هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. در این شماره نیز به روال هر هفته 10 کتاب که بخت چاپخش یلفته اند را معرفی کرده ایم.
هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود ولی این امر به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند.
P.O.Box 94000 creteil cedex
France10014
دموکراتیزاسیون در ایران (1382-1285)
نویسنده: علی ساعی
224ص، تهران: انتشارات آگاه، 1386، چاپ اول
در این کتاب، یکی از مهم ترین وقایع زندگی سیاسی ایرانیان در صد سال اخیر، یعنی چرخه «دموکراتیزاسیون» تحلیل شده است. نویسنده در چارچوب رهیافت معرفت شناختی حاکم بر کتاب، در مقام حل مسئله «دموکراتیزاسیون» به سه تلاش اساسی دست زده است: 1- استدلال در باب اثبات مسئله، 2- یافتن راه حل تئوریک از طریق استدلال عقلانی (قیاسی)، 3- داوری تجربی- انتقادی در باب آن راه حل از طریق استدلال استقرایی.
عناوین فصل های کتاب عبارتنداز: 1- طرح مسئله دموکراتیزاسیون در ایران، 2- تئوری های دموکراتیزاسیون، 3- تحقیقات پیشین، 4- تبیین تئوریک مسئله دموکراتیزاسیون، 5- چارچوب روش شناختی، تحلیل تجربی.
لودا (مجموعه داستان های مردمان ترکمن به زبان فارسی)
نویسنده: بی بی حمیده محمد نیازی
69ص، گرگان: نشر مختومقلی فراغی، 1385، چاپ اول
این کتاب، مجموعه داستان هایی از مردم ترکمن و تصویر کننده گوشه هایی از زندگی، تاریخ و فرهنگ آنهاست. بعضی از این داستان ها جنبه تاریخی دارند مانند داستان های «اوغوز خان» و «قورقوت آتا». دو داستان مربوط به دوره معاصر است. داستان «لودا»، شرح واقع گرایانه زندگی یک زن در عشق آباد است. داستان «چاپاقلی» نیز با چنین بن مایه هایی شکل گرفته است. داستان «گم شده»، مربوط به زندگی شاعر شهیر ترکمن، «مختومقلی فراغی» است. گم شدن خواهر «مختومقلی» به نام «زبیده»، اساس این داستان را تشکیل می دهد.
جمع پریشان: طبقه بندی موضوعی اشعار حافظ
به کوشش: علی اکبر رزاز
ویراسته: بهاء الدین خرمشاهی
728ص، تهران: نشر قطره، 1386، چاپ دوم
در این کتاب، اشعار «حافظ» بر اساس مشابهت ها وارتباط های موضوعی و معنایی، طبقه بندی شده است. فصل های مختلف کتاب، در یک نظم الفبایی سراسری درج شده اند. مراجعه به این کتاب همانند مراجعه به کتاب های لغت یا فرهنگ ها و دایرة المعارف هاست. «جمع پریشان»، کتابی است هم برای مطالعه و هم برای مراجعه و در واقع جزء کتاب های مرجع حافظ پژوهی است. هدف از تهیه این مجموعه این است که ابیات مستقل المعنی از سایر ابیات جدا شوند و با ابیات مشابه و قریب المعنی در جای مشابه قرار گیرند. «جمع پریشان»، بایگانی منظمی است که دستیابی به مدارک یا شواهد مورد لزوم را به سهولت امکان پذیر می کند. این فرهنگ واره، حافظ پژوهان را در تفسیر متن به متن، که یکی از مهم ترین شیوه های تفسیر شعر حافظ و راهیابی به اندیشه های اساسی اوست، یاری می رساند.
فرهاد خسرو خاور (نگاهی به آراء و آثار)
نویسنده: محسن متقی
188ص، جلد نرم، 14.5 در 21.5 سانتی متر
تهران: موسسه فرهنگی – پژوهشی چاپ و نشر نظر، 1386، چاپ اول
این کتاب، نگاهی است به اندیشه ها و آثار «دکتر فرهاد خسرو خاور» ؛ جامعه شناسی فعال و جدی که با پرداختن به مسایل اجتماعی امروز ایران و جهان، تحقیقات و پژوهش های ارزشمندی ارائه کرده است. «خسرو خاور» که در دهه 1990 با انتشار کتاب «جمهوری فرانسه و روسری» مشهور شد، در فرانسه اقامت دارد و به عنوان متخصص جامعه شناسی انقلاب ایران در مدرسه علوم اجتماعی پاریس تدریس می کند. نگاه او به مسائل ایران، خلاقانه و نوآورانه است. او در آثارش می کوشد تا راه های نرفته و پیموده نشده را بازشناسد. کتاب حاضر نه زندگینامه شخصی این جامعه شناس، بلکه به نوعی معرفی کارنامه فکری اوست. کوشش شده است تا با معرفی کارها و تلاش های فکری او، تصویری از اندیشه ها و آثار او در برابر خواننده قرار بگیرد.
سیر رمانتیسم در ایران (از مشروطه تا نیما)
نویسنده: مسعود جعفری
315ص، تهران: نشر مرکز، 1386، چاپ اول
رمانتیسم، در اصل پدیده ای غربی است و محققان در اطلاق این اصطلاح بر ادبیات فارسی، به ویژه ادبیات کهن، اختلاف نظر دارند. اما ادبیات جدید فارسی، به دلیل تاثیر گرفتن مستقیم شاعران و ادیبان این دوره از غرب و نیز تحولات اجتماعی و فرهنگی متاثر از جهان جدید، قرابت بیشتری با ادبیات غرب دارد و آسان تر می توان مفاهیم متعلق به ادبیات غرب، از جمله رمانتیسم، را در مورد آن، با رعایت ویژگی ها به کار بست. این کتاب با چنین دیدی به وجوه رمانتیک شعر و ادبیات ایران در عصر مشروطه، دوره «رضا شاه» و در آثار «نیما یوشیج» می پردازد.
آمار واژه های زبان فارسی
نویسنده: اکبر قندهاری
113ص، تهران: انتشارات رسپینا، 1386، چاپ اول
هدف نویسنده در این کتاب، برآورد تعداد واژه های رایج و مرسوم در زبان فارسی (ایرانی) است. مبنای این بررسی، فرهنگ فارسی شش جلدی دکتر محمد معین است. این برآورد از این رو دارای اهمیت است که تعداد واژه ها در هر زبان، نشانگر ظرفیت و توانایی آن، برای برآورده کردن نیازهای گفتاری و نوشتاری متکلمان و نیز نشان دهنده توان رقابت آن با سایر زبان هاست. عناوین بعضی از مباحث این پژوهش عبارتنداز: «لغت نامه های مهم فارسی»، «تاریخچه فرهنگستان زبان فارسی»، «توان واژه سازی زبان فارسی»، «فرهنگ فارسی معین»، «آمار واژه های لغت نامه برهان قاطع»، «تعداد واژه های زبان های اروپایی در زبان فارسی»، «واژه های عربی در زبان فارسی معاصر»، «واژه های فارسی پیشنهادی احمد کسروی»، «تعداد حروف و کلمات قرآن» و «نام های فارسی».
اکونومی پلیتیک (آداب مملکت داری)
نویسنده: سیسمون دو سیسموندی
ترجمه: رضا ریشار، محمد حسن شیرازی
به کوشش و با مقدمه: ناصر پاکدامن
113ص، تهران: نشر نی، 1386، چاپ اول
نویسنده این کتاب «ژان شارل لئونار سیسمون دو سیسموندی»، از اقتصاد دانان برجسته سوئیسی در نیمه اول قرن نوزدهم است. او از نخستین کسانی است که به انتقاد از نظریات «اسمیت»، «ریکاردو» و «مالتوس» و نظام سرمایه داری برخاست. کتاب او به نام «اکونومی پلیتیک»، از نخستین کتاب هایی است که درباره مسایل اقتصادی، در قرن نوزدهم، به زبان فارسی ترجمه شده است. این کتاب از جمله آثاری است که در زمان «محمد شاه قاجار»، به منظور آشنایی ایرانیان با علوم و فنون جدید، به وسیله «میرزا محمد علی خان شیرازی»، سفیر ایران در فرانسه، به ایران آورده شد (سال 1848 میلادی). «اکونومی پلیتیک»، در زمان سلطنت «ناصرالدین شاه» به وسیله «رضا ریشار»، معلم مدرسه دارالفنون به فارسی ترجمه شد. «حاجی محمد حسن شیرازی» نیز تصحیح این ترجمه را به عهده گرفت.
سوسیالیسم در گذشته و آینده ما
نویسنده: ایگور شافارویچ
پیشگفتار: الکساندر سولژنیتسن
ترجمه: کورش زعیم
تهران: انتشارات ایران مهر، 1386، چاپ اول
نویسنده این کتاب، عضو آکادمی علوم شوروی و برنده جایزه ممتاز لنین است. او که از ریاضی دانان برجسته معاصر به شمار می رود، در حال حاضر عضو فعال غیر رسمی در کمیته ای است که برای دفاع از حقوق بشر، به وسیله «ساخاروف» و دیگران، در روسیه بنیان گذاری شده است. کتاب حاضر بخشی از مجموعه ای است که در سال های 1973 یا 1974 نوشته شده و در کتابی با عنوان «از زیر خرابه ها» در سال 1975 منتشر شده است. عناوین مباحث اصلی کتاب عبارتنداز: «سوسیالیسم امروز»، «سوسیالیسم در گذشته»، «سوسیالیسم در نگرش و کاربرد»، «آرمان سوسیالیسم»، «سوسیالیسم ما را به کجا می برد؟»، «مسئله ملیت ها در اتحاد جماهیر شوروی» و «آیا روسیه آینده ای دارد؟».
جامعه شناسی انحرافات اجتماعی در ایران
نویسنده: احمد بخارایی
618ص، تهران: انتشارات پژواک جامعه، 1386، چاپ اول
در این پژوهش که به وسیله یکی از اعضاء هیئت علمی دانشگاه اصفهان تالیف شده، انحرافات اجتماعی در جامعه کنونی ایران، بررسی و تجزیه و تحلیل شده است. در فصل اول کتاب، نویسنده به طرح موضوع، پرسش های پیش رو، و الگو و مدل تحلیل می پردازد. موضوع فصل دوم، «معنای کجروی» است. در فصل سوم، «انواع انحرافات» بررسی می گردد. فصل های چهارم و پنجم به «ماهیت انحرافات» و «عوامل و علل انحرافات اجتماعی» اختصاص دارد. در هر فصل، نویسنده با اتکاء به آمار و مدارک، پس از بحث کلی، به بررسی شرایط خاص و مشکلات موجود در جامعه ایران در رابطه با انحرافات اجتماعی می پردازد.
تاریخ فمینیسم
نویسنده: میشل ریوـ سارسه
مترجم:عبدالوهاب احمدی
200 صفحه، ناشر: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان
کتاب در هفت بخش و مجموعه ای از بررسی هایی است که در مورد نحول فمینیسم انجام شده است. اسامی بخش ها عبارتند از: زنان در انقلاب، 1848 ـ1800 آزادی ناممکن، همه گستری در بوته آزمایش، پویش دراز آهنگ فمینیسم، دوره میان دو جنگ یا پیروزی فمینیسم زنانه، دوره پس از جنگ یا حد و مرز حقوق و از آزادی زنان تا فمینیسم در تحول.