مجلس امروز بررسی و تصویب بودجه سال ۸۹ را در حالی در صحن علنی آغاز می کند که با وجود تغییرات عمده در محتوای آن از سوی کمیسیون تلفیق، همچنان دو چالش اصلی طرح هدفمند کردن یارانه ها و عدم تصویب برنامه پنجم گریبان این بودجه را گرفته است و گفته های نمایندگان مجلس و برخی از اعضای دولت نشان دهنده آن است که نزاع بر سر این بودجه از رسانه ها به صحن مجلس منتقل می شود.
به گزارش خبرگزاری های دولتی، سرانجام روز گذشته کمیسیون تلفیق مجلس، پس از کاهش ۱۸ هزار میلیارد تومان از رقم کل لایحه ارائه شده از سوی دولت، بر نظر اعضای خود که در هفته های اخیر از “غیر واقعی بودن اعداد و ارقام لایحه تقدیمی دولت” سخن گفته بودند، پافشاری کرد و از شامگاه دیشب و ساعاتی قبل از آغاز بررسی و تصویب بودجه۸۹ در صحن علنی، خشم دولت را از تغییرات اعمال شده در آن برانگیخت.
پیش از این برخی از اعضای کابینه از جمله میرتاج الدینی، معاون پارلمانی محمود احمدی نژاد تهدید کرده بودند که در صورت اعمال تغییرات در لایحه تقدیمی بودجه، دولت قادر به اجرای آن نخواهد بود.
با این حال روز گذشته کمیسیون تلفیق مجلس، بودجه سال آینده را بنا به گفته محمدمهدی مفتح، سخنگوی این کمیسیون “به همراه تغییرات لازم” به هیات رئیسه مجلس داد تا از امروز در صحن علنی مورد تصویب قرار گیرد. او همچنین از تمدید یک ساله برنامه چهارم توسعه در این کمیسیون خبر داد؛این در حالی است که پیش از این علی اکبر محرابیان، وزیر صنایع و معادن دولت دهم در گفت و گو با فارس مدعی شده بود که: “دولت بودجه ۸۹ را بر اساس برنامه پنجم نوشته است”.
بنا به گزارش خبرگزاری های دولتی از نشست خبری سخنگوی کمیسیون تلفیق، وی اصلی ترین تغییرات اعمال شده در لایحه دولت را “کاهش پیش بینی در آمدی دولت از ۴۰هزار میلیارد تومان به ۲۰ هزار میلیارد تومان و تخصیص ۴ هزار میلیارد تومان از این رقم به جای ۸ هزار میلیارد تومان مصوب دولت در اجرای هدفمند کردن یارانه ها و کاهش۱۲ هزار میلیارد تومانی اجازه دولت برای برداشت از حساب ذخیر ارزی و صندوق توسعه ملی” اعلام کرده است.
تغییراتی که خشم مشاور پارلمانی محمود احمدی نژاد را به همراه داشت و ایرج ندیمی را وادار کرد که به فارس نیوز، خبرگزاری وابسته به نهادهای امنیتی ـ نظامی و حامی دولت بگوید: “بررسی مصوبات کمیسیون تلفیق در بودجه ۸۹ در صحن مجلس دارای اشکال حقوقی است و نمایندگان مجلس باید در بررسی کلیات و جزئیات بودجه، اصل لایحه دولت را در دستور کار قرار دهند نه مصوبات کمیسیون تلفیق را”.
ندیمی در گفت و گو با فارس همان گفته های میرتاج الدینی در زمان تقدیم لایحه بودجه در دو ماه گذشته را تکرار و تهدید کرده است که: “در صورت تصویب مصوبات کمیسیون تلفیق دولت قادر به اجرای لایحه بودجه نخواهد بود”.
در همین حال بنا به نوشته ایرنا، خبرگزاری رسمی دولت، مصوبات کمیسیون تلفیق که بر اساس ادعاهای ایرج ندیمی و میرتاج الدینی ”موجب عدم اجرای قانون بودجه ۸۹ را فراهم خواهند کرد” با حمایت علی لاریجانی، رئیس مجلس انجام شده و او در نشست عصر دیروز فراکسیون اکثریت مجلس که به فراکسیون اصولگرایان شهرت دارد، از نمایندگان خواسته است مصوبات کمیسیون تلفیق را با رای بالا تصویب کنند.
به نوشته خبرگزاری جمهوری اسلامی، سیدمحمدجواد ابطحی، یکی از نمایندگان عضو فراکسیون اکثریت مجلس در اینباره گفته است: “علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی که ریاست فراکسیون اصولگرایان را نیز بر عهده دارد، در جلسه مجمع عمومی این فراکسیون به نمایندگان اصولگرای مجلس توصیه کرد که در جریان رسیدگی به لایحه بودجه ۱۳۸۹کل کشور در صحن علنی، به ترکیب گزارش کمیسیون تلفیق دست نزنند”.
این نماینده افزوده است که: “ابوترابی فرد و لاریجانی در سخنان خود گزارش کمیسیون تلفیق و روند رسیدگی به لایحه دولت در این کمیسیون را مثبت ارزیابی کرده و از نمایندگان خواستند تا در جریان رسیدگی به این لایحه در صحن علنی به ترکیب آن دست نزنند و پیشنهاداتی را که ممکن است این لایحه را دچار مشکل کند، ارایه نکنند”.
به این ترتیب با علنی شدن حمایت رئیس و نائب رئیس مجلس از تغییرات کمیسیون تلفیق در بودجه ۸۹، نزاع رسانه های هواداران دولت و نمایندگان بر سر بودجه به صحن علنی کشیده خواهد شد.نزاعی که به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، ممکن است همچون موارد مشابه از جمله رای اعتماد به کابینه دهم با دخالت آیت الله خامنه ای همراه شود.
گفتنی است، محمد رضاباهنر، نائب رئیس مجلس در زمان رای اعتماد نمایندگان به اعضای کابینه محمود احمدی نژاد گفته بود: “اگر توصیه مقام معظم رهبری نبود حداقل ۵ وزیر رای اعتماد نمی گرفتند”.
از دیگر سو، موضوع غیر واقعی بودن اعداد و ارقام لایحه بودجه ۸۹ و پیش بینی های کارشناسان و نمایندگان از افزایش بی سابقه گرانی و تورم در سال آینده، محور دیگر آن چیزی است که “بحران اقتصادی سال ۸۹” نامیده می شود.
به نوشته ایسنا، بسیاری از نمایندگان مجلس معتقدند اجرای لایحه هدفمند کردن یارانه ها و احتمال تسری تحریم های اقتصادی به تحریم حامل های انرژی از جمله بنزین، موجب افزایش سرسام آور نرخ تورم در سال آینده خواهد شد؛ به طوری که یکی از نمایندگان مجلس روز گذشته از نمایندگان خواست تا “اشکالات بودجه را به گونه ای در صحن پارلمان رفع کنند که نقش مجلس در گرانی و تورم سال آینده زیاد نباشد”.
این خواست که سید جلال یحیی‌زاد آن را در نطق پیش از دستور خود مطرح کرد، به نوشته پارلمان نیوز ”با صدای احسنت احسنت” نمایندگان همراه شد.
از دیگر سو، محمد ستاری فر رئیس اسبق سازمان منحل شده مدیریت و برنامه ریزی نیز در مصاحبه با ایلنا، در انتقاد از بودجه دولت و نقش تورمی آن گفته است: “دولت منابع و مصارف بودجه ۸۹ را عدد سازی کرده تا در آن تراز برقرار کند”.
وی افزوده: “این عدد سازی ها که با افزایش بودجه عمرانی همراه است پوششی برای مخفی کردن تورم پیش روست”.
تورم و گرانی ای که کارشناسان اقتصادی گفت و گو کننده با ایلنا آن را “بی سابقه و سرسام آور” توصیف کرده اند.
ایلنا در گزارشی که روز گذشته با عنوان “آیا دولت می‌تواند معضل تورم را حل کند؟” منتشر کرد، در باره اثرات تورمی بودجه و شرایط سیاسی کشور نوشت: “کابوس جهش قیمت‌ها در سال آینده همزمان با اجرای حذف یارانه‌ها، ذهن مردم را در روزهای پایانی سال، آنچنان به هم ریخته که طعم شیرینی عید ۸۹ را در دهان آنان تلخ کرده‌است”.
ایلنا در این گزارش، سیاست ذخیره‌سازی کالاهای اساسی و کاهش تعرفه واردات از سوی دولت را “نخ نما” خوانده و افزوده است: “چگونه دولت می‌تواند نیاز بازار را در سال آینده با ذخیره‌سازی و اعمال کاهش تعرفه وارداتی جبران و جهش قیمتی را کنترل کند. تجربه ذخیره‌سازی کالاهای اساسی نشان می‌دهد که با رشد قیمت‌ها نمی‌توان مقابله کرد و این‌گونه ذخیره سازی‌ها فقط تا چند هفته می‌تواند تداوم داشته باشد”.
