محمد البرادعی رئیس آژآنس بین المللی انرژی هسته ای در تازه ترین اظهار نظر خود گفت بن بست موجود بر سر برنامه بحث انگیز هسته ای ایران نمی تواند بدون دخالت همسایگان عرب این کشور حل و فصل شود.
وی گفت تغییر رویکرد آمریکا به سوی گفتگوهای مستقیم، شانس دستیابی به یک راه حل صلح آمیز را افزوده است، اما دخالت کشورهای عربی نیز حیاتی است. هرچند تاریخ اعراب با بی اعتمادی به ایران گره خورده است، اما بر سر نحوۀ برخورد با ایران چند دستگی وجود دارد.
البرادعی گفت: “من از این تعجب می کنم که کشورهای عربی در گفتگوی میان ایران و غرب دخالت داده نشده اند. برای دست یافتن به هرگونه راه حلی در مسأله ایران، کشورهای همسایه باید نقش داشته اند.“
تحلیلگران خاورمیانه می گویند کشورهای عرب خلیج فارس از ترس درگرفتن یک جنگ خانمانسوز منطقه ای، علاقه ناچیزی به موضع دور از مذاکره جورج بوش رئیس جمهور سابق و تندروی آمریکا در قبال ایران داشتند.
اما آنها در حال حاضر نگران این هستند که نزدیکی مجدد آمریکا به ایران می تواند یک ابرقدرت غیر عرب و شیعۀ مجهز به سلاح هسته ای را در نزدیکی آنها بوجود آورد و به این ترتیب، کشورهای عربی از سوی دو قدرت هسته ای غیر عربی ایران و اسرائیل تحت فشار گذاشته شوند.
به نظر می رسد هرگونه اقدام دست جمعی اعراب دربرابر ایران به سبب اختلافات کهنه و قدیمی نظیر صلح تحت حمایت عربستان سعودی با اسرائیل در سال 2002 ، توسط اعراب تندرو یا ستیزه جوی پشتیبان ایران به بن بست کشانده شود.
از سوی دیگر، البرادعی گفت ساختار امنیت خاورمیانه ای که در ایران، تمام اعراب و اسرائیل- به عنوان صاحب تنها زرادخانه هسته ای منطقه، ترسیم می شود، بخش مسلم هرگونه برنامه صلحی در خاورمیانه خواهد بود.
وی گفت فقدان ضمانت های امنیتی، انگیزه اصلی ایران در تمایل به دراختیار داشتن تسلیحات هسته ای است، زیرا غنی سازی اورانیوم می تواند هم در تولید جریان برق و هم ساخت مواد مربوط به بمب هسته ای به کار رود.
ایران می گوید برنامه هسته ای آن کشور صرفاً در خدمت تولید جریان برق است.
البرادعی در همایش سیاست خارجی در مجلس اتریش گفت: “ایران می تواند یک نیروی مثبت در منطقه باشد، ضمناً می تواند منشأ کشمکش و برخورد باشد.“
محمد البرادعی، رئیس 66 ساله و مصری آژانس هسته ای که در سال 2005 در همین سازمان برنده جایزه صلح نوبل شد، آژانس را در ماه نوامبر پس از 12 سال خدمت ترک خواهد کرد.
منبع: نیوز دیلی - 9 مارس
