کامران یوسف
تهران و اسلام‌آباد در اقدامی برجسته و با بی‌اعتنایی آشکار به آمریکا قرار است پروژه ساخت خط لوله گاز چندمیلیارد دلاری ایران-پاکستان را آغاز کردند.
یک هیات ۳۰۰ نفره پاکستانی متشکل از رئیس‌جمهور زرداری و مقامات وزارت امور خارجه، وزیر نفت و رئیس شورای ملی و تعدادی از سیاستمداران برجسته در این “رویداد تاریخی” شرکت کردند.
معظم علی خان، سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان همچنین عنوان کرد که روسای کشورهای مختلفی برای شرکت در این مراسم دعوت شده‌اند تا شاهد شروع یک پروژه عظیم مهم و مناقشه‌برانگیز بین دو کشور مسلمان برای از میان برداشتن بحران انرژی پاکستان باشند. لیکن او از دادن جزئیات بیشتر خودداری کرد.
یکی از مقامات اشاره کرد این شروع پرانرژی نشان می‌دهد که پاکستان این پروژه را به هر قیمت شده تمام خواهد کرد.
آمریکا علنا تهدید کرده است در صورتی که پاکستان برنامه واردات گاز از ایران را پیش بگیرد تحریم‌های اقتصادی را که در حال حاضر نیز بر ایران اعمال کرده افزایش خواهد داد. اما پاکستان چنین تهدیدهایی را مردود دانست و اصرار کرد که برنامه واردات گاز از ایران برای جبران کمبود انرژی این کشور حیاتی است.
یکی از مقامات می‌گوید: “بین تمام طرفین قرارداد این توافق وجود دارد که پاکستان نباید پروژه خط لوله گاز ایران-پاکستان را کنار بگذارد… وقتی آمریکا نمی‌خواهد به ما فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای بدهد، توقع دارد از خط لوله گاز ایران کنار بکشیم. این ممکن نیست.”
این مقام گفت حتی در صورتی که آمریکا هم در پروژه‌های انرژی به پاکستان کمک کند، باز هم نمی‌توانند جایگزین پیشنهاد ایران شوند.
به نظر می‌رسد نه تنها آمریکا بلکه برخی از کشورهای عربی از جمله عربستان سعودی هم نسبت به پروژه گاز بین ایران و پاکستان بدبین هستند.
وزیر امور خارجه پاکستان با مقاماتی از عربستان، قطر و امارات برای رفع نگرانی‌ها دیدار کرده است. وی به نمایندگان عرب گفته است که جای نگرانی نیست و بحران انرژی پاکستان را مجبور به پیگیری این خط لوله حیاتی کرده است.
وی همچنین به دوحه سفر کرده است تا مقامات قطری را مطمئن سازد که همکاری انرژی بین این کشور و پاکستان تاثیری از این خط لوله نمی‌پذیرد. گفتگو‌ها بین ایران و پاکستان در مورد این پروژه در سال ۱۹۹۴ شروع شد. این دو همسایه توافق اولیه را در سال ۱۹۹۹ امضاء کردند.
این خط لوله ۱۶۰۰ کیلومتری حدود ۱/۲ تا ۱/۵ میلیارد دلار هزینه دارد و می‌تواند روزانه ۲۱. ۵ میلیون مترمکعب گاز طبیعی ایران را به پاکستان بفرستد.
ایران تا به این‌جا بیش از ۹۰۰ کیلومتر از این خط لوله را در خاک خود ساخته است. گفته می‌شود گروه توسعه “انرژی تدبیر” فاز اول این پروژه را پیش می‌برد که از مرز ایران و پاکستان شروع می‌شود و حدود ۲۵۰ میلیون دلار هزینه دارد.
این شرکت ایرانی بخش دوم پروژه را هم انجام خواهد داد و هزینه را به ۵۰۰ میلیون دلار می‌رساند. بقیه پول قرار است توسط شرکت توسعه زیرساخت گازی پاکستان تامین شود.
منبع: هرالد تریبون - 11 مارس
