خواهد کرد.“
علی لاریجانی در مدت اقامتش در مونیخ دیدارهایی هم با وزرای خارجه دیگر کشورها و همچنین چند نشست مطبوعاتی داشت که مواضع ارایه شده از سوی او قابل توجه بود. لاریجانی بر عکس احمدی نژاد که در مورد موضوع هولوکاست همیشه حرف های جدیدی برای گفتن دارد ، ترجیح داد اظهار نظری در این مورد نکند و وقتی ازاو در این مورد پرسیده شد، گفت:“من مورخ نیستم، بلکه سیاستمدارم! تمایلی هم به پاسخ به این سوال ندارم. حساسیتی هم نسبت به این موضوع ندارم اما حساست شما نسبت به این موضوع نگران کننده است.“
به گزارش خبر آنلاین ، رییس مجلس اسلامی همچنین در پاسخ به سوال خبرنگاری که مدعی بود فعالیت 5 هزار سانتریفیوژ ایران بدون نظارت آژانس است، با اشاره به البرادعی که در سمت راست او نشسته بود، او و گزارش هایش را شاهد گرفت که تمام فعالیت های هسته ایران زیر نظر آژانس است.
همچنین علی لاریجانی در حالی که علاءالدین بروجردی ، علی‌اصغر سلطانیه ، شیخ عطار ، حمیدرضا حاجی بابابی و کاتوزیان همراه او بودند با محمد البرادعی رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی دیدار کرد. او در نشست مطبوعاتی پس از این دیدار نیز فرصت را مغتنم دید تا در پاسخ به سوال دیگری که به نحوه مواجهه جدید آمریکا با ایران اشاره داشت، از رفتارهای دوگانه و اظهارات بعضا ضد و نقیض آمریکایی ها در قبال ایران سخن بگوید و با اشاره به اینکه یکی از مشاوران اوباما همچنان سیاست “چماق بزرگ در برابر هویج بزرگ” را مطرح می کند، گفت: “به قول آقای البرادعی این سیاست به درد الاغ می خورد نه کشور مهمی مثل ایران!“
موضوع حمایت های ایران از حماس نیز از دیگر موضوعات مهم برای حاضران در این نشست بود که لاریجانی با افتخار آن را تایید کرد و گفت: “ما از حماس حمایت می کنیم چون مظلوم است. اما آنها که از اسرائیل حمایت می کنند باید بگویند که چرا این کار را می کنند.“
انتقاد از آمریکا
البته لاریجانی همانند سخنرانی هفته گذشته احمدی نژاد ترجیح داد انتقاداتی را در مورد آمریکا مطرح کند. او در گله از دولت آمریکا با اشاره به کودتای 28 مرداد 1332 علیه دولت محمد مصدق گفت: “نتیجه این دخالت عقب نگه داشتن ایران و سلطه بر منابع انرژی ایران و خفقان چند دهه و شکنجه بسیاری از مبارزین و به شهادت رساندن تعداد زیادی از مردم ایران بود.“
لاریجانی موارد دیگری را نیز برشمرد چنانکه سایت “تابناک” به نقل از لاریجانی نوشت: “آمریکا در سال 1357 با اعزام تیمی همراه ژنرال هایزر قصد کودتای دیگری داشت که با روشن بینی امام خمینی این شگرد خنثی شد.“ “مصادره اموال ایران پس از انقلاب توسط آمریکا”، “تحریک صدام برای حمله به ایران” و “لغو قرارداد اتمی با ایران در بدون پیروزی انقلاب” از جمله دیگر شکایاتی بود که لاریجانی مطرح کرد.
او در بخش دیگری از سخنانش گفت: “آمریکا طی سال های گذشته پل های زیادی را تخریب کرده است که مسئولین جدید کاخ سفید می توانند آنها را بازسازی کنند. اما ساخت پل های جدید نیازمند استراتژی نوین و عملگرا مبتنی بر احترام متقابل و رفتار عادلانه است نه حرف های تکراری چماق و هویج گذشته.“
وی پس از آنکه آمریکا را “عامل دردسرساز و مانع اصلی حل مساله (اتمی ایران) به طریق دیپلماتیک” توصیف کرد گفت:“حال توقع دارید با تغییر ادبیات و ژست مصاحبه ای این آلام برطرف گردد؟ یا این کار نیازمند پذیرش اشتباهات و یک تغییر استراتژیک است؟”
اینچنین بود که یک تحلیل گر بی بی سی نوشت: “درحالی که نمایندگان گروه 1+5 روز چهارشنبه در آلمان از ابراز آمادگی باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، برای گفتگو با ایران استقبال کردند لاریجانی تلویحا چشم انداز موفقیت چنین رویکردی را کمرنگ دانست.”
این اظهارات لاریجانی در حالی بیان شد که یک هفته پیش محمود احمدی نژاد نیز در سخنانی که در کرمانشاه بیان کرد، از آمریکا خواسته بود به خاطر به قول او “ابراز دشمنی هایی که در حق مردم ایران کرده است” ، عذر خواهی کند.
اجماع جدید: تشدید تحریم ها
با اینکه لاریجانی سعی کرده است روایت ملایم تری از سیاست های دولت جمهوری اسلامی ایران را به جهانیان عرضه کند اما یکی از موضوعات مهم در اجلاس مونیخ ، همچنان خطر ایران بود.
در همین راستا آنجلا مرکل، صدراعظم آلمان به ایران هشدار داده که در صورت به نتیجه نرسیدن تلاش های دیپلماتیک برای انصراف ایران از تلاش برای تولید تسلیحات هسته ای، آلمان از تشدید تحریم های علیه ایران حمایت خواهد کرد. وی گفت او از هرگونه تغییر در برخورد با این مسئله توسط باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا حمایت می کند.
مرکل در اشاره به موضع آمریکا برای تماس با ایران گفت: “ما حاضریم این راه را به اتفاق طی کنیم ولی همچنین در صورتی که پیشترفتی حاصل نشود آماده (اعمال) تحریم های شدید تری هستیم.”
همچنین، نیکولا سازکوزی، رئیس جمهوری فرانسه که او هم در کنفرانس امنیتی مونیخ صحبت می کرد از روسیه خواست که فشار بر ایران برای متوقف ساختن غنی سازی اورانیوم را افزایش دهد. وی افزود که موثر واقع شدن تحریم ها مستلزم کمک روسیه است.
سارکوزی گفت: “تنها یک راه حل باقی مانده است و آن تشدید تحریم ها علیه ایران و ارتباط دادن روسیه با این روند است.”
علاوه بر این دو ، جو بایدن معاون ریاست جمهوری آمریکا که حضور او در مونیخ مورد توجه رسانه ها واقع شده ، در تشریح سیاست خارجی دولت جدید آمریکا در کنفرانس مونیخ گفت که ایران لازم است در باره راه خود در آینده تصمیم بگیرد.
بایدن گفت: “ما مایل به مذاکره با ایران خواهیم بود و یک انتخاب خیلی روشنی را پیشنهاد می کنیم: به راه کنونی خود ادامه دهید که نتیجه آن فشار و انزوا خواهد بود یا به برنامه هسته ای غیر مجاز خود پایان دهید و از حمایت از تروریسم دست بردارید ، در آنصورت مشوق های با ارزشی وجود خواهد داشت.“
جو بایدن افزود که برنامه ساخت سپر موشکی دفاعی در صورتی که ثابت شود این تکنولوژی کارگر واقع شده و مقرون به صرف خواهد بود، برای مقابله با توانانی فزاینده ایران، ادامه خواهد یافت.
معاون اوباما افزود که واشنگتن همچنین تلاش می‌کند گزینه‌های خود را از میان رویارویی نظامی و بی‌تفاوتی انتخاب نکند.