رسا قاضی نژاد
علی لاریجانی رییس مجلس هشتم علیرغم گذشت دوماه از عمر این مجلس، هنوز نتوانسته رییس مرکز پژوهش ها را برگزیند تا به این ترتیب مشخص شود که از یکسو حامیان دولت حاضر نیستند به انتخاب یک چهره منتقد بر راس این مرکز در آخرین سال ریاست جمهوری احمدی نژاد رضایت دهند و از دیگر سو حامیان حداد عادل که این روزها با رهبری نادران و توکلی به دور هم جمع شده اند، دنبال “حداقل سهمی” در مدیریت مجلس هشتم هستند.
با این شرایط، زورآزمایی داخلی جناح های اصولگرای مجلس هشتم در ششمین جلسه برای انتخاب رییس مرکز پژوهش ها نیز پیروزی نداشت و علی لاریجانی همچنان باید دنبال گزینه ای برای مدیریت این مرکز باشد. مسوولیت رییس مرکز پژوهش‌های مجلس در دوره هفتم، روز 31 خرداد به پایان رسید،اما هیات رییسه مجلس هشتم هنوز رییس این مرکز را مشخص نکرده است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) دیروز به نقل از سخنگوی هیات رییسه مجلس خبرداد در ششمین جلسه این هیات رئیسه اگر چه با “رای گیری استمزاجی”، توکلی بیشترین آرا را کسب کرد اما باز جلسه بی نتیجه ماند. محسن کوهکن گفت:“انتخاب رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در دستور کار امروز هیات مجلس قرار داشت، اما تصمیم‌گیری نهایی در این زمینه یکشنبه هفته آینده خواهد بود. هیات رییسه مجلس یکشنبه هفته آینده در خصوص انتصاب رئیس مرکز پژوهش‌ها تصمیم نهایی را اتخاذ خواهد کرد و علت تاخیر در انتخاب رییس مرکز پژوهش‌ها، بررسی برنامه‌های افراد پیشنهادی برای مرکز پژوهش‌ها به منظور انتخاب گزینه مطلوب تر، بوده است. “
سخنگوی هیات رییسه مجلس با بیان اینکه تاکنون پنج نفر از داخل مجلس و یک نفر از بیرون مجلس نامزد ریاست مرکز پژوهش‌ها شده اند، تاکید کرد:“همه این افراد واجد شرایط برای ریاست آن مرکز هستند اما باید با بررسی بیشتر گزینه مناسب تر را انتخاب کرد. متاسفانه برخی سایت‌ها علت تاخیر در انتخاب رییسه مرکز پژوهش‌ها را سهم خواهی برخی گروه ها، عنوان کرده اند. در این مورد باید گفت کسانی که اینگونه مطالب را بیان می‌کنند باید از افرادی که از آنها به عنوان سهم خواه یاد شده است، عذرخواهی کنند. “
جلسه روز گذشته هیات رییسه مجلس در شرایطی بی نتیجه ماند که شنبه صبح خبرگزاری دولتی ایرنا اظهار امیدواری کرده بود با “پایان تاخیر ها” رییس مرکز پژوهش ها انتخاب شود. این خبرگزاری که همچون سایت “رجا نیوز” تمایل به انتخاب گزینه های نزدیک به دولت در راس مرکز پژوهش ها دارد، در گزارش خود که پیش از جلسه روزگذشته هیات رییسه بر روی خروجی ایرنا قرار گرفت با برشمردن نام کاندیداهای احتمالی، نام احمد توکلی، رییس اسبق این نهاد را در انتهای لیست بیان کرد و از گزینه های دیگر به روح الله حسینیان، کریم شهرزاد، امیدوار رضایی، مهدی کوچک زاده و یوسف نجفی اشاره کرد.
مخالفت با توکلی
با اینکه پس از انتخابات مجلس هفتم و حفظ ترکیب اکثریت اصولگرایان حدس زده می شد که بسیاری از پست ها همچنان در اختیار چهره های سرشناس این جناح بماند اما اولین شوک وقتی به مجلس وارد شد که علی لاریجانی جانشین حداد عادل شد. این انتخاب، آخرین تغییر مجلس نبود و لاریجانی با ورود به این عرصه سعی کرد با تغییر سایر مدیران نهادهای مربوط به مجلس، تیم جدیدی را دور خود بچیند که به نوشته آفتاب، هم مورد تایید حامیان دولت باشند و هم سایر اصولگرایان. با این حال یکی از گزینه هایی که لاریجانی پس از آوردن نزدیکان خود در دیوان محاسبات و بخش اداری، هنوز نتوانسته در اختیار بگیرد، مرکز پژوهش های مجلس است که در چهار سال گذشته پسرخاله اش ـ احمد توکلی- بر آنجا مدیریت کرده است.
توکلی در ابتدای کار مجلس هشتم اعلام کرده بود که “داوطلب استمرار خدمت” در مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی است اما چون عملکرد وی، بخصوص در ماه های آخر مجلس هفتم موجب اعتراض دولت بود، چنانکه برخی منابع خبرداده اند احمدی نژاد خواستار ریاست “هر کس جز توکلی” بر این نهاد شده است.
احمد توکلی در آخرین روز خرداد 1383 از سوی حداد عادل و با موافقت هیات رییسه مجلس هفتم به این سمت منصوب شد. توکلی در بدو امر با “طرح تثبیت قیمت ها” شروع به نواختن ساز مخالف مجلس هفتم علیه دولت هشتم ـ خاتمی ـ کرد.
توکلی هرچند با فعالیت در این مرکز خود را در هیبت کاندیدای ریاست جمهوری سال بعد مطرح نمود اما تا آخر به رقابت به کاندیداها نپرداخت و در میانه راه بجای رقابت، حمایت از قالیباف را برگزید. همان روزها، وقتی توکلی از رقابت برای اجماع اصولگرایان استعفا داد، حسین صفارهرندی سردبیر آن روزهای کیهان که بعد از مرداد 84، وزیر ارشاد دولت نهم شد در یادداشتی با عنوان “اصولگرا، مثل توکلی” حرکت وی در کنار کشیدن از انتخابات به نفع اصولگرایان را “شاخص تازه‌ای” در سنت اصوگرایی معرفی کرد. توکلی در دور دوم انتخابات، مانند سایر اصولگرایان از احمدی نژاد حمایت کرد اما خیلی زود “ساز مخالف زنی” توکلی برای دولت نهم نیز به صدا در آمد. وقتی طرح دولت نهم برای “عدم تغییر ساعت رسمی کشور” اعلام شد، هرچند کارشناسان زیادی از این طرح انتقاد کردند اما تیر خلاص به این طرح را توکلی و مرکز پژوهش های مجلس زدند.
در ماههای آخر مجلس هفتم اختلاف بین توکلی و دولت بیشتر شد. ده ماه پیش مرکز پژوهش های تحت مدیریت توکلی یکی دیگر از طرح های دولت ـ وام ازدواج ـ را که روی آن تبلیغاتی زیادی صورت شده بود، هدف قرار داد و اعلام کرد: “اولا میزان وام پرداختی نسبت به نرخ تورم 6⁄13 درصدی در سال 1385 مبلغ ناچیزی است و ثانیا برای حل مساله ازدواج جوانان باید علاوه بر اعطای وام، به ابعاد مختلف و پیچیده فرهنگی و اجتماعی نیز توجه شود”.
همچنین در حالی که هفت ماه پیش فشار دولت برای اعلام رقمی پایین از تورم در ایران ادامه داشت، این مرکز پژوهش های مجلس بود که اعلام کرد “نرخ رشد نقدینگی” در سال‌جاری ]1386[ به “بیش از 45 درصد” رسیده و این نرخ رشد در طول سال‌های پس از انقلاب “بی‌سابقه” است.اختلاف نهاد پژوهشی مجلس با دولت چنان پیش رفت که ماه پیش وقتی این مرکز اعلام کرد “عملکرد بنگاه های زود بازده مناسب نبوده است”، وزیر کار دولت احمدی نژاد، این گزارش را “جعلی” خواند.
لاریجانی بر سر دو راهی
چهارشنبه گذشته اعضای هیات رییسه در جلسه ای برای بار پنجم دور هم گرد آمدند تا تکلیف ریاست مرکز پژوهش ها را مشخص کنند اما آن جلسه نیز نتیجه ای در بر نداشت. بعد از رای گیری در این جلسه که به گفته رییس مجلس “استمزاجی” بود،مشخص شد در آن جلسه احمد توکلی با هفت رای بیشترین رای را به نسبت سایر رقبای خود به دست آورده، اما به دلیل تردید لاریجانی وضعیت وی هنوز مشخص نیست.
تردید لاریجانی ناشی از فشاری است که از بیرون و داخل مجلس به او وارد می شود. به نوشته روزنامه اعتماد، علی لاریجانی برای انتخاب یا عدم انتخاب توکلی با فشار دو طیف اصولگرایان حامی دولت و اصولگرایان طیف حامیان حدادعادل مواجه شده است. از یک سو محمدرضا میرتاج الدینی نماینده تهران و از اعضای هیات رئیسه اعلام کرده توکلی با مخالفت پنج عضو هیات رییسه مواجه شده، حال آنکه لاریجانی و حامیانش از میان گزینه های دیگری مانند دو نماینده طیف حامی دولت (علی اصغر زارعی و روح الله حسینیان) و نماینده عضو حزب موتلفه (اسدالله بادامچیان) در حال انتخاب گزینه نهایی هستند. میرتاج الدینی رویارویی لاریجانی با توکلی را نشأت گرفته از اختلافات میان اصولگرایان در بدنه مجلس عنوان کرده که به هیات رئیسه منتقل شده است. برخی دیگر از نمایندگان هم عنوان می کنند که لاریجانی از سوی طیف حامیان دولت به شدت تحت فشار است تا هر گزینه یی را به جز توکلی انتخاب کند.
اما در این میان به گفته جواد جهانگیرزاده نماینده ارومیه لاریجانی دو راه پیش رو دارد که انتخاب یکی، حامیان دولت را رویارویش قرار می دهد و گزینه دیگر توکلی و حامیانش را به صف کشی در برابراو ترغیب می کند.
سایت خبری شهاب نیوز هم نوشته اگر لاریجانی ریاست مرکز پژوهش های مجلس را به توکلی بسپارد، عملاً حامیان دولت را در مقابل خود قرار می دهد،اما از سوی دیگر حامیان لاریجانی به وی هشدار داده اند که به دست آوردن دل دولت و حامیانش در مجلس می تواند به قیمت رویارویی توکلی و طیف اصولگرایان تحول خواه با وی منجر شود، چرا که توکلی به عنوان یک نماینده آزاد می تواند نقد لاریجانی و احمدی نژاد را مشترکاً در دستور کار قرار دهد.