همزمان با اصرار محمود احمدی نژاد بر دعوت از پادشاه اردن به تهران، منتقدان اصولگرای وی در مجلس بار دیگر حملات علیه وی را تشدید کرده اند تا دعوت از ملک عبدالله پس گرفته شود. این در حالی است که رئیس دولت مستقر در یک کنفرانس مطبوعاتی صراحتا گفته است حاضر به عقب نشینی نخواهد شد.
“این دعوت مناسب نیست”. این سخن علا الدین بروجردی و خطابش محمود احمدی نژاد است که اصرار دارد پادشاه اردن را به تهران دعوت کند. رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس اسلامی روز سه شنبه از رئیس دولت مستقر خواست تا بر اساس “مصلحت کشور” تصمیم بگیرد و قید حضور ملک عبدالله در ایران را بزند. این تازه ترین چالشی است که در سال جدید میان مجلس هشتم و دولت دهم در گرفته است.
سر و صدای اصولگرایان حاضر در مجلس زمانی بالا گرفت که احمدی نژاد روز دوشنبه در یک کنفرانس خبری “باز پس گیری” دعوت از ملک عبدالله را یک “عقب نشینی” توصیف و تاکید کرد به آن تن در نخواهد داد :” من از پادشاه حکومت اردن برای سفر به ایران دعوت کردم و ایشان اظهار تمایل کرد، اما سفر را به عقب انداخت. اینکه گفته می‌شود دولت عقب‌نشینی کرده است معنی ندارد.“
احمدی نژاد که در سال های اخیر درگیری دائمی بامجلس داشته همچنین به کنایه گفته: “ما اگر می‌خواستیم عقب‌نشینی کنیم این‌همه فحش نمی‌خوردیم.”
به گزارش خبرگزاری ایلنا بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس می گوید با توجه به وضعیتی که در منطقه وجود دارد، این دعوت “مناسب” نیست. وی در این نظر تنها نیست. کاظم جلالی، سخنگوی این کمیسیون نیز به جلسه با وزیر امورخارجه اشاره کرده و گفته است: “بسیاری از اعضای کمیسیون از دعوت ملک عبدالله اردنی به کشورمان انتقاد جدی کردند .
هراس از یاس انقلابیون
یکی دیگر از نمایندگان اصولگراهم “یاس انقلابیون” در اردن را دلیلی برای مخالفت با حضور پادشاه این کشور در تهران معرفی کرده است. فلاحت پیشه در عین حال معتقد است اگر پادشاه اردن در ایران حاضر شود این حضور با “اعتراض های مردمی” و انتقادات جدی روبرو خواهد شد.
با این حال احمدی نژاد دو روز پیش، همزمان با دفاع از تصمیم دعوت از پادشاه اردن به انتقاد از کسانی پرداخت که گفته بودند وی از تصمیم خود عقب نشینی کرده است: “اینکه برخی مقاله بنویسند و احساس کنند عقب‌نشینی شده است معنی ندارد. چرا که برنامه بین‌المللی دولت تنظیم شده است. البته باید بگویم ما با همه دولت‌ها جز یک دولت دوست‌هستیم.”
پادشاه اردن دست نشانده CIA است
آغاز بروز جنجال ها بر سر دعوت ملک عبدالله به اواخر سال گذشته بر می گردد؛ زمانی که دولت اعلام کرد قصد دارد از ملک عبدالله و چندین رهبر دیگر دعوت کند تا در جشن جهانی نوروز در ایران شرکت کنند. امری که خشم گسترده منتقدان اصولگرای احمدی نژاد در مجلس را به همراه داشت و احمد توکلی مانند همیشه در صف مقدم بود.
وی دعوت از پادشاه اردن را یک اشتباه “فعلی” خواند و تصریح کرد: “این روزها هم مردم اردن که اکثریتشان را فلسطینیان تشکیل می‌دهند، دست به تظاهرات زده‌اند، در این شرایط چه دلیلی دارد که یک دست‌نشانده سازمان جاسوسی آمریکا(سیا) که مورد مخالفت مردمش است به بهانه نوروز به ایران دعوت شود.”
توکلی به صراحت از “نیروهای انقلابی” خواسته بود در برابر این دعوت “سکوت” نکنند. واکنش هایی از این دست باعث شد تا حضور پادشاه اردن در جشن های نوروزی لغو شود و اصولگرایان منتقد احمدی نژاد آن را یک پیروزی بنامند. اما اظهارات روز دوشنبه احمدی نژاد نشان می دهد آتش از زیر خاکستر بیرون آمده است. از همین رو است که نادر قاضی پور، نماینده ارومیه در مجلس در یک نطق میان دستور به طور علنی چنین دعوتی را “مایه شرمندگی” می نامد و می گوید: “دعوت از پادشاه ظالم اردن وبرگزاری جشن‌های نوروزی در شرایط فعلی که داغ دار مسلمان منطقه هستیم باعث شرمندگی است.”
در دفاع از احمدی نژاد
اما این دعوت حامیانی نیز در مجلس هشتم دارد. از این میان می توان به فاطمه آلیا اشاره کرد که بر خلاف همقطاران خود در کمیسیون امنیت ملی، سفر ملک عبدالله را “ضروری” می داند و معتقد است باید وی را از “توطئه های” آمریکا و اسرائیل آگاه کرد. او به خبرگزاری مهر می گوید: “طرح توطئه اصلی آمریکا و صهیونیستم در حال شکل گیری است و آن اینکه آمریکا در نظر دارد سرزمین جدیدی را برای آوارگان فلسطینی درنظر بگیرد و این توطئه قرار است در خاک اردن اتفاق بیفتد، بنابراین باید به گونه ای پادشاه اردن را متوجه این توطئه و نقشه آمریکایی ها کرد.”
فاطمه آلیا که از هواداران تئوری “مدیریت جهان” احمدی نژاد در مجلس است در مواضع روز گذشته خود آمریکا را “ابر قدرت اول” و جمهوری اسلامی را “ابر قدرت دوم” جهان می نامد و در حمایت از تصمیم دولت برای دعوت از شاه اردن می گوید: “دولتمردان ایران نیز با توجه به شرایط و واقعیت های روز جامعه می خواهند نقشه آمریکا را به هم بریزند و تجزیه در اردن را غیر عملی سازند.”
روابط جمهوری اسلامی و اردن
گفتنی است روابط جمهوری اسلامی و اردن در دهه های گذشته هیچگاه دوستانه نبوده است و رهبران جمهوری اسلامی نه تنها با ملک عبدالله بلکه با پدر وی -ملک حسین پادشاه پیشین اردن - نیز مناسبات دوستانه ای نداشته اند. پس از انقلاب سال 57 گرچه ملک حسین خیلی زود جمهوری اسلامی را به رسمیت شناخت و پیام تبریک فرستاد اما با درگرفتن جنگ میان ایران و عراق، اردن بر آن شد تا در این نزاع طولانی طرف عراق را بگیرد؛ امری که باعث قطع روابط امان و تهران تا پایان جنگ ایران و عراق شد. پس از پایان جنگ، روابط دو کشور عادی شد، با این حال ملک حسین که تا پیش از انقلاب بار ها به دعوت محمدرضا پهلوی به تهران سفر کرده بود، هرگز به ایران نیامد. اما با مرگ ملک حسین در سال 77 و روی کار امدن فرزند ارشد او ملک عبدالله و به قدرت رسیدن محمد خاتمی رئیس دولت اصلاحات، روابط دو کشور رو به بهبود نهاد تا آن جا که ابتدا در سال 79 ملکه اردن به تهران سفر کرد و سه سال پس از آن ملک عبدالله نیز در راس هیاتی بلند پایه به قصد رونق مناسبات میان دو کشور به ایران سفر کرد.امااز آن جا که اردن یکی از معدود متحدان عربی کشور اسرائیل شناخته می شود، آیت الله خامنه ای حاضر به دیدار با وی در سال 82 نشد. اردن در سال 1994 پیمان نامه سازشی با اسرائیل را امضا کرده است.
تیرگی روابط
از زمان به قدرت رسیدن محمود احمدی نژاد روابط رو به گسترش تهران و امان با گسست های بزرگی مواجه شد. همزمان با نفوذ سپاه قدس در عراق، ملک عبدالله بارها از دخالت جمهوری اسلامی در امور داخلی عراق انتقاد کرد و در یکی از جدی ترین حملات، جمهوری اسلامی را متهم به تلاش برای تشکیل “هلال شیعی” کرد و نسبت به آن هشدار داد.
اوج تنش ها زمانی بود که کمتر از سه سال پیش تهران سفیر اردن را اخراج کرد. این عمل در اعتراض به حضور هیأت پارلمانی اردن در همایشی در پاریس با میزبانی سازمان مجاهدین انجام شد. در آن جلسه هیات نایب رییس مجلس اردن و شش نماینده دیگر و همچنین 25 سیاستمدار و خبرنگار اردنی حضور داشتند. در پاسخ، وزارت خارجه اردن نیز جانشین سفیر جمهوری اسلامی در امان را اخراج کرد.
تلاش برای بهبود
تلاش های دوباره برای روابط میان دو کشور زمانی آغاز شد که محمود احمدی نژاد سال گذشته پیش از سفر به لبنان با ملک عبدالله تماس گرفت تا ضمن مطلع کردن وی از اهداف سفر خود به بیروت از سرمای روابط میان دو دولت بکاهد. همزمان احمدی نژاد، اسفندیار رحیم مشایی را به عنوان نماینده ویژه خود به امان فرستاد تا پیام کتبی وی را به ملک عبدالله عرضه کند. برخی می گویند اسفندیار رحیم مشایی نقش بسیاری در ترغیب احمدی نژاد برای دعوت از ملک عبدالله داشته است. همچنان که منتقدان احمدی نژاد می گویند اساسا این اسفندیار رحیم مشایی بوده که پیشنهاد حضور شاه اردن در جشن نوروزی را به احمدی نژاد داده است.
سند ویکی لیکس
در این میان اما انتشار سندی از ویکی لیکس می تواند بر تلاش های دو دولت برای بهبود روایط سایه افکند. سندی که از قول “زید رفاعی ” نخست وزیر اسبق و رئیس سابق مجلس سنای اردن می نویسد: “در صورت دستیابی ایران به سلاح هسته ای، راهکار نظامی تنها گزینه جهت پایان دادن به این مساله است.”
