حمید احدی
کارشناسان نشان دادند که در یک دستکاری بزرگ در آمار تورم، بانک مرکزی ایران، در دروغی آشکار در دو سال گذشته تورم را در کشور صفر نشان داده است.
در تغییر تازه ای که در سه روز گذشته در سایت بانک مرکزی داده شده روند تورم در 70سال گذشته را همان است که قبلا بود اما در مورد تورم برای دو سال اخیر، با دستکاری فاحش، کاهشی غیرقابل توجیه در آن داده شده است.
علی میرزا خانی در سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد نوشته در گزارش‌های پیشین بانک مرکزی (به عنوان مثال، گزارش اسفند 85 که همچنان روی سایت بانک مرکزی موجود است) نرخ تورم سال 84 معادل 1/12درصد و نرخ تورم سال قبل 6⁄13 درصد عنوان شده بود؛ ولی در دستکاری جدید، این نرخ بعد از حضور دولت احمدی نژاد تغییر پذیرفته و 4⁄10 درصد شده و برای سال 85 هم با دو در صد کاهش معادل 9/11 درصد اعلام شده است. این در حالی است که رقم تورم برای سال‌های پیش از 84 در هر دو گزارش کاملا بر هم منطبق است.
دستکاری کنندگان در آمار بانک مرکزی برای تغییراتی ارقام هیچ‌گونه توضیح کارشناسی و استدلال محاسباتی لازم ندانسته اند. و ظاهرا تنها تغییری که در دو گزارش به چشم می‌خورد، تغییر در سال پایه است، به این صورت که در گزارش جدید، سال پایه محاسبه تورم سال 1383 ولی در گزارش‌های سابق، سال 1376 است.
از مدت ها پیش شایع بود که افراد غیرمتخصصی در بانک مرکزی با تغییر مبانی محاسبه نرخ سبد خرید مردم مشغول دستکاری در آمار هستند به گونه ای که ارقام مدام رو به افزایش گرانی کاهش نشان دهد. این شایعه به خصوص از زمانی شکل گرفت که رییس جمهور اعلام داشت که در میوه فروشی نارمک،میوه هائی ارزان تر از آن چه در آمار و روزنامه ها آمده وجود دارد. به دنبال آن روزنامه نگاران به رجوع به میوه فروشی های محله مسکونی رییس جمهور [خانه شخصی وی نه محل زندگی امروزش در خیابان پاستور] نشان دادند که ارقام ادعائی آقای احمدی نژاد درست نیست و در آن جا نیز بهای میوه گران و مطابق همان است که در بقیه نقاط شهر. اما تغییری در ادعا ها داده نشد.
خرید میوه
مدتی پیش مهدی کلهر مشاور رسانه ای رییس جمهور در مشهد برای مسوولان روابط عمومی استان خراسان رضوی فاش کرد که او و سایر مشاوران با خرید میوه و گذاشتن آن روی میز هیات دولت به رییس جمهور گزارش داده اند که آمار منتشره غلط است.
تلاش دولتمردان برای نشان دادن نادرست بودن آمار در زمانی صورت می گیرد که دو روز پیش آشکار گردی که میانگین هزینه زندگی در شهرهای ایران حدود ششصد و پنجاه هزار تومان در ماه است و در تهران بالای هفتصد هزار تومان. رقمی باور نکردنی که با دو سال پیش قابل مقایسه نیست و در ضمن ارتقای نرخ مسکن به رقم های سرسام آور هم واقعیت دارد، اما دولتمردان اصر ار دارند که تورم واقعیت ندارد و گرانی هم معقول است.
دنیای اقتصاد نوشته همزمان با افزایش فشارهای تورمی و این اجماع عمومی که احساس مردم از تورم فراتر از ارقام رسمی است، شاید اعمال این تغییر در ارقام تورم دو سال اخیر با انعکاس مطلوبی مواجه نشود و اعتماد عمومی به گزارش‌های رسمی را دچار خدشه کند.
افزایش فشار تورمی معلول افزایش نقدینگی است که اگرچه در دو سال اخیر به دلیل شدت سیاست‌های انبساطی پررنگ‌تر شده است اما روند صعودی آن به این دو سال محدود نمی‌شود. به عبارت دیگر، اگرچه رشد نقدینگی هم‌اکنون به رقم سرسام‌آور 40درصد رسیده است اما آغاز روند صعودی آن به سال 1378 مربوط می‌شود که در آن سال این نرخ معادل 20درصد بود.