از هر دری

نویسنده
رهیار شریف

رقص فولک ایران در لندن

بنیاد توس لندن که چند سالی است  فعالیت های فرهنگی خود را آغاز کرده است، در ادامه برنامه هایی که بیشتر با محوریت رقص و موسیقی ایران برگزار می شوند، این بار به معرفی و بررسی موسیقی و رقص فولک و محلی ایران رسیده بود. این بنیاد فرهنگی در برنامه ی یک شنبه شب خود که در سالن مجلل و با شکوه لوگان هال لندن برگزار می شد، شمه ای از موسیقی نواحی ایران را برای مخاطبان ایرانی و غیر ایرانی خود به نمایش گذاشت  و  در این برنامه به صورتی گذرا ویژگی های موسیقیایی و سازهای نواحی مختلف ایران را بررسی کرد.

 

 

این برنامه که چنان برنامه های پیشین بنیاد توس به دو زبان فارسی و انگلیسی برگزار می شد با قرائت مختصری از مفهوم واژه ی فولک توسط “ فخری نیکزاد ” و “ کلیفورد آلیسون ” مجریان فارسی و انگلیسی زبان برنامه آغازیدن گرفت. در این قسمت، و پس از بررسی کوتاه مفاهیم این واژه به “ صادق هدایت ” و “ علی اکبر دهخدا ” اشاره شد که از جمله ی نخستین فرزانگان ایرانی بودند که به قصه ها و ضرب المثل های بومی ایران علاقه نشان دادند و از این گنجینه عظیم در راه اغنای آثارشان مدد گرفتند.

در ادامه، به دو عنصر “ عشق ” و “ رابطه میان انسان ها ” در موسیقی فولک اشاره شد و سادگی مطلق به عنوان عاملی دانسته شد که به موسیقی فولک ایران ارزش و غنای ویژه ای بخشیده است.

”… موسیقی فولک در کشورهایی که از گزند صنعتی شدن در امان مانده اند( و یا کمتر در گیر این مقوله شده اند )، ارزش و اعتبار بیشتری دارد، ایران هم یکی از همین کشورهای مذکور است که موسیقی محلی آن تا حدود بسیاری همچنان ناب و دست نخورده باقی مانده است… “

 

 

پس از سخنان اولیه، موسیقی نواحی مختلف ایران معرفی شد و خراسان کهن سال نیز به عنوان گشایش دهنده ی این دفتر برگزیده شد. پس از خراسان، به ترتیب موسیقی مازندران، بلوچستان، خوزستان، لرستان، فارس، تهران، آذربایجان و سرانجام کردستان برای حاضرین در سالن معرفی شدند. در این برنامه، پس از معرفی سازها و موسیقی هر ناحیه رقص کوتاهی توسط گروه رقص حاضر در سالن اجرا می شد.

 

 

از جمله ی قسمت های جالب و به یاد ماندنی برنامه، باله ای کوتاه بود که از روی حرکات زورخانه ای پهلوانان ایران طراحی شده بود. در این قسمت حرکات موزون این ورزش باستانی به رقص بدل شده بودند و طراحی صحنه به گونه ای بود که گود زور خانه را در ذهن تداعی می کرد. گفتنی است پیش از روی صحنه رفتن این باله، مجریان برنامه با قرائت متنی کوتاه پیشینه ی این ورزش را به دوران حمله ی  مغول نسبت داده بودند. زمانی که بنا بر روایت راویان برنامه،  ایرانیان برای مقابله با هجوم مرگبار مغولان، به ورزش های بدنی روی آورند تا تن و جان خود را ورزیده تر از پیش کنند.

 

 

در انتهای برنامه و باز هم به رسم پیشین این بنیاد، از “ فرزانه کابلی ” رقصنده و طراح رقص بنام ایرانی که طراحی رقص های برنامه ی یکشنبه شب را نیز به عهده داشت، تقدیر به عمل آمد و تندیسی از حکیم توس، به یادگار از این برنامه به او اهدا شد.

مراسم پایانی برنامه ی یکشنبه شب نیز، به سخنان “ جمیله خرازی ” بنیان گذار بنیاد توس اختصاص داشت. وی در کلامی کوتاه از حاضرین در سالن تشکر کرد و هدف بنیاد توس را معرفی ریشه های فرهنگی ایران به جوانان دور از خاک وطن دانست و پیام اصلی این بنیاد را دگر باره عنوان کرد که: “ ایران و ایرانی تنها یاد آور جنایت و تروریست نیست و آرزوی صلح جهانی را در قلب می پروراند.”

عکسها: محمود احمدی