با اسماعیل گرامی مقدم، نماینده مجلس هفتم و عضو شورای مرکزی وسخنگوی حزب اعتمادملی ـ حزب کروبی ـ در مورد انتخابات و اجماع اصلاح طلبان گفت و گو کرده ایم.وی معتقد است ”باید سعی کنیم مردم و آرای خاموش را به پای صندوق های رای بکشانیم. زیرا هواداران اصول گرایان توسط نهادهایی چون بسیج، سپاه، کمیته امداد و صدا و سیما و نهادهای این چنینی پای صندوق های رای می آیند. ما چون فاقد چنین ابزارهایی هستیم، باید شرایطی ایجاد کنیم که میزان مشارکت در انتخابات بالا برود.“
این مصاحبه در پی می آید.
آقای گرامی مقدم، بحث داغ این روزهای اصلاح طلبان، بحث اجماع است. شما به عنوان یکی از افراد نزدیک به آقای کروبی، تصور نمی کنید اجماع در انتخابات می تواند باعث پیروزی در انتخابات شود و از تکرار اتفاقی چون سال 84 جلوگیری کند؟
ببینید، برای رسیدن به نقطه پیروزی اصلاح طلبان در انتخابات، ما نیاز داریم که مسیر، فرآیند و جریانی را طی کنیم. یعنی باید جریانی ساخت و با استفاده از آن پیروز شد. لوازم ساختن این جریان، با این نکته متفاوت است که بگوییم اصلاح طلبان فقط باید به اجماع برسند تا پیروز شوند. برای پیروزی در انتخابات، باید چند مسیر متفاوت طی شود.
چه مسیرهایی باید طی شود؟
اول اینکه باید سطح رقابت را افزایش دادو برای اینکه سطح رقابت را بالا بکشیم، نیازمند این هستیم که تریبون های متفاوتی از اصلاح طلبان داشته باشیم: شعارهای مختلف، دیدگاه های مختلف. از دل این رقابت، مشارکت افزایش پیدا خواهد کرد. باید سعی کنیم مردم و آرای خاموش را به پای صندوق های رای بکشانیم. زیرا هواداران اصول گرایان توسط نهادهایی چون بسیج، سپاه، کمیته امداد و صدا و سیما و نهادهای این چنینی پای صندوق های رای می آیند. ما چون فاقد چنین ابزارهایی هستیم، باید شرایطی ایجاد کنیم که میزان مشارکت در انتخابات بالا برود. بحث مهم دیگر هم، بحث سلامت انتخابات است. اگر مردم اطمینان حاصل کنند که از رای آن ها صیانت می شود ومیزان مخدوش شدن آرا کم است، می بایستی هشدارهای لازم داده شود.
در این زمینه آقای کروبی کاری کرده اند؟
در این خصوص آقای کروبی به صورت جدی وارد عرصه شده و با مواضع و نامه نگاری های خود، بخصوص نامه اخیرشان به شورای نگهبان، نگرانی ها و دغدغه های خودشان را نسبت به سلامت انتخابات اعلام کرده اند.
درباره مسیرهای لازم برای رسیدن به پیروزی در انتخابات صحبت می کردید.
بحث آخر، بحث انسجام است. یعنی برای پیروزی در انتخابات در مرحله آخر، باید میان اصلاح طلبان انسجام وجود داشته باشد.
یعنی شما ایجاد اجماع یا انسجام اصلاح طلبان را بعد از طی چنین مسیری، ممکن می دانید؟
بله. باید چنین مسیری طی شود. اینکه در زمان حاضر بگویند آقای موسوی یا آقای کروبی باید به نفع شخص دیگر کنار برود، بحث درستی نیست.
به هر حال بعد از طی کردن چنین مسیری، اجماع میان اصلاح طلبان ضروری نیست؟
ابتداباید از این مسیر عبور کرد. در این مسیر شفاف تر می شود که کدام نامزد پیشی می گیرد. ضمن اینکه باید دید آیا این دو نامزد آرای یک دیگر را خنثی می کنند یا آنکه حضور بعضی نامزدها، آرای آقای احمدی نژاد را می شکند. این ها هم بحث هایی است که از همین مسیر بیرون می آید. ما الان هیچ گونه برآوردی از آرای آقای موسوی نداریم. به هر حال آقای کروبی در دور قبل، بیش از 5 میلیون رای آورده است، ولی درباره آقای موسوی هیچ تجربه ای وجود ندارد. بنابراین باید اجازه داد این مسیر طی شود، و بعد از فراهم شدن شرایط به مسایلی چون اجماع هم فکر کنیم.
شما در حال حاضر اراده ای برای طی شدن مسیری که گفتید، می بینید؟
بله، به هر حال مسیر دارد طی می شود. مثلا آقای کروبی سفرهای استانی خود را آغاز کرده و شاید بیشترین سفر استانی را در میان نامزدهای انتخابات داشته اند. ضمن اینکه تاکنون طی سه بیانیه مواضع خود را اعلام کرده اند. تاکنون هیچ کدام از نامزدهایی که در گذشته هم بوده اند، این چنین شفاف اعلام موضع نکرده بودند.
درباره شعارهای آقای کروبی صحبت کردید. در انتخابات گذشته شعاری که از آقای کروبی در اذهان باقی ماند طرح پرداخت 50 هزار تومان به هر ایرانی بود. در حالی که در انتخابات اخیر، شعارهای انتخاباتی تغییر کرده. آیا تحلیلی در ستاد انتخاباتی آقای کروبی وجود دارد که باعث چرخش شعارها شده است یا آنکه باید منتظر شعارهای جدید اقتصادی آقای کروبی هم باشیم؟
آقای کروبی در اولین کنفرانس مطبوعاتی خود اعلام کردند که استراتژی اصلی ایشان در انتخابات پیش رو ”تغییر” است.تغییر وضع موجود براساس خرد جمعی. سه بیانیه به عنوان مصادیق تغییر ارایه دادند: اولی احیای نظام برنامه ریزی با خرد جمعی، دومی ملی شدن درآمدهای نفتی و سومی حفظ و بسط آزادی های اجتماعی و حقوق شهروندی. بحث 50 هزارتومان قطعا در دل برنامه درآمدهای نفتی وجود دارد. در آینده نزدیک هم قطعا برنامه های خود را در حوزه اقتصاد به صورت شفاف و روشن اعلام خواهیم کرد.
یعنی برنامه های اقتصادی آقای کروبی تاکنون به صورت کامل ارایه نشده است؟
به طور حتم محوری ترین برنامه های آقای کروبی در خصوص تغییر، در حوزه اقتصاد است.
یعنی شعاری همانند شعار 50 هزار تومان به هر ایرانی؟
بله
می توانم بپرسم چه شعاری؟
انشاالله به زودی اعلام خواهیم کرد.
بحثی درباره شعارهای آقای کروبی هم در دوره قبل و هم در این دوره وجود داشته است. خیلی ها می گویند رییس جمهور قدرت وتوان اجرای چنین برنامه هایی را ندارد و این ها صرفا شعارهایی برای انتخابات است. آقای کروبی و تیم همراه ایشان، چگونه می خواهند این شعارها را عملی کنند؟
بالاخره هر کسی که می خواهد رییس جمهور شود، دیدگاه ها، برنامه ها و آرمان های خود را دارد و بعد از رییس جمهور شدن، به دنبال تحقق آرمان های خوداست. قطعا مردم بایداز جهت گیری های رییس جمهور مطلع باشند که مثلا آقای کروبی به طور جدی خواهان اصلاح قانون اساسی است. خود این برای مردم بسیار مهم است، شاید خیلی از نامزدها خواهان تغییر قانون اساسی نیستند، مثل آقای احمدی نژآد. به هر حال مردم این تفاوت ها را می بینند. این هم از بحث هایی است که درتوان رییس جمهور است و فقط باید پیگیر آن باشد. آیا این فرد سابقه عمل گرایی دارد؟ به هر حال آقای کروبی مشهور به عمل گرایی است و به قول هایی که می دهد، عمل می کند.
درباره دانشجویان هم بحث های زیادی توسط آقای کروبی مطرح شده است.
بله. مثلا بحث دانشجویان ستاره دار که از تحصیل محروم شده اند. آقای کروبی وارد حوزه ای شدند که تاکنون هیچ کدام از شخصیت های کشور به این صراحت موضع نگرفته بودند. قطعا اگر آقای کروبی رییس جمهور شوند، زمینه رفع این مشکل را فراهم می کنند. یعنی آقای کروبی هیچ گاه شعارهای غیرعملی نمی دهند، بلکه توان خود را می بینند و شعار می دهند.
یعنی سر دادن چنین شعارهایی حاصل کار کارشناسی شده است؟
آقای کروبی مشاورانی در زمینه های مختلف دارند که هر روز هم اسامی تعدادی از آن ها اعلام می شود. خود آقای کروبی هم اهداف و تحربیاتی دارند که به مشاورین ارایه می دهند، و مشاورین هم در خصوص دیدگاه های آقای کروبی نظر می دهند، آن ها را ساخته و پرداخته می کنند و بعد به صورت بیانیه یا در سخنرانی ها مطرح می شود.
قبل از انصراف آقای خاتمی، بسیاری از گروه های اصلاح طلب اعلام می کردند که اگر آقای خاتمی به هر دلیل در انتخابات شرکت نکنند، از آقای کروبی حمایت خواهند کرد. اما اکنون تقریبا تمامی گروه های اصلاح طلب به سمت آقای موسوی رفته اند. فکر می کنید چرا این اتفاق افتاده است؟
برای ما عجیب بود. بخصوص اینکه خود دوستان هم ایشان را به عنوان یکی از اصلاح طلبان قدیمی می شناسند. مثل مصاحبه ای که چند روز پیش آقای تاج زاده کرده بودند. البته باید دلیل این مساله را از خود این گروه ها پرسید. برای ما هم عجیب بود. مثل حمایت مجمع روحانیون مبارز از آقای موسوی که دبیرکل سابق و یکی از بنیان گذاران خود را تنها گذاشتند و به سمت کاندیدای دیگر رفتند. به هر حال این دیدگاه ها برای ما محترم است.
ولی دلیلی هم برای آن پیدا نمی کنید؟
ما نسبت به این قضایا توجیه نیستیم،اما هرگز هم فعالیت های خود را منوط به حمایت آنها نمی دانیم، گرچه این حمایت را غنیمت می دانستیم.
این عدم حمایت و تنها ماندن شما را مایوس نمی کند؟
این اراده ما را نسبت به اهداف اصلاح طلبی تحت الشعاع قرار می دهد. بسیاری از افراد و چهره هایی که در جریان اصلاحات هزینه داده اند، در اردوگاه آقای کروبی اند. یعنی بسیاری از اصلاح طلبان حقیقی در اردوگاه آقای کروبی اند: اقای کرباسچی، آقای عبدی، آقای ابطحی و… اردوگاه آقای کروبی می تواند امیدهای زیادی را در میان اصلاح طلبان ایجاد کند. اگر بخواهیم کرکره اصلاحات بالا بماند، باید از آقای کروبی حمایت کنیم.
به هر حال تحلیل هایی مطرح می شود درباره عدم حمایت بعضی احزاب از آقای کروبی و مصاحبه های آقای کروبی در این باره. تحلیل شما از این مساله چیست؟
چرا. ما تحلیل خاص خودمان را داریم، اما برای اینکه اختلافات بیشتر نشود و دامن زده نشود، ناچاریم این تحلیل را ارایه ندهیم.