دنیای سیاستمداران آنلاین ایران، با باز شدن صفحه های فیس بوکی اعضای کابینه روحانی، شلوغ تر شده است. این درحالی است که ایران تلاش می کند تا شبکه های مجازی را فیلتر کند.
روزنامه شرق گزارش داد که کارگروه اعضای دولت در فیس بوک، بخشی از تلاش های روحانی برای نشان دادن تغییرات و در دسترس بودن دولت اش نسبت به رئیس جمهور پیشین، محمود احمدی نژاد است.
اما این بحث که آیا اینترنت نیرویی است که باید از آن استفاده کرد یا باید آن را کنترل کرد، منجر به تنش داخلی در میان رهبران ایران شده است. بحث ها حتی به بیرون نیز درز کرده است و همه در مورد اینکه صفحه فیس بوکی برخی از وزرا متعلق به خودشان است یا نه، صحبت می کنند.
همچنان مسیر دولت روحانی روشن است: تلاش برای تبادل نظر در فضای مجازی و بحث سیاسی در مورد مسائل روز مثل احتمال حمله آمریکا به متحد ایران، سوریه و تلاش برای از سرگیری مذاکرات در مورد برنامه های اتمی ایران، ادامه دارد.
مهرزاد بروجردی، مدیر برنامه مطالعات خاورمیانه دانشگاه سیراکوزا، می گوید:« روحانی اطرافش را با مشاوران ماهر و دانا در روابط عمومی، پر کرده است. این افراد راهکاری دارند که روحانی را از احمدی نژاد جدا می کند. چه بخواهیم، چه نخواهیم مسائلی مثل شبکه های اجتماعی نقش مهمی در ریاست جمهوری روحانی بازی می کنند.»
ممکن است این روند به آسانی صورت نگیرد زیرا تندرو ها عمیقا نسبت به شبکه های اجتماعی مشکوک هستند و نقش مهم آن را در شکل گیری اعتراض مخالفان به انتخاب احمدی نژاد در سال 2009، بخوبی درک کردند. فیس بوک و سایت های اصلی در ایران فیلتر است. اما جوانان آشنا به تکنولوژی و باهوش دائما از فیلتر شکن ها و روش هایی برای عبور از فیلتر، پیدا می کنند.
برخی از روزنامه ها روز دوشنبه نوشتند که صفحه های فیس بوکی دولتمردان روحانی حاکی از آن است که موانع اینترنت بزودی برداشته خواهد شد.
اما غلامحسین محسنی اژه ای، رئیس نظارت بر محتوای اینترنت گفت که اکنون زمان برداشته شدن فیلتر سایت های نظیر فیس بوک نیست.
از سوی دیگر برخی از مقامات دولتی خبر باز شدن صفحه اینترنتی شان را تکذیب کرده اند.
وزارت ارتباطات در بیانیه ای، گزارش شرق در مورد اینکه محمود واعظی، وزیراین وزارت خانه، صفحه فیس بوکی دارد را تکذیب کرد. خبرآنلاین نیز نوشت که بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، صفحه ای در فیس بوک ندارد.
وزرای دیگر، احتمالا به توصیه روحانی برنامه های دیدارهای رسمی شان را در صفحات فیس بوکی شان منتشر می کنند.
محمود حق وردی، روزنامه نگار طرفدار اصلاحات، در توئیترش نوشت:« صفحات جعلی فیس بوک، پاشنه آشیل دولت روحانی است. این باعث می شود که مقامات نتوانند به آسانی فیلتر ها را بردارند.»
این عدم شفافیت، در فضای مجازی ایران موضوع تازه ای نیست.
هفته گذشته، یک توئیت توسط روحانی فرستاده شد که در آن سال نو یهودی، روش هاشانا را به یهودیان ایران و جهان تبریک گفته بود. یکی از مشاوران روحانی بعدا گفت که این پیام از طرف رئیس جمهور نبوده است.
چند ساعت بعد، وزیر امور خارجه ایران، جواد ظریف، پیام مشابهی را توئیت کرد که بعنوان قدمی کوچک برای بهبود روابط ایران و اسرائیل، تفسیر شد.
آیت الله علی خامنه ای، سال گذشته در مورد فیس بوک فتوا داد:« به طور کلی اگر مستلزم مفسده فساد، نشربوده و یا خوف ارتکاب گناه باشد و یا موجب تقویت دشمنان اسلام و مسلمین شود، جایز نیست و الا مانعی ندارد.»
روحانیون ایران تا آنجا پیش رفتند که یک سیستم اینترنتی داخلی بوجود آوردند که دسترسی آن تنها به سایت های مجاز است.
اما خود خامنه ای هم بطور کامل از دنیای اینترنت دور نیست. دفتر او یک وبسایت دارد. او یک صفحه فیس بوک و یک حساب توئیتر دارد که منعکس کننده افکارش است. او وجود آن را نه تایید می کند و نه تکذیب و این شایعه وجود دارد که این حساب های مجازی، صدای غیر رسمی اوست.
در ماه ژوئن، توئیتر خامنه ای مطلبی در مورد دوران نوجوانی خامنه ای منتشر کرد در مورد علاقه او به ورزش و کوه پیمایی. اخیرا هم از قول او از کتاب بینوایان نوشته ویکتور هوگو بعنوان یک شاهکار ادبی، ستایش شده است.
جواد ظریف از دوستان فیس بوکی اش خواسته است که از نام و تصاویر او را جعل نکنند. او نوشته است:« ممنون می شوم که عقایدتان را با نام خودتان منتشر کنید. من تنها مسئول اظهارنظر های خودم هستم.»
سعید لیلاز، تحلیلگر سیاسی معتقد است که دیدگاه های میانه روانه روحانی درنهایت منجر به برداشته شدن سختگیری ها در مورد اینترنت می شود.
لیلاز می گوید:« روحانی از قدرت اینترنت و تاثیر آن بر افکار عمومی در جریان انتخابات ریاست جمهوری اش آگاه شد. حالا از آن برای رسیدن به اهداف دولت اش استفاده خواهد کرد.»
واشنگتن پست، 9 سپتامبر
