انتشار نسخه انگلیسی “جنبش یک میلیون امضا؛ روایتی از درون”
“جنبش یک میلیون امضا؛ روایتی از درون”عنوان کتابی است از نوشین احمدی خراسانی فمینیست ایرانی و از اعضای کمپین یک میلیون امضا که اخیرا به زبان انگلیسی منتشر و روانه بازار شده است.
احمدی خراسانی این کتاب 252 صفحه ای را در شهریور ماه سال 86 در نخستین سالگرد راه اندازی کمپین یک میلیون امضا به فارسی منتشر کرد. یک سال بعد، این کتاب به پیشنهاد سازمان آموزش و همکاری زنان و توسط ایشان به انگلیسی ترجمه و چندی است که روانه بازار شده است.
نسخه ترجمه شده کتاب “جنبش یک میلیون امضا؛ روایتی از درون” نوشته هایی از مری رابینسون (رئیس سابق کمیسیون عالی حقوق بشر سازمان ملل) و یاکین ارتوک (گزارشگر پیشین سازمان ملل در خشونت علیه زنان) و همچنین آذر نفیسی را به همراه دارد.
نوشین احمدی خراسانی در پیشگفتار این کتاب در توضیح نحوه آغاز به کار کمپین یک میلیون امضا می نویسد :
این کمپین، پس از برپایی تجمع صلحآمیز 22 خرداد 1385 (در سالگرد روز همبستگی زنان ایران) در میدان هفت تیر، به منظور پیگیری قطعنامه پایانی آن تجمع آغاز به کار کرد. در آن تجمع که گروههای مختلف و متنوع فکری زنان شرکت داشتند همچون سال گذشته، انگیزه شرکتشان در تجمع، بیان مشکلات و خواستههای حقوقی بود. اما مطالبات حقوقی آنان یعنی تغییر قوانین تبعیضآمیز (به ویژه تغییر قوانین مربوط به خانواده) خواستههایی است که طی صد سال در جنبش زنان ایران با فراز و فرودهایی مطرح و به شکلهای مختلف از سوی زنان ایرانی درخواست شده است. از این رو پس از برگزاری آن تجمع مسالمتآمیز در میدان هفت تیر، گروههای مختلفی از زنان دور هم گرد آمدند و برای پیگیری مفاد قطعنامه آن تجمع، در نشستهای متعدد به تبادل نظر و مشورت پرداختند و سرانجام کمپین یک میلیون امضاء، از دل همین نشستها و مشورتها (که حدود سه ماه، از خرداد تا شهریور ماه به طول انجامید) پیریزی شد و سرانجام در پنج شهریور 1385 این کارزار دسته جمعی، حرکت خود را رسما آغاز کرد: جمعآوری یک میلیون امضاء با روش «چهره به چهره»، به همراه پخش جزوههای آموزشی در مورد تاثیر قوانین موجود، و گفتگوی مستقیم و صمیمانه با مردم.
وی پس از شرح سه سندی که مبنای کار این فعالیت جمعی قرار گرفت و به قول او اسنادی که «میثاق حداقلی» برای کار مشترکی تا جمعآوری یک میلیون امضاء بود، فهرست بندی کتاب را چنین معرفی می کند:
مجموعه حاضر حاصل تاثیر چند وجهی این جنبش نوین بر نگارنده به عنوان یکی از اعضای آن است. آن را در قالب 4 فصل عرضه کردهام که در فصل اول، سعی کردهام دلایل و چرایی طرح «مطالبات حقوقی» مورد نظر کمپین را از زاویه نگاه خود و واقعیتهای زندگی روزمره، مطرح سازم. در فصل دوم، روش «گفتگوی چهره به چهره» به عنوان «نماد» جنبش یک میلیون امضاء و تبعات و پیامدهایش، توصیف شده است. فصل سوم این مجموعه به مسائل بغرنج روابط درونی کمپین اختصاص دارد. در این فصل، چالشها و تناقضات موجود در عملکردها و مناسبات متقابل میان اعضای کمپین را از منظر تجربه زیسته و برداشتهای شخصی، مورد بحث و کنکاش قرار دادهام. و در فصل آخر یعنی فصل چهارم به تعاملات بیرونی جنبش یک میلیون امضاء با دیگر جنبشهای اجتماعی و احزاب سیاسی و به خصوص با «جنبشهای فراملیتی زنان» اشاره کردهام
فرهنگ ادبی SMS
تالیف: علی اصغر ارجی، ایرج شهبازی
384ص، تهران: نشر سایه گستر، 1388، چاپ اول
پدیده تلفن همراه در ایران باعث استفاده گسترده و عمومی از «سرویس پیام کوتاه» یا SMS گردیده است؛ سرویسی که کاربرد همگانی و ظرفیت شگفت آورش برای رد و بدل کردن پیام های روزانه، با ذوق و احساس و روحیه ایرانیان کاملا سازگار بوده و فرهنگ ادبی جدیدی را در ایران شکل داده است. طبق آمار «وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات»، در نخستین روز سال 1386، بیش از 118 میلیون پیام کوتاه، برای تبریک نوروز، از طریق SMS در ایران ارسال شده است. برای تالیف فرهنگ حاضر، نخست مجموعه ای از پیامک ها (بیش از چهل هزار متن و نوشته) گردآوری و سپس در موضوعات گوناگونی چون: اجتماعیات، فلسفیات، عاشقانه ها، مطالب آموزنده، سرکاری ها و… تقسیم و دسته بندی شده است. این مجموعه در عین حال که به شیوه ای کاربردی، موضوعات و سوژه های مختلف را در اختیار مخاطبان قرار می دهد، کتاب مرجعی است که بخشی از ادبیات مردمی ایران در دوره کنونی را، ثبت و حفظ می کند. در بخش «سرکاری ها»، ما شاهد ظرفیت زبانی تازه ای هستیم. این بخش، به گونه ای خاص، از بخش های دیگر متمایز می شود. نمونه ای از پیامک های این بخش:« به یک دختر خانم جوان و تحصیل کرده، مسلط به زبان فرانسه، خوش برخورد و خوش بیان، با ظاهری آراسته و آشنا با موسیقی کلاسیک و متبحر در نواختن پیانو… جهت نظافت منزل نیازمندیم.»
نامه های ژنو: از سید محمد علی جمالزاده به ایرج افشار
با همکاری: محمد افشین وفایی، شهریار شاهین دژی
753ص، تهران: انتشارات سخن، 1388،چاپ اول
این کتاب، مجموعه 355 نامه از «سید محمد علی جمالزاده» به «ایرج افشار» است. استاد «افشار» درباره علت انتشار این نامه ها می نویسد: [ چون از لابه لای آنها آگاهی های زیادی درباره اندیشه فرهنگ دوستی و نوشته های متعدد او (جمالزاده) به دست آمدنی است، چاپ می شود…] نامه های این مجموعه، اطلاعات ارزشمند و مفیدی درباره جریان های فرهنگی در ایران، از سال 1330 خورشیدی به بعد، در اختیار علاقمندان قرار می دهد. علاوه بر آن، این نامه ها، پرونده ای است از حالات و گرفتاری های شخصی و افکار و عقاید فرهنگی و ملی «جمالزاده». نخستین نامه، در روز اول ماه مه 1950 (11 اردیبهشت 1329 خورشیدی) و آخرین نامه در تاریخ هفده اکتبر 1994 (25 مهر 1373) نوشته شده است. پیوست های این مجموعه شامل نامه ها و مطالب گوناگونی است که اکثر آنها برای نخستین بار منتشر می شود: 1- تکه نامه هایی از «جمالزاده» که متفرق مانده اند؛ 2- نامه هایی به دیگران که جایی چاپ نشده است؛ 3- نامه های «ایرج افشار» به «جمالزاده»، 4- دیباچه مختصری برای چاپ دوم کتاب «فرهنگ لغات عامیانه» که تاکنون چاپ نشده است؛ 5- سواد نامه «شیخ احمد روحی» به مادرش که نسخه ای از آن را «جمالزاده» به خط خود نوشته و به «ایرج افشار» داده است؛ 6- نامه «ایرج افشار» به دانشگاه تهران.
اسطوره عشق و عاشقی در چند عشق نامه فارسی
نویسنده: جلال ستاری
196ص، تهران: نشر میترا، 1388، چاپ اول
پیگیری سیر عشق و عاشقی در ادبیات فارسی، برای شناخت روان شناسی و جامعه شناسی فرهنگ ایران، ضرورتی تام دارد. این کار سترگی است که کامیابی نسبی در آن، مستلزم بررسی و تحلیل و نقد تک تک عشق نامه های غیر عرفانی فارسی، بر حسب تاریخ پیدایی آنها است. در ادبیات فارسی، سخن عشق و کلام عاشقانه غیر عرفانی، به درستی شناخته و نقد نشده است؛ شاید بدین سبب که از محرمات به شمار می رفته و یا تصور بر این بوده است که پرداختن به آن، دامنه گفتار را به وادی خفت می کشاند. در پژوهش حاضر، چند عشق نامه فارسی مانند «وامق و عذرا»، «ورقه و گلشاه»، «فرهاد نامه»، «جمشید و خورشید»، «همای و همایون»، «گل و نوروز»، «شمس و قمر»، «بدیع الزمان نامه»، «فلک نازنامه» و… مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. این بررسی به نتیجه در خور توجهی منتهی گشته است: غالب این عشق نامه ها، بر حسب الگویی که چندان تغییر نمی کند و از حوادث و سوانح عصر تاثیر نمی پذیرد، سروده شده اند. به نظر می رسد که ما همواره با روایاتی سر و کار داریم که بیشتر به حکایات اسطوره ای شباهت دارند و از قصه ای به قصه دیگر، با تغییر رنگ و نگار، کما بیش تکرار می شوند و لذا به قهرمانان خود، روان شناسی و فردیت ممتازی نمی بخشند.
گفت و گو با مترجمان
به کوشش: سیروس علی نژاد
160ص، تهران: انتشارات آگاه، 1388، چاپ اول
این کتاب، مجموعه ای از هفت گفتگو با برخی از مترجمان برجسته کنونی ایران است. «کامران فانی»، «عبدالله کوثری»، «نجف دریابندری»، «صفدر تقی زاده»، «رضا سید حسینی»، «مهد سحابی» و «عزت الله فولادوند»، مترجمانی هستند که در کتاب حاضر، با گوشه ای از نظریات آنان در امر ترجمه آشنا می شویم. در یادداشتی که به قلم «سیروس علی نژاد» در مقدمه این مجموعه آمده است می خوانیم: [در این گفتگوها، سعی من این بوده است که علاوه بر پیگیری امر تجدد، و به غیر از ترسیم زندگی و مشخصات ترجمه های هر یک از این مترجمان، دریابم آیا ترجمه کاری خلاق است یا مکانیکی؟ اهمیت لحن در ترجمه که بحث زیادی درباره آن وجود دارد چیست؟ یا ترجمه خوب چگونه ترجمه ای است؟ و در نهایت این که چه خصوصیتی برخی ترجمه ها را ماندگار می کند؟]
ترور روزنامه نگار: محمد مسعود از تولد تا «مرد امروز»
نویسنده: سید فرید قاسمی
152ص، تهران: نشر امرود، 1388، چاپ اول
از سپیده دم حیات مطبوعات در ایران تا 22 بهمن 1326 که «محمد مسعود» به قتل رسید، 34 تن از روزنامه نگاران ایرانی جان بر سر قلم نهادند و «محمد مسعود» قربانی شماره 35 تاریخ مطبوعات ایران محسوب می شود. اگر چه درباره او تاکنون آثار زیاد و بعضا ارزشمندی نوشته شده است، اما بسیاری از آنها، به جای آن که به حیات اجتماعی این روزنامه نگار مبارز بپردازند، به حریم خصوصی او پرداخته اند. همچنین آنچه درباره «مسعود» به عنوان نویسنده خوانده ایم، بیشتر با داستان نویسی اش ارتباط دارد یا خاطره گونه هایی از روزگار روزنامه نگاری اوست. در این میان، کمتر کسی به دقت و با نگاه پژوهشی، زندگی مطبوعاتی «مسعود» را با تاکید بر روزنامه «مرد امروز» بررسی کرده است. کتاب حاضر از دو بخش مطبوعاتی و غیر مطبوعاتی تشکیل شده است: بخش نخست، از تولد تا سرانجام روزنامه نگاری «محمد مسعود» را به تصویر می کشد. بخش دوم، سرگذشت پرفراز و فرود 32 سال از زندگی 46 ساله این روزنامه نگار مقتول را به روایت – وفادارانه و جانبدارانه– یکی از نزدیک ترین دوستانش به آگاهی علاقمندان می رساند.
150طراح جوان ایرانی: فارسی – انگلیسی (رنگی)
مؤلف و مدیر هنری: هیوا پاشائی
مترجم: سپیده خلیلی
256ص، تهران: انتشارات طلایی، 1388، چاپ اول
در این کتاب، که دو زبانه (فارسی /انگلیسی) است، مجموعه ای از آثار طراحان و گرافیست های جوان ایرانی به علاقمندان معرفی شده است. این هنرمندان در مراکز آموزشی و دانشگاه های مختلف ایران تحصیل می کنند. مجموعه حاضر، شامل 510 اثر از 150 طراح جوان است که در چهار بخش، یعنی «پوستر»، «نشانه تصویری»، «نشانه نوشتاری» و «طراحی تحلیلی»، طبقه بندی و ارائه شده است. در مقدمه کتاب، طراحانی که آثارشان در این مجموعه آمده، معرفی شده اند. هدف از انتشار این کتاب، توجه به توانمندی طراحان جوان گرافیک ایران و فراهم آوردن امکان معرفی آنان به جامعه هنری، سفارش دهندگان و مراکز بین المللی است.
فرهنگ گزیده اعلام شرقی در منابع غربی
نویسنده: صالح طباطبایی
432ص، جلد تهران: انتشارات روزنه، 1388، چاپ اول
اسامی خاص، عمدتا شامل نام های اشخاص و مکان ها، هنگامی که از زبانی به زبان دیگری انتقال یابند، گاه چندان دچار تغییر می شوند که تشخیص آنها حتی بر اصحاب زبان مبدا نیز دشوار می آید. کتاب حاضر، فرهنگی دائرة المعارفی است که به اعلام و اسامی خاص، شامل نام های اشخاص، مکان ها، کتاب ها و رساله های خاص، اختصاص دارد. واژه «گزیده» در عنوان این فرهنگ، ناشی از آن است که مؤلف کوشیده است که تنها اسامی خاص شرقی ای را برگزیند که ضبط آنها در مآخذ غربی، به ویژه انگلیسی، دچار تغییرات بزرگی شده باشد؛ چندان که تشخیص آنها بر خواننده یا مترجم فارسی زبان دشوار بنماید. از سوی دیگر، مراد از «شرق» در این فرهنگ، همه قلمرو فرهنگی شرق، از گذشته تا به امروز است که حتی اسپانیای اسلامی را نیز در بر می گیرد. منظور از «منابع غربی»، عمدتا منابع مکتوب به زبان انگلیسی است، ولی در مواردی نام های لاتینی، فرانسوی، اسپانیایی و جز اینها نیز در مدخل ها آورده شده اند. نکته شایان توجه آن است که در کتاب حاضر، علاوه بر گزیده اعلام شرقی در منابع غربی، گاه برخی از اعلام غربی مذکور در منابع شرقی نیز گنجانیده شده است. مثلا در برخی منابع شرقی (به ویژه عربی)، صورت های معرب یا محرفی از نام شاهان، امیران یا سرداران سپاهیان «گوت»، «فرانک» یا دیگر کسانی که به جنگ با مسلمانان پرداختند، ذکر شده است. برای نمونه، تشخیص اینکه «لذریق» (صورت معرب نام «رودیگو»)، یا «اذفونش» (صورت معرب نام «آلفونسو»)، دقیقا نام های چه شخصیت های تاریخی اند، می تواند دشوار باشد. «فرهنگ گزیده اعلام شرقی در منابع غربی»، فرهنگی تفصیلی است که تنها به ذکر نام های معادل فارسی در ذیل هر یک از مدخل ها بسنده نمی کند، بلکه معمولا توضیحاتی کمابیش مفصل درباره هر مدخل عرضه می نماید. این فرهنگ منبعی ارزشمند و مفید برای پژوهشگران و مترجمان است.
ریشه های زن ستیزی در ادبیات کلاسیک فارسی
نویسنده: مریم حسینی
288ص، تهران: نشر چشمه، 1388، چاپ اول
اگر چه ادبیات کلاسیک ایران هیچگاه نتوانسته است تصویر واقعی زن ایرانی را با جلوه های مختلف آن نشان دهد، اما در این میان، مردان روشنفکر و فرهیخته در هر زمان و دوره ای تلاش کرده اند تا این وجوه تحقیر شده و تصویر تاریک و گردآلود را در قالب آثار منظوم و منثور خود پاک کنند. آنان کوشیده اند تا با شخصیت بخشی به زنان برجسته در داستان ها و منظومه های خود، اعتبار و هویتی در خور برای زنان قائل شوند. «فردوسی»، «نظامی» و «عطار» در زمره آن دسته از شاعران و فرهیختگانی اند که زاویه دید مردانه را در بسیاری موارد تغییر دادند و سعی کردند در داستان ها و روایت های خود، به صورتی تازه به زن و موقعیت او بپردازند. آنان در این مسیر، گاه در برابر زمانه و تاریخ و حتی هم مسلکان و دوستان خود قرار گرفتند. در کتاب حاضر ضمن بررسی ریشه ها و جلوه های زن ستیزی در ادبیات کلاسیک فارسی، تلاش شاعران چون «نظامی» و «عطار» در احترام به زن و جایگاه او در اجتماع، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. عناوین بعضی از مباحث کتاب عبارت انداز:«جلوه های زن ستیزی در شعر فارسی»، «خاقانی زن ستیز، نظامی فمینیست»، «رمز پردازی زن در ادبیات فارسی»، «جلوه های زن ستیزی در حکایت ها و روایت های ادبیات کلاسیک فارسی»، «برداشت ها و تحریف های مرد سالارانه از متون دینی در ادبیات فارسی» و «سیمای زن در شعر عطار».
قهوه قجری؛ آسیب شناسی رقابت های رجال عصر قاجار
نویسنده: محمد توحیدی چافی
240ص، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران، 1387، چاپ اول
رقابت های سیاسی رجال ایرانی در دوره قاجار، در بسیاری از موارد، به زیان منافع ملی تمام می شد. حوادث مهمی هم چون جنگ ایران با روس، مسئله هرات و امتیاز «رویتر»، شدیدا از رقابت های سیاسی این دوره تاثیر می پذیرفت. نکته قابل توجه در این فرآیند، دامن زدن عامدانه این رقابت ها از سوی شاهان قاجار بود. آنها گاهی جهت ایجاد موازنه و زمانی برای کسب امتیاز از رجال گوناگون، به این رقابت ها دامن می زدند. این رقابت ها، در بسیاری از کامیابی ها و ناکامی های ایران در دوره قاجار، تاثیر شگرفی از خود به جا می گذاشت. در پژوهش حاضر، چگونگی رقابت های سیاسی میان رجال عصر قاجار از یک سو، و تاثیر آن بر تحولات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ایران از سوی دیگر، بررسی شده است. عناوین بعضی از سرفصل های کتاب عبارت انداز: «نقش رقابت های رجال سیاسی در انتقال سلطنت از خاندان زند به قاجاریه»، «نقش چالش های سیاسی در بین رجال و نخبگان سیاسی در انتقام سلطنت به سه پادشاه بعدی قاجار و تداوم کار آنها: فتحعلی شاه، محمد شاه، ناصرالدین شاه»، «شاهان قاجار»، «شاهزادگان»، «نخبگان سنتی: دیوانیان، وزراء، صدر اعظم ها و…»، «حرمسرا و صاحب نفوذان آن»، «روحانیون: تعامل و تقابل روحانیون با شاهان قاجار»، «رقابت ها و تقابل های رجال سیاسی در برخی حوادث: جنگ دوم ایران و روسیه، ماجرای قتل گریبایدوف، جنگ ایران و انگلیس و مسئله هرات»، «تقابل شاهزادگان، حرمسرا، حکام و دیوانیان سنتی با سیاست های اصلاحی امیرکبیر» و «تحلیل تقابل منافع و رجال سنتی و جناح بندی های پس از عزل امیرکبیر».
”دنیای تصویر” آبان ماه
شماره‌ی آبان ماه مجله‌ی “دنیای تصویر” به سردبیری علی معلم منتشر شد.
در شماره‌ی 186 “دنیای‌تصویر” مطالبی با تیترهای چون”دونیرو علیه دی‌کاپریو”، “هنر سیر و سفر در سینما”، “هری پاتر نبودن برام خیلی عجیبه! (گفت‌وگو با دانیل ردکلیف)“، “100 فیلم پرفروش تاریخ سینمای جهان”، “سایه روشن‌های صحنه” (گفت‌وگو با لیلا حاتمی)، “این همه نقش عجب بر صفحه‌ی پرگار داشت” (70 نقش ماندگار سینمای بعد از انقلاب ایران)، “تبلیغات سینمایی، سینمای تبلیغاتی” (گوبلز و سینما)، “در خانه اگر کس است، یک حرف بس است” (بازخوانی بحران روابط زن و مرد ایرانی در 4 فیلم سینمای ایران)، معرفی و بررسی فیلم‌های روز سینمای جهان: یتیم، جنگجوی خیابانی: افسانه‌ی چون-لی، سرنوشت نهایی 4، اراذل بی‌آبرو، بیگانه‌ها در اتاق زیر شیروانی، هالووین 2، 12 دور، فتح ووداستاک، پانیو همسر مسافر زمان، سرباز جو: خیزش کبرا، حقیقت زشت، منطقه‌ی 9، با سرعت به طرف ویچ مانتین، آدم‌های بامزه، جولی و جولیا، آخرین خانه در سمت چپ، جی‌فورس، نیم‌وجبی‌ها و… مشاهده می‌کنیم.