میکل آیستاران
اولین بازیکن ایرانی در لیگ فوتبال اسپانیا [لالیگا]، اولین گام های خود را در تیم پاس برداشته است. او یکی از 6 بازیکن ایرانی است که در خارج توپ می زنند و از موقعیت خوبی در تیم هایشان برخوردارند. مدیر تیم و مربی سابق او و دوستانش در ایران در توضیح اینکه اوچگونه توانسته خود را با شرایط پامپلونا وفق دهد و به این حد از فوتبال برسد، توضیحات جالبی داده اند.
محمد اسماعیلی، سرپرست تیم فوتبال پاس در مورد او می گوید: “ما یک گل عقب بودیم و تیم دیگر نمی توانست بر حریف چیره شود. موقع عاشورا بود و در بلندگوهای استادیوم یکی از نوحه خوانی های مربوط به این مراسم پخش شد. جواد بسیار جدی روی این سرود مذهبی متمرکز شده بود و در حالی که از چشم هایش اشک می ریخت شروع کرد به تشویق همبازی های خود و سپس وارد زمین شد. جواد در همان بازی دو گل زد و تیم ما در این میدان پیروز شد. به راستی که ایمان او غیر قابل تصور است.” نکونام اولین بازیکن ایرانی است که به لیگ اسپانیا و تیم اوساسونا وارد شده [نام این تیم در زبان باسک به معنای سلامتی است]. او برخاسته از تیم پاس، تیم پلیس ایران است که با حکومت جمهوری اسلامی بیشترین پیوند و ارتباط را دارد.
این تیم که در دوران شاه تأسیس شده، به همراه دو تیم بزرگ پایتخت، پرسپولیس و استقلال، بیشترین تعداد از جام های ورزشی در ایران را برده است. این تیم دارای بازیکنان خوب و جوانی است که از میان آنها دو بازیکن به لیگ های خارجی راه یافته اند: هاشمیان در هانوفر آلمان و نکونام در پامپلونای اسپانیا. ولی در میان آنها، تنها جواد است که به طور مرتب در ترکیب تیمش حضور دارد.
زمانی که باشگاه اوساسونا در تاریخ 7 ژوئیه 2006 ورود هافبک میانی ایرانی را به تیم خود اعلام کرد، جامعه فوتبال اسپانیا از این گزینش بسیار متحیر بود و چندان خوش بین به نظر نمی رسید. طرفداران باشگاه اوساسونا تجربیات دیگر تیم ها را در این زمینه به یاد می آوردند، مانند تلاش تیم “رئال سوسیه داد” در خریدن لی چون سو، بازیکن کره جنوبی، که گفته می شد دیوید بکهام آسیاست و در نهایت تیم او “نومانسیا” به دسته دوم سقوط کرد و هیچ نتیجه ای در طول مدت بازی خود عاید این تیم نکرد. ولی ده ماه بعد از آن، جواد نکونام، که نامش نام امام نهم شیعیان و به معنی سخاوتمند است، به تنها بازیکن ایرانی تبدیل شد که بعد از علی دایی توانسته است خود را با فوتبال غرب وفق دهد.
خلاء بزرگ در تیم پاس
تیم او امسال به رده دهم جدول سقوط کرد، زیرا به گفته همایون شاهرخی، سرمربی تیم پاس، “عدم حضور جواد در تیم یک مسأله جبران ناپذیر است”. او می گوید: “جواد بهترین بازیکن ایرانی در تمام دوران است، چه از نظر فیزیکی و چه از نظر روحی و من مطمئنم که به درجات بسیار بالاتری خواهد رسید.”
آقای شاهرخی مدت 7 سال مربی جواد بوده و از این بازیکن که ماهی یک بار با هم تماس تلفنی دارند تعریف و تمجید می کند. همایون شاهرخی در ادامه می افزاید: “او زمانی که نوجوان بود به اینجا آمد و تا زمانی که به این سطح برسد بر تمرین ها و پیشرفت های او نظارت داشتیم. او یک فوتبالیست کامل است و بدون هیچ مشکلی توانسته خود را با فوتبال اسپانیا سازگار کند. از همان ابتدا مشخص بود که هدفش اسپانیاست و برخلاف دیگر بازیکنان ایرانی نمی خواست به آلمان یا انگلستان برود.”
شاهرخی در مورد توانایی های نکونام می گوید: “اگر کمی او را جلوتر بگذارند، سالانه 10 گل به ثمر می رساند.”
دعوت اوساسونا
تیم پاس علاوه بر فوتبال در زمینه ورزش های رزمی نیز مطرح است. ازطرف دیگر، مقر تنها خبرگزاری رسمی و ورزشی ایران [ایپنا] در مجتمع فرهنگی ورزشی باشگاه پاس [شهید دستجردی] قرار دارد. این خبرگزاری هر هفته یک صفحه کامل به آخرین مسابقه نکونام اختصاص می دهد و همین مسأله باعث شده که پامپلونا در ایران به شهرت مادرید و بارسلونا برسد.
شاهرخی می گوید: “اوساسونا باید به ما کمیسیون پرداخت کند، زیرا به لطف نکونام دارای 70 میلیون طرفدار جدید شده است. اکنون این تیم در قلب ما جا دارد و ما همگی آن را تشویق می کنیم، زیرا پیروزی اوساسونا در مسابقات، پیروزی خود ماست.” مربی سابق جواد اعتراف می کند که قبل از تابستان سال گذشته هرگز نام این تیم قرمزپوش [در بازی های خانگی] را نشنیده، ولی اکنون قادر است آخرین ترکیب آن را تا جزئی ترین مسایل بیان کند.
فوتبال حرفه ای و ورود به باشگاه خارجی
خروج جواد از پاس و ورود موقت او به شارجه [امارات متحده عربی] و سپس پیوستن قطعی به اوساسونا، این باشگاه را [پاس] که قصد دارد ساختار حرفه ای خود را حفظ کند، دچار مشکل کرده است. ازطرف دیگر، خروج پیاپی دو بازیکن بزرگ از اوساسونا این باشگاه را مجبور به جذب بازیکنان دیگر کرده: یک بازیکن از مالی، دو ارمنی و یک عراقی. البته نتایج آنچنان که امید می رفت، درخشان نبوده است.
اکنون پاشایی، هم اتاقی سابق نکونام در 6 فصل گذشته، پست او را در باشگاه پاس اشغال کرده است. او بیش از دیگران برای جواد ابراز دلتنگی می کند. پاشایی که با 27 سال سن امید خود را برای ورود به باشگاه های خارجی از دست داده، در این خصوص می گوید: “خروج او از تیم تعجب آور نبود. او بهترین بازیکن آسیاست و مطمئنم که توجه تیم های بزرگ اسپانیا به او جلب خواهد شد. او بسیار کامل تر از بازیکنانی مانند محمدو دیارا [بازیکن رئال مادرید اهل مالی] است.”
با این حال، باشگاه های غربی فعالیت های حرفه ای تیم پاس را زیر نظر دارند و پیشرفت برخی از مهره های جوان و باارزش آن را تحت نظر دارند. هادی دزفولی، نماینده سابق فیفا در ایران، در مورد بازیکنان ایرانی می گوید: “فوتبال ما بسیار فنی است. مشکلی که در این میان وجود دارد این است که فوتبالیست های ما آگاهی کافی ندارند. آنها فکر می کنند که تنها شرکت در مسابقه کافی است و ما این مسأله را در آخرین جام جهانی به چشم دیدیم. ولی جواد از این نظر متفاوت است. او ایرانی است ولی مانند یک اروپایی فکر می کند و به همین دلیل بازیکن بزرگی خواهد شد.”
هادی دزفولی که در گذشته داور بین المللی بوده، در حال حاضر در خیابان ولیعصر، بهترین خیابان تهران، فروشگاه لوازم ورزشی دارد و پیراهن های تیم ملی ایران را با نام و شماره نکونام می فروشد. البته در نام نکونام حرف “یو” دیده نمی شود و دزفولی دلیل آن را اشتباه کارگاه چاپ می داند. این داور بازنشسته در ادامه می افزاید: “ولی به هرحال، مطمئن هستم که این مسأله برای جواد اهمیت ندارد و ما همه از طرفداران او هستیم.”
منبع: آ ب ث، 7 ژوئن 2007
مترجم: علی جواهری