بی اثر بودن تابعیت دوگانه

نویسنده

لورا ژولی پرو

داستان مهرنوش سلوکی نیز نمونه ای از داستان های غم انگیزی است که می تواند مانند قتل زهرا کاظمی پایان تلخی داشته باشد. مهرنوش سلوکی، یک شهروند مونترالی ایرانی تبار که برای تهیه یک گزارش به زادگاه خود بازگشته بود، مانند زهرا کاظمی دستگیر و به زندان بدنام اوین منتقل شد و در آنجا مورد بازجویی قرار گرفت.

ولی برخلاف زهرا کاظمی که در مدت حبس خود در سال 2003 کشته شد، مهرنوش سلوکی هنوز زنده است. او حتی به قرار یک وثیقه به ارزش 115 هزار دلار کانادا آزاد شده و در حال حاضر تنها یک خواسته دارد: ترک هر چه زودتر ایران و فرار از دست عدالت زورگو و خودکامه حکومت آیت الله ها.

ولی از طرف دیگر، جمهوری اسلامی گذرنامه ایرانی او را توقیف کرده و در نتیجه مانع خروج او شده است.

دوستان مونترالی او که مدت ها به خاطر فاش نکردن داستان این مستند ساز 38 ساله خاموش بودند، اکنون بسیار نگرانند. کابوس مهرنوش از 5 ماه پیش آغاز شد و این درحالی است که حتی اتهامی نیز به او وارد نشده است.

خانم سلوکی در دسامبر سال 2006 برای ساخت یک مستند درخصوص سرکوب سیاسی که به دنبال جنگ ایران و عراق [سال 1988] روی داده بود به ایران رفت. او برای انجام کار خود علاوه بر کارت عضویت فدراسیون روزنامه نگاران حرفه ای کبک [Quebec]، مجوز وزارت ارشاد اسلامی در ایران را نیز گرفته بود؛ این نهاد علاوه بر نظارت های دیگر، مسؤولیت نظارت بر کار روزنامه نگاران را نیز برعهده دارد. در تاریخ 17 فوریه، مسؤولین ایرانی او را دستگیر و تعدادی از کاست فیلم هایی را که در ماه های قبل گرفته بود توقیف کردند.

به گفته مونترالی هایی که با او در تماسند، مدتی که خانم سلوکی در زندان گذرانده عمیقاً بر روحیه او تأثیر گذاشته است. او در یکی از نامه های الکترونیکی که به نزدیکانش ارسال و روزنامه لاپرس نیز یک نسخه از آن را دریافت کرده، نوشته که 32 روز را در تنهایی و در یک اتاق کاملاً خالی زیر نور مهتابی که همیشه روشن بوده، بسر برده است. او در تاریخ 19 مارس آزاد شده، ولی به طور دائم باید به سؤالات نیروهای امنیتی که او را تحت نظارت دارند پاسخ دهد.

الیویه اسلن، کارگردان و استاد دانشگاه مونترال در این مورد به لاپرس گفت: “ما هفته گذشته از حال او باخبر شدیم. به نظر می رسد که در سلامت کامل بسر نمی برد. او در حال حاضر نزد والدینش است و آنها می خواهند که او هر چه سریعتر ایران را ترک کند.” آقای اسلن در سال 2005 زمانی که خانم سلوکی برای فوق لیسانس رشته سینماتوگرافی ثبت نام کرده با او آشنا شده است.

در شهر مونترال، همه برای او که همچنین دانشجوی دکترا در دانشگاه مونترال است به تکاپو افتاده اند. دنی مک کریدی، فیلمساز و تهیه کننده که او نیز در مونترال با خانم سلوکی آشنا شده، اکنون درحال تهیه یک وب سایت و یک بیانیه است. او می گوید: “همه این ماجراها نشان از یک سوء تفاهم و تعصب افراطی مسؤولین ایرانی دارد.”

ازطرف دیگر، فدراسیون روزنامه نگاران حرفه ای کبک نیز به نوبه خود درحال مطالعه پرونده خانم سلوکی است تا بلکه بتواند در این مورد پادرمیانی کند.

سازمان گزارشگران بدون مرز هم با همکاری عفو بین الملل، نامه ای در تاریخ 5 می به آیت الله شاهرودی، رییس قوه قضاییه ایران، ارسال کرده و از او خواسته است اجازه خروج خانم سلوکی از ایران را صادر کند. ولی این نامه تاکنون بدون پاسخ مانده.

مقامات کانادایی که از ژوئیه سال 2003 [پس از فوت زهرا کاظمی] روابط تیره ای با ایران دارند، هنوز هیچ اقدامی در این زمینه انجام نداده اند. خانم سلوکی که اقامت دائمی کانادا را دارد،یک تبعه ایرانی- فرانسوی است. گزارشگران بدون مرز از دولت فرانسه نیز خواسته است در این خصوص واکنش نشان دهد.

امیلی ژاکارد، یکی از اعضای گزارشگران بدون مرز در کانادا، روز گذشته اظهار داشت: “مهرنوش سلوکی نیز مانند زهرا کاظمی دارای تابعیت دوگانه است، ولی دولت ایران تابعیت فرانسوی او را به رسمیت نمی شناسد.”

منبع: لاپرس، 11 ژوئن 2007

مترجم: علی جواهری