صنایع تولیدی گوشت در خطر

نویسنده

gooshtghermez.jpg

‏ محمود سرابی

صنایع تولید گوشت در ایران با مشکل جدیدی مواجه شده است. این مشکل ناشی از نبود دارو و واکسن برای ‏مبارزه با بیماری های دام و طیور است. از این رو هر روزه تعداد زیادی از دام ها و طیور در 53 هزار ‏واحد تولید کننده گوشت تلف می شوند. این مساله جدا از تهدید این صنعت از سوی بیماری آنفلوانزای فوق ‏حاد پرندگان است. ‏

از نظر تولید کنندگان صنایع غذایی و شرکت های دارویی اما مشکل اصلی ناشی از “تحریم” ایران و عدم ‏امکان واردات واکسن و داروست. امری که مسوولین دولتی همواره آن را تکذیب کرده و شایعه دلالان بازار ‏سیاه خوانده اند. ‏

دکتر مجتبی نوروزی، رئیس سازمان دامپزشکی کشور که سازمانش مسوولیت این حوزه از فعالیت های ‏تولیدی را بر عهده دارد، از جمله این مسئولین دولتی است که تاثیر تحریم بر تولیدات این عرصه را تکذیب ‏کرده و مشکلات فعلی را ناشی از رانت خواری دانسته است. ‏

وی در همین ارتباط به خبرگزاری ایسنا گفته است: “پخش و توزیع دارو ها و واکسن توسط چهار شرکت ‏انجام می شد که دو هزار میلیارد ریال گردش مالی این شرکت ها است و اینها توزیع را در انحصار خود ‏دارند”. ‏

اظهاراتی که به سرعت توسط معاون وی تکذیب شد. دکتر وارسته نژاد در مقام دفاع از رئیس و در ‏برابراعتراض شرکت های وارد کننده دارو، تصریح کرد: “بیش از 26 شرکت واردات دارو و واکسن را در ‏اختیار دارند از این رو انحصاری در این بخش وجود ندارد”. ‏

اما رئیس سازمان دامپزشکی که مشکلات نبود دارو را ناشی از دلال بازی این شرکت ها می دانست، در ‏همان زمان اعلام کرد که دستور تاسیس شرکت های توزیع استانی صادر شده است. در برابر، تولید کنندگان ‏صنعت دامی کشور تاسیس این شرکت ها را گامی در راستای دولتی کردن بخشی خصوصی دانستند و طی ‏نامه ای خطاب به وزیر جهاد کشاورزی تاکید کردند: “این مشکلات ناشی از انحصار گرایی و دلال بازی ‏نیست بلکه ناشی از عدم ورود دارو و نبود امکان واردات است”. ‏

این بحث در حالی مطرح شد که طرح دولت در بخش صنایع غدایی و تولید فراورده های گوشتی به گونه ای ‏بود که فعالیت بخش خصوصی را در آن به حداقل می رسانید. بر اساس بند 6 طرح تاسیس شرکتهای پخش ‏استانی، این سوال مطرح می شد “در صورتی که شرکت های پخش نخواهند با شرکت های پخش استانی ‏همکاری کنند و اقدام به تاسیس شعبه ی مستقل خود نمایند وضعیت چه خواهد شد؟”‏

به گفته‎ ‎ی نماینده ی یکی از این شرکت های خصوصی توزیع، دولت قصد دارد همه ی شرکت های ‏خصوصی را وادار به همکاری با شرکت استانی کند. از این رو در بندهای دیگر این طرح پیش بینی می شد ‏که شرکت ها برای توزیع یا باید شعبه ی استانی داشته باشند و یا با شرکت استانی همکاری کنند. اما این طرح ‏شرایط تاسیس شعبه ی استانی برای شرکت های سراسری را چنان سخت کرده است که همگی مجبور به ‏همکاری با شرکت های استانی شوند. ‏

از سوی دیگررئیس سازمان دامپزشکی در تازه ترین اظهارات خود که اول دیماه مطرح شد، باز هم بر نظر ‏خود تاکید ورزیدو به خبرگزاری ایسنا گفت: “در حال حاضر تنها 4 شرکت اقدام به توزیع داروی دامپزشکی ‏می کنند ولی به زودی با همکاری بخش خصوصی توزیع دارو ها به صورت استانی اجرا خواهد شد”. ‏

تاسیس شرکت های استانی توزیع دارو برنامه ای است که سازمان دامپزشکی برای شکستن انحصار حدود ‏‏30 شرکت توزیع در صدد انجام آن است و به این طرح نیز عنوان “اصلاح ساختار توزیع داروهای ‏دامپزشکی” داده است. ‏

از جمله شرایطی که شرکت های توزیع سراسری برای تاسیس شعبه ی استانی باید رعایت کنند، در اختیار ‏داشتن 500 متر سالن مدرن و سردخانه و نیز ساختمان اداری که هر دو در تملک شرکت توزیع باشد و نیز ‏استخدام چندین مهندس و کارمند است. سازمان دامپزشکی با اعلام اینکه گردش مالی این شرکت ها بالاست، ‏استخدام این افراد را در توان آنان می داند. اما این مساله اعتراض شرکت های خصوصی را بر انگیخته ‏است. مدیر یکی از این شرکت های توزیع در این مورد می گوید: “اساسا توزیع دارو با هیچ مشکلی مواجه ‏نیست و به هیچ وجه نیازی به این همه سرمایه گذاری هم ندارد بلکه مشکل اصلی این است که هیچ دارو و ‏واکسنی برای توزیع وجود ندارد. تحریم مالی و بانکی جلوی هر گونه واردات این دارو ها را از اروپا گرفته ‏است”. ‏

اما او معتقد است این طرح اجرا می شود چون پشتیبانان بسیار قدرتمندی در دولت دارد. ‏

صنعت تولید فرآورده های گوشتی ایران بعد از صنعت نفت دومین حوزه به لحاظ درآمد و ارزش مبادلات ‏مالی است. درآمد سالانه 70 هزار میلیارد تومانی برای فعالان این عرصه، دولت را برای اینکه سهمی از این ‏پول ببرد وسوسه کرده است. ‏