روز پنجشنبه چهارم دیماه بود که پلیس تهران از اسیدپاشی به یک جوان در پایتخت خبر داد. بنا به اعلام پلیس آگاهی، اسیدپاشی در محدوده کلانتری هفت چنار به وقوع پیوسته بود: “دو راکب موتور سیکلت که صورتهای خود را پوشانده بودند، اقدام به اسیدپاشی به سوی راننده ۲۶ ساله یک دستگاه خودرو کردند.” پلیس همچنین اعلام کردراننده خودرو که جوانی ۲۶ ساله بود از ناحیه صورت و گردن آسیب دید که پس از اعزام به بیمارستان سوانح و سوختگی به صورت سرپایی مداوا و ترخیص شد. اما با وجود اطلاعیه رسمی پلیس، مسئولان اورژانس تهران و بیمارستان سوانح و سوختگی پس از چند ساعت ادعا کردند که که در این روز هیچ موردی از اسیدپاشی در تهران رخ نداده است.
بیش از دو ماه از اسیدپاشیهای زنجیرهای به زنان اصفهانی میگذرد اما نه تنها عاملان این جنایات شناسایی و دستگیر نشدهاند، بلکه در پایتخت هم مواردی از اسیدپاشی گزارش شده است. بسیاری دستگیر نشدن اسیدپاشان اصفهان را دلیلی برای گسترش این پدیده میدانند.
دادستان تهران هم دیروز(یکشنبه) با تاکید بر اینکه با متهمان اسیدپاشی با قاطعیت و اشد مجازات برخورد خواهد شد، ادعا کرد: “همه عاملان حوادث اسید پاشی به جز حادثه اصفهان دستگیر شدهاند.”
جعفری دولت آبادی عنوان کرد: “تعداد حوادث اسیدپاشی که در تهران رخ داده است، نگران کننده نیست و مردم مطمئن باشند اقدامات لازم در این خصوص صورت خواهد گرفت.”
اسیدپاشی؛ از اصفهان تا تهران
حدود ده روز پیش در یک اسیدپاشی مشابه حملات اصفهان، دو مرد سوار بر موتوسیکلت به روی دختر جوانی که داخل خودرو بود اسید پاشیدند. این حادثه در خیابان سازمان برنامه تهران رخ داد و طبق اعلام پلیس، دلیل اسیدپاشی، اختلافات شخصی بوده و هر دو اسیدپاش دستگیر شدهاند. فرمانده نیروی انتظامی هم در جمع خبرنگاران علت این اسیدپاشی را “اختلافات شخصی” عنوان کرد و از شناسایی ۹۵ درصد اسیدپاشان در پروندههای تشکیل شده خبر داد. او بدون اشاره به حادثه اصفهان، مدعی شد که “در برخی پروندهها با تاخیر توانستیم افرادی را که اسید پاشی کردند شناسایی و دستگیر کنیم.” سه روز پس از آن و در 28 آذرماه، آریا حاجیزاده معاون مبارزه با جرایم جنایی پلیس آگاهی تهران بزرگ اعلام کرد ادعای این زن کذب بوده و برای شاکی پرونده به دلیل طرح شکایت دروغین و اظهارات کذب قرار قانونی صادر شده است. به گفته او فرد دستگیر شده خودروی این زن را آتش زده اما دست به اسیدپاشی نزده است.
اما اسیدپاشی در روزهای اخیر به این موارد ختم نمیشود. مدیر بیمارستان ضیائیان تهران نیز چندی پیش مورد حمله قرار گرفت. روز بعد، پلیس از دستگیری یک پزشک و یک دانشجو به عنوان دو عامل این حادثه خبر داد. روزنامه ایران چند روز بعد نوشت یک جراح و برادرزادهاش طراحان توطئه اسیدپاشی به مدیر بیمارستان ضیائیان بودهاند. به نوشته این روزنامه یکی از عاملان این اسیدپاشی گفته بود: “وقتی عمویم که الگوی من در تحصیل و شخصیت اجتماعی بود از بدرفتاریهای یکی از مدیران بیمارستان حرفهایی زد و شنیدم که بهخاطر دکتر انوری ضربه کاری بسیاری به عمویم که پس از یک عمر تحصیل و تجربه جراح عمومی شده بود وارد شده است پذیرفتم در انتقامگیری از این پزشک با عموفریبرز همدستی کنم.”
اسیدپاشی از “جرائم کوچک” است
مشخص نیست که تب اسیدپاشی در ایران بالا گرفته و یا حساسیت افکار عمومی و رسانهها باعث توجه بیشتر به این نوع خشونت ورزی شده است. رسانهای شدن حوادث اصفهان هم از روز نخست با مقاومت و مخالفت مقامات مختلف مواجه بود و دستگیری چند روزنامهنگار و تهدیدهای مکرر هم، باعث شد تا پیگیری آن حوادث، از دستور کار رسانههای داخلی خارج شود.
اکنون بیش از دو ماه از علنی شدن حوادث اصفهان میگذرد و با وجود ورود عالیترین مقامات کشوری از سه قوه به این پرونده، هنوز خبری از دستگیری متهمان و اسیدپاشان نیست. روزنامه اعتماد در گزارشی که روز یکشنبه هفتم دیماه منتشر شده است با اشاره به همین نکته آورده است: “اسیدپاشی طی چند وقت گذشته بارها واکنش مختلف مسوولان در دولت، مجلس و قوه قضاییه را به دنبال داشته است. خلأ قانونی و ضعف در برخورد با مجرمان و بازدارنده نبودن قوانین فعلی از یک طرف و ناشناخته ماندن بسترها و شرایط اجتماعی و روانی ناشناخته جامعه که اسیدپاشی را به عنوان بارزترین شکل خشونت تبدیل به راهکاری برای انتقامگیریهای شخصی کرده از طرف دیگر از اصلیترین چالشها در این زمینه است.”
منصور حقیقتپور، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس اما نظر متفاوتی دارد. او روز پنجم دیماه، اسیدپاشی را از “جرایم کوچک” نامید و گفت: “ما نباید دولت و قوه قضائیه را درگیر جرایم کوچک کنیم.” او انگشت اتهام را به سمت رسانه ها گرفت و ادامه داد: “رسانهها و مطبوعات این روزها تمامی برنامههای اطلاعاتی را به هم میریزند چرا که نیروهای انتظامی و اطلاعاتی درصدد دستگیری عاملان بودند که ماجرای اسیدپاشی در رسانهها سروصدا بهپا کرد و عاملان هم به سرعت گریختند. در واقع اگر جو عمومی به هم نریخته بود عاملان دستگیر میشدند.”
تنها این نماینده مجلس نیست که از رسانهای شدن اسیدپاشیها ابراز نارضایتی میکند. در این مدت، مقامات امنیتی و انتظامی هرگونه نگرانی از بروز حوادث مشابه را بیمورد دانسته و بر توان بالای خود تاکید کردهاند. کوچک جلوه دادن حوادث اصفهان هم یکی دیگر از سیاستهای مقامان مختلف بوده است. از جمله فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی در آبان ماه عنوان کرد که اسیدپاشیهای اصفهان تنها به دلیل پوشش وسیع رسانهای به چشم آمده وگرنه از ابتدای سال چند صد اسیدپاشی دیگر نیز در کشور رخ داده است.
عباس قائدرحمت، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس اما در خصوص پوشش رسانهای اسیدپاشیهای اصفهان نظر متفاوتی دارد: “اتفاق مهمی در کشور افتاده، چند مورد اسیدپاشی در اصفهان داشتیم، طبیعی است که رسانهها باید به آن بپردازند. اتفاقا من از صدا و سیما گلهمند هستم که خیلی سریع به مساله ورود نکرد و با تاخیر به آن پرداخت.”
این نماینده مجلس با تاکید براینکه رسانهها وظیفه دارند به مسائل این چنینی ورود کنند و اخبار را پوشش بدهند، به “روز” گفته بود: “بدیهی است اطلاعاتی که منتشر میشود باید دقیق و مطمئن باشد و رسانهها هم در چارچوب قانون عمل کنند، نه بیشتر بگویند نه کمتر و در عین امانتداری، اخبار را منعکس کند.”