تیم راید
باراک اوباما دیروز مطالبی درباره دورنمای روابط جدید با ایران عنوان کرد و درباره زندان گوانتانامو نیز گفت قادر به تعطیل کردن آن در اوائل دوره ریاست جمهوری اش نخواهد بود.
آقای اوباما در مفصل ترین مصاحبه تلویزیونی خود از زمان پیروزی در انتخابات، به تبیین وسعت چالش های پیش رو در داخل و خارج از کشور پرداخت. او عهد کرد که درقبال اقتصاد آمریکا و بحران خاورمیانه دست به اقدامات عاجل بزند و وعده تماس با ایران، مقابله با تروریسم و طرح ریزی برای تعطیل زندان گونتانامو را داد. این مسائل تنها بخشی از برنامه های بلندپروازانه ای هستند که به عقیده برخی تحلیلگران، غیرواقعی به نظر می رسند.
آقای اوباما که از سه شنبه آینده بر مسند ریاست جمهوری خواهد نشست، عزم خود را برای تعطیل نمودن زندان خلیج گوانتانامو که 248 زندانی را در خود جای داده اعلام کرد، اما درعین حال خاطر نشان کرد که چنین رویدادی ظرف 100 روز اول شروع به کار وی اتفاق نخواهد افتاد. او گفت: «این مشکل تر از چیزی است که بسیاری از مردم فکر می کنند. بخشی از موضوع این است که شما عده ای از افراد بازداشتی را دارید، خیلی از آنها بسیار خطرناک هستند و هنوز دادگاهی نشده اند.» وی در مصاحبه هفته جاری با شبکه تلویزیونی ای- بی- سی ضمن اشاره به ادعاهای مربوط به انجام شکنجه و بازپرسی های سختگیرانه از زندانیان، گفت: «برخی از شواهد علیه آنها متزلزل است، هرچند درست هستند.»
رابرت گیتس وزیر دفاع جورج بوش که از سوی آقای اوباما نیز به همین سمت منصوب شده، دستور توقف طرح های تعطیلی این زندان را تا ماه آینده صادر کرده است. گزینه هائی از جمله ایجاد یک نظام دادگاهی در خاک آمریکا برای خطرناکترین زندانی ها و انتقال مابقی به کشورهای دیگر تحت بررسی قرار گرفته اند.
مجله تایمز هفته پیش فاش کرد انگلستان پیشنهاد آمریکا برای تحویل گرفتن فله ای بازداشت شدگان را رد کرده و موضوع پذیرش آنها به صورت «مورد به مورد» را مدنظر قرار داده است.
علیرغم اشتیاق فزاینده در اتحادیه اروپا برای کمک به اوباما در تعطیل نمودن گوانتانامو، وی هنوز با مقاومت گسترده خارجی با انتقال بیش از 200 زندانی به کشورهای دیگر روبرو شده است. وی با این حقیقت نیز دست و پنجه نرم می کند که حتی اگر دولتهای خارجی حاضر به همکاری شوند، سرعت اقدامات آنها کم بوده و تنها به پذیرش تعدادی از زندانیان تن خواهند داد.
از سوی دیگر، ویلیام پری وزیر دفاع سابق در دولت کلینتون نیز هفته پیش گفت آقای اوباما بر سر جاه طلبی های هسته ای ایران، احتمالاً ظرف یکسال اول مسؤولیت خود با یک «بحران جدی» مواجه خواهد شد.
آقای اوباما دیروز مخالفتی با نظر تحلیلگران ابراز نکرد و گفت: «من فکر می کنم ایران یکی از بزرگترین چالش های ما خواهد بود.» او گفت ایران از طریق حزب الله و حماس به صدور تروریسم مشغول بوده و «آنها در پی تسلیحات هسته ای هستند که می تواند ماشۀ به راه افتادن یک مسابقه تسلیحاتی در منطقه را بکشد.»
با اینحال، آقای اوباما اعلام کرد آمریکا باید یک «رویکرد جدید» همراه «تأکید بر تمایل به گفتگو» را به سوی ایران در پیش بگیرد. وی افزود: «پیش بینی می کنیم در این زمینه باید سریع اقدام کنیم.»
آقای اوباما ظرف روزهای اخیر به دلیل خودداری از ابراز نظر درباره تهاجم اسرائیل به غزه با انتقادات فزاینده ای روبرو شده بود. او با اعلام اینکه سیاست خارجی آمریکا تنها از سوی یک رئیس جمهور تعیین می شود، از سکوت خود دفاع کرد. او تعهد کرد «از همان روز اول» کار به موضوع خاورمیانه بپردازد، اما در عین حال خاطر نشان کرد سیاست وی در قبال اسرائیل در مقایسه با خط مشی دولت بوش، دچار تغییر اساسی نخواهد شد.
او پای سخنانی ایستاد که در دیدار ماه ژوئیه از شهرک سدورت در جنوب اسرائیل- که اغلب هدف موشک باران حماس قرار گرفته- ایراد کرده بود. وی گفته بود: «اگر کسی به خانه من موشک پرتاب می کرد جائی که دو دخترم شب به خواب رفته اند، من هرکاری که از دستم بربیاید برای متوقف کردن آن انجام می دهم. انتظار دارم اسرائیلی ها هم همین کار را بکنند.»
او در پاسخ به این سوال که آیا هنوز پای آن سخنان می ایستد، گفت: «من فکر می کنم این اصل پایۀ هر کشوری است که از شهروندان خود دفاع کند.» وقتی از وی پرسیدند آیا در مقایسه با بوش، تغییر فاحشی در سیاست های خاورمیانه ای به وجود می آورید، پاسخ داد: «من فکر می کنم اگر نه فقط به دولت بوش، بلکه به آنچه در دوره کلینتون هم رخ داد نگاه کنید، می توانید جهت گیری های کلی رویکرد جدید را ببینید.»
با اینحال، آقای اوباما عهد کرد فوراً به موضوع خاورمیانه بپردازد و تا پایان دوره مسؤولیتش وقت تلف نکند. منظور وی، اشاره تلویحی به تلاش های ناموفق بیل کلینتون در تثبیت توافق صلح اسرائیلی- فلسطینی در واپسین روزهای دوره ریاست جمهوری اش است.
منبع: تایمز آنلاین- 12 ژانویه
