ورونیک گمار
عمادالدین باقی ساکن تهران است و در کشورش علیه مجازات اعدام مبارزه می کند. او به دلیل نوشتن مقالاتی که در آنها نسبت به اعدام و نقض حقوق زندانیان به اعتراض پرداخته بود، سال ها به اتهام “تبلیغ علیه نظام” زندانی بود. او از سال ۲۰۰۹ ممنوع الخروج شده و نمی تواند ایران را ترک کند. عمادالدین باقی کمتر از یک هفته قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایران و قبل از مراسم افتتاحیه کنگره جهانی مبارزه علیه اعدام در مادرید که قرار بود وی نیز در آن حضور داشته باشد، با رادیو بین المللی فرانسه مصاحبه کرد و از نگرانی های خود گفت. او به مبارزه خود علیه مجازات اعدام ادامه می دهد و از نظر او، این یک مسأله کلیدی برای حل و فصل مشکلات حقوق بشری در ایران است.
ایران یکی از پنج کشوری است که بیشترین تعداد اعدام [سنگسار و به دار آویختن] را به خود اختصاص داده اند [بین ۵۲۰ و ۵۸۰ اعدام در سال ۲۰۱۲] که در این بین، زنان و افراد زیر ۱۸ سال نیز قرار می گیرند. او نگران عادی شدن مقوله اعدام در ذهنیت مردم است و دراین خصوص می گوید: “به ویژه نگران افزایش تعداد اعدام ها هستم. و افزایش روزافزون آنها نشان می دهد که اعدام در جامعه درحال عادی شدن است. در میان هزاران پیامکی که مردم بین خود رد و بدل می کنند، موضوعات متفاوتی وجود دارد: گرانی، سوءمدیریت احمدی نژاد، مرگ چاوز، معضل هسته ای، و ده ها موضوع دیگر؛ ولی هیچ پیامکی به مسأله اعدام اشاره ای نمی کند. این موضوع هیچ ربطی به مواضع دولت و حکومت ندارد و به ذهنیت مردم برمی گردد. این نشان می دهد که آنها بی تفاوت شده اند و مقوله اعدام هر روز عادی تر می شود.”
او در ادامه می افزاید: “و مطمئناً حکومت نیز بدون نگرانی از افکار عمومی به اعدام های خود ادامه می دهد. به علاوه، مشکلات اقتصادی در زندگی روزمره باعث شده تا مردم به چیز دیگری فکر نکنند. آنها بسیار درگیر مشکلات خودشان هستند.”
اعدام: منشأ خشونت در کل جامعه
عمادالدین باقی، روزنامه نگار و فعال حقوق بشر، طی بیش از پنج سال، چندین بار زندانی شده. او در تاریخ ۲۰ ژوئن ۲۰۱۱ آزاد شد. او همچنان به اعتراض خود نسبت به عملکرد مسؤولان جمهوری اسلامی ادامه می دهد. زیرا ازنظر او، مجازات اعدام منشأ خشونت گرایی در کل جامعه است. او می گوید: “فکر می کنم حل کردن مسأله اعدام، کلید تمامی مشکلات مربوط به حقوق بشر در ایران باشد. زندگی انسان به مانند ریشه درخت است. بقیه چیزها شاخه های آن هستند. اگر برای اعدام راه حلی یافت شود، راه های دیگری نیز باز خواهد شد. مطمئناً ملاحظات عملی، سیاسی و مذهبی نیز دراین زمینه وجود دارند. ولی مجازات اعدام همچنین منشأ خشونت برای جامعه است.” او معتقد است که در مقوله اعدام باید شأن انسان لحاظ شود. او می گوید: “در صفحه اول روزنامه ای که الان جلوی من باز است، فرمانده نیروی انتظامی گفته: “کسی که جدا از خط مشی رهبر به اسلام اعتقاد داشته باشد، از قوانین سلفی پیروی می کند و ریختن خون او جایز است.” زمانی که فرمانده نیروهایی که باید حافظ امنیت مردم باشند درباره زندگی یک انسان به این شیوه سخن می گوید، انگار که انسان ها سوسک اند، این بدین معنی است که در ذهن اکثر این افراد، اصل منزلت بشری و شأن انسان جایگاهی ندارد.”
ادامه مبارزه علی رغم خطرات
عمادالدین باقی در کشور خود که اجازه خروج از آن را ندارد، درتلاش است تا علی رغم خطرات فراوان، احساسات مردم، به ویژه جوانان را، با آموزش و انتشار مطالب برانگیزد. او دراین رابطه می گوید: “زمانی که واقعاً به یک چیز اعتقاد داری و مایل به انجام آن هستی، هر باری که یک در بسته می شود، در دیگری باز می شود. تا سال ۲۰۰۹ من فعالیت بیشتری داشتم. اکنون فعالیت هایم محدودتر شده است.”
او در ادامه می افزاید: “ما دو انجمن داشتیم: «حق زندگی» و «دفاع از حقوق زندانیان». آنها را بستند. ولی ما مجموعه ای از اخبار را به شکل کتاب منتشر کردیم که به زبان انگلیسی نیز ترجمه شده و در کنگره مادرید به عموم مردم، و نه فقط به روشنفکران، ارائه خواهد شد و این برای برانگیختن احساسات مردم است. ولی برای فعال بودن در این حوزه باید درنظر داشته باشیم که این یک فعالیت استراتژیک در بلند مدت است. من به خوبی می دانم که ابتدا باید به موضوعاتی مانند فقر، تنگدستی، و جنگ پرداخت، ولی زمانی که از مجازات اعدام سخن می گویی، این بدین معنی نیست که آسیب های اجتماعی دیگر را از نظر دور داشته ای.”
منبع: رادیو بین المللی فرانسه، ۱۲ ژوئن