هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود، ولی این امر به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند.
Iran Gooya : نام گیرنده
BP 114 : شماره صندوق پستی
Creteil 94000 : اسم وکد پستی شهر
France : نام کشور
دو کتاب متفاوت
شعر روزهای دلتنگی- سروده های شاعران شهر کافکا
عاشقانه های عصر خشونت- اریش فرید
دو کتاب کوچکند ومتفاوت د رهمه چیز از قطع کتاب تا حجم صفحات و صفحه بندی و طراحی. هردو کتاب بروایت خسرو ناقد و باسم الرسام، تحت عنوان سروده های زمانه و منتشر شده توسط جهان کتاب در تهران.
در پشت جلد کتاب اول آمده است: “شاعرانی که در این دفتر گردامده اند – چون من وتو- در روزگار و زمانه خود طعم تلخ و شیرین زندگی را چشیده اند؛ گاه شاد بوده اند وگاه دلتنگ. سروده ها ی این دفتر اما حاصل ایام سرور و شادی ایشان نیست؛شعرهای روزهای دلتنگی شان است.” و به نوشته مقدمه کتاب:” پراگ حلقه اتصال و محو رمشترک شعرهای این دفتر است.“
اریش فرید در کتاب دوم چنین معرفی می شود :” شاعر عصر خشونت است. شاعری که سروده هایش، حتی د راین روزگار، عمیقا انسانی است؛ از جنس صلح و زندگی.“
دو شعر از این کتا ب ها در صفحه شعر این شماره هنر روز آورده ایم.
بر بال بحران: زندگی سیاسی علی امینی
نویسنده: ایرج امینی
636ص، تهران: نشر ماهی، 1388، چاپ اول
دکتر علی امینی را بی شک می توان یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین شخصیت های سیاسی ایران در عصر پهلوی به شمار آورد. این اشراف زاده متجدد قاجار که از سنین جوانی رویای نخست وزیری را در سر می پروراند، کار سیاسی خود را با معاونت «قوام السلطنه» آغاز کرد و پس از عضویت در کابینه اول دکتر مصدق، و کابینه های سپهبد زاهدی و حسین علاء، سرانجام در سال های بحرانی 41-1340 به نخست وزیری رسید. درکتاب حاضر نویسنده(فرزند دکتر امینی) تلاش کرده است تا با استناد به یادداشت های شخصی دکتر امینی و اسناد دست اول داخلی و خارجی، تصویری همه جانبه از زندگی و فعالیت های این شخصیت تاثیر گذار سیاسی ارائه دهد.
از چهره های شعر معاصر:اخوان ثالث، شاملو، سپهری، شفیعی کدکنی و …
نویسنده: عزت الله فولادوند
374ص، تهران: انتشارات سخن، 1387، چاپ اول
این کتاب، مجموعه ای از مقالات نویسنده درباره برخی از شاعران معاصر ایران، و ویژگی های شعر آنهاست. او در پیشگفتار کوتاهی که بر کتاب نوشته است تصریح می کند: [بر این باورم که ادبیات ما، با آغاز حرکت مشروطه خواهی، جنبش و جهشی دگرگون کننده و سازنده را دنبال کرده است، همانند رستاخیز و نوزایی و احیاگری دوران امیران سامانی… من با دیدی این چنین مثبت، فخرآمیز و قدرشناس به شعر اخوان ثالث، احمد شاملو، شفیعی کدکنی، سهراب سپهری، سیمین بهبهانی و … در نگریسته ام…] عناوین بعضی از مقالات این مجموعه عبارتنداز: «اخوان ثالث: حماسه سرای روزگار، یاد، داستان سرای کلاسیک!؟»، «دوگونگی زبان اخوان ثالث»،«غبار قرن ها شکست و دل مردگی در آینه اساطیر شعر اخوان»، «شعر شاملو پنجه در پنجه مرگ»، «زلال زمزمه جاری، در موسیقی درونی شعر شفیعی کدکنی»، «اسطوره و نقش آن در شعر شفیعی کدکنی» و «پشت دریاها شهری است».
درآمدی بر ادبیات مهاجرت و تبعید: ادبیات آلمانی در مهاجرت و تبعید
نویسنده: کیقباد یزدانی
122ص، تهران: نشر چشمه، 1387، چاپ اول
این کتاب، جلد اول از مجموعه ای است که با هدف معرفی و بررسی ادبیات مهاجرت و تبعید و ویژگی های آن، تالیف شده است. جلد اول این مجموعه، با بحثی درباره «مهاجرت و تبعید» و ویژگی های «ادبیات مهاجرت و تبعید» آغاز می شود. سپس بخش اصلی کتاب که به بررسی «ادبیات آلمانی در مهاجرت و تبعید» اختصاص دارد می آید. در این بخش سه دوره مهم تاریخی مورد توجه قرار می گیرد: 1- دوره پس از انقلاب ژوئیه 1830 در پاریس که به دنبال آن، بسیاری از نویسندگان، روشنفکران و شعرای آلمانی عازم فرانسه شدند. 2- دوره پس از تصویب قانون (ضد) سوسیالیست ها در سال 1878 میلادی که باعث مهاجرت بسیاری از نویسندگان، روزنامه نگاران و ناشران سوسیال دموکرات از آلمان شد. 3- دوره حاکمیت ناسیونال- سوسیالیست ها در آلمان، در فاصله سال های 1933 تا 1945 میلادی. بخش پایانی کتاب نیز به معرفی نمونه هایی از ادبیات آلمانی در مهاجرت و تبعید اختصاص دارد.
گزارش هایی از انقلاب مشروطیت ایران
نویسنده: محمد امین رسول زاده
ترجمه: رحیم رئیس نیا
360ص، تهران: انتشارات پردیس دانش، 1387، چاپ اول
در زمینه پیوند تنگاتنگ نهضت های اجتماعی ایران و قفقاز در سال های نخست قرن بیستم میلادی، بسیار گفته و نوشته شده است؛ اما در میان انبوه این گفته ها و نوشته ها، کمتر نمونه ای را می توان یافت که چون گزارش های «محمد امین رسول زاده» از انقلاب مشروطیت ایران، این رشته یگانگی را چنین صریح و روشن بیان کرده باشد. «رسول زاده» در این مرحله از زندگانی سیاسی خود، یعنی حدود ده سال پیش از شکل گیری تحولاتی که با مشارکت و همراهی او به تاسیس «جمهوری آذربایجان» در سال های بعد از جنگ اول جهانی منجر شد، فعالیت های قلمی گسترده ای در جراید باکو داشت. مجموعه گزارش های وی از انقلاب مشروطیت ایران که در کتاب حاضر از ترکی به فارسی ترجمه و ارائه شده، یادگاری است از این دوره. این گزارش ها در بخش اول بر اساس خبرهایی استوار است که از تهران می رسید، و در بخش دیگر نیز، نظر به حضور «رسول زاده» در صحنه تحولات ایران، بر اساس ملاحظات و برداشت های مستقیم او. در این گزارش ها، «رسول زاده» از بدو کار، پا به پای انقلاب مشروطه پیش می آید. در این همراهی، او بیش از آن که صرفا در قید گزارش تحولات و رخدادها باشد، به تطابق و سنجش دائم این تحولات و رخدادها، با دیگر تجارب انقلابی عصر خود، از جمله انقلاب 1905 روسیه و انقلاب ترک های جوان در عثمانی می پردازد.
باغ سبز: گفتارهایی درباره شمس و مولانا
نویسنده: محمد علی موحد
420ص، تهران: نشر کارنامه، 1387، چاپ اول
این کتاب شامل هجده گفتار درباره «شمس» و «مولانا» است. عمده اطلاعات مربوط به احوال و اندیشه های این دو جان شوریده، در این گفتارها، از آثار خود آنان یعنی «مقالات شمس تبریزی»، «مثنوی معنوی»، «دیوان کبیر» و «فیه ما فیه» گرفته شده است. در شرح و تفصیل مطالب نیز، به نوشته های «سلطان ولد» و «سپهسالار» و «افلاکی» تکیه گردیده است؛ چرا که این سه تن، کهن ترین روایتگران درباره آن دو بزرگوارند. این مجموعه گفتارها با «دیباچه آنه ماری شیمل بر ترجمه ویلیام چیتیک از مقالات شمس» و«مقدمه ویلیام چیتیک بر ترجمه خود از مقالات شمس» به پایان می رسد. عناوین بعضی از گفتارها عبارتنداز: «جایگاه مقالات شمس در ادب و عرفان ایران»، «شاخصه های مهم عرفان شمس و مولانا»، مروری بر مثنوی چاپ عبدالکریم سروش»، «شمس تبریزی و خیام»، «تبریز در آیینه کلام مولانا»، «شمس تبریزی و شیخ حسن بلغاری»، «این نامه از مولاناست، نه از شمس تبریز»، «مولانا در فن مناظره» و «نیازهای وجودی انسان معاصر و انعکاس آن در کلام مولانا».
کتابفروشی: جلد دوم
704ص، تهران: انتشارات خجسته، 1387، چاپ اول
این کتاب، جلد دوم از مجموعه ارزشمند «کتابفروشی» است که به مناسبت پنجمین سال درگذشت «بابک افشار» و با همکاری تعدادی از صاحب نظران و دست اندرکاران حوزه نشر و چاپ کتاب در ایران، منتشر شده است. این مجلد نیز مانند مجلد اول، شامل مقالاتی در باب تاریخ پیشه کتابفروشی در شهرهای مختلف ایران و تحولات آن است و با یادداشتی از استاد «ایرج افشار» آغاز می شود. عناوین بعضی از مقالات و نویسندگان آنها عبارتنداز: «مشهد و کتابفروشی های پنجاه سال پیش/محمد رضا شفیعی کدکنی»، «فهرست ناشران کتابفروش/سید فرید قاسمی»، «کتابفروشی های مازندران/سیروس مهدوی»، «کتابفروشی میان زرتشتیان/کتایون مزداپور»، «کرایه دان کتاب/سوسن اصیلی»،«شمه ای از شبکه توزیع کتاب تهران/مجید رهبانی»، «کتابفروشی های ارمنیان/آندرانیک هویان»، «خرید و فروش کتاب های ممنوع/محسن باقرزاده»، «تاریخچه کتابفروشی های اصفهان/مرتضی تیموری»، «کتابفروشی آذربایجان و کتابفروشی ساکو/محمد علی کریم زاده تبریزی»، «کتابفروشی های کوی حاج نایب/مسعود لواسانی»،«حدیث کتابفروشان/سید ابوالقاسم انجوی شیرازی»، «خرید و فروخت و سیر و سفر نسخه های خطی در گذشته/ایرج افشار» و «حدیثی دیگر از کتابفروشان قدیم/هوشنگ ساعدلو».
سفیر حق و صفیر وحی: پاسخ های آیت الله منتظری به اشکالات عبدالکریم سروش
200ص، تهران: انتشارات خردآوا، 1387، چاپ اول
درباره قالب معانی قرآن و الفاظ و صورت آن، عقیده ای وجود دارد که بر اساس آن، تنها معنای قرآن بر پیامبر اسلام فرو فرستاده شده و او خود، الفاظ و صورت و قالب آن معنا را، با نیروی خلاق خیال خود و متناسب با محتوا و معنای وحی، همرنگ با دانش و حال و هوای بشری و فرهنگ عصر بعثت، انشاء و طراحی کرده است. در کتاب حاضر، این عقیده که در سال های اخیر به وسیله «عبدالکریم سروش» مطرح شده، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. کتاب شامل دو بخش با عنوان های «پاسخ اول» و «پاسخ دوم» است. این پاسخ ها به اشکالاتی که «سروش» به دیدگاه کلاسیک و سنتی مربوط به قالب معانی قرآن و الفاظ و صورت آن، وارد کرده است، پرداخته اند.
رویدادها و داوری ها: خاطرات دکتر مسعود حجازی (جلد دوم)
464ص، تهران: انتشارات صمدیه، 1387، چاپ اول
نویسنده این خاطرات، دکتر «مسعود حجازی»، در سال 1308 خورشیدی در تهران متولد شد. در سال های دهه بیست و در دوران نوجوانی و جوانی، تحت تاثیر افکار و مواضع سیاسی دکتر «محمد مصدق» قرار گرفت. فعالیت سیاسی خود را عملا در زمان دانشجویی در دانشکده حقوق دانشگاه تهران، در سال 1327 آغاز کرد و در این دوره به فعالیت تشکیلاتی در «حزب زحمتکشان» پرداخت. بعدها، همراه با «خلیل ملکی» و «محمد علی خنجی»، در بنیانگذاری «حزب نیروی سوم» شرکت کرد.«حجازی» پس از انشعابی که مقارن کودتای 28 مرداد در این حزب روی داد، همراه دوست دیرینه اش «محمد علی خنجی»، «حزب سوسیالیست» را بنیاد نهاد و در نهضت مقاومت ملی، حضوری فعالانه داشت. او در سال 1342 در نخستین کنگره «جبهه ملی ایران»، به عضویت شورای مرکزی این جبهه درآمد و در سال های پس از انقلاب اسلامی نیز، همواره در مقام های گوناگونی به عنوان عضو هیئت اجرائیه، رئیس هیئت اجرائیه و عضو هئیت رهبری «جبهه ملی ایران» به فعالیت های خود ادامه داد. جلد دوم از خاطرات این شخصیت برجسته سیاسی و ملی ایران به جنبش دانشجویی ایران در سال 1340 و تحولات اجتماعی و سیاسی ایران در آن سال می پردازد. عناوین بعضی از مباحث جلد دوم عبارتنداز: «ریشه یابی اجمالی واقعه اول بهمن 1340»، «تظاهرات دانش آموزان و دانشجویان در اول بهمن 1340 و مسائل مرتبط با آن»، «مروری کوتاه بر تجدید فعالیت جبهه ملی در سال 1339»، «دلایل و مقدمات تظاهرات دانش آموزان در روز اول بهمن 1340»، «تظاهرات دانش آموزان و دانشجویان و اتهامات ناروای دکتر امینی»، «چه اختلافی میان دکتر امینی و شاه وجود داشت؟»، «بررسی مواضع جبهه ملی در برابر دکتر امینی و دولت او»، «کمیته تحقیق دولت برای رسیدگی به حادثه اول بهمن از چه کسانی تشکیل شد و چگونه وظایف خود را انجام داد؟»، «قسمت های مهم گزارش کمیسیون تحقیق»، «حمله مسلحانه به داخل محوطه دانشگاه»، «دولت دکتر امینی و گزارش کمیته تحقیق دولت» و «ارتباط حادثه اول بهمن با سقوط دولت دکتر امینی».
نومعتزلیان: گفتگو با نصر حامد ابوزید، محمد ارکون و…
به کوشش: محمد رضا وصفی
172ص، تهران: انتشارات نگاه معاصر، 1387، چاپ اول
اعتزال در سیر تاریخ اندیشه اهل سنت، بار منفی به خود گرفته است، تا جایی که، سنت گرایان سنی، واژه «نومعتزلی» را از آن روی به اصحاب اندیشه جدید و اصلاح گران مسلمان نسبت می دهند، تا بتوانند لایحه بلند اتهام های تاریخی را بار دیگر علیه آنان برانگیزند و حاملان چنین اندیشه ای را بر مسند کفر نشانند. گوهر اصلی سخن «نومعتزلیان» در آن است که می خواهند عقل در کنار متن بر منبر استدلال و استفتاء نشیند، و حقیقت دین، یا شریعت، از زبان عقل و متن شنیده شود. کتاب حاضر مجموعه ای از گفتگوها با برخی از متفکران معاصر عرب است؛ متفکرانی هم چون «نصر حامد ابوزید»، «محمد ارکون» و «عابد الجابری» که از سوی اصول گرایان و محافظه کاران سنی، به عنوان «نومعتزلی» شناخته می شوند. عناوین این گفتگوها عبارتنداز: «متن و معنای متن از نگاه نصر حامد ابوزید»، «عابد الجابری و عقلانیت نقادانه در تهافت بر فلسفه مشرق»، «محمد ارکون و میراث گفتمان جهان وطن» و «بازخوانی مفاهیم اسلامی از نگاه حسن حنفی».
