وحید ثابتیان
تنها یک روز پس ازآنکه محمود احمدی نژاد تعلیق برنامه هسته ای را ذلت خواند، سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرد که “ایران همه موضوعات را در چارچوب مذاکره قابل بررسی میداند، حتی تعلیق را.” خاویرسولانا بعد ازدیدار بالاریجانی در مونیخ از اعلام آمادگی تهران برای گفت و گو اظهار خوشنودی کرده واضافه کرده است که ایران می داند برای شروع گفت وگو چه کاری باید بکند.
با نزدیک شدن به پایان مهلت تعیین شده قطعنامه 1737 شورای امنیت سازمان ملل که درآن تعلیق غنی سازی اورانیوم را برای ایران ضروری می سازد ودرغیر این صورت تحریم هایی علیه کشور به اجرا درخواهد آمد، به نظر می رسد برخی ازمقامات ایرانی تلاش می کنند باب گفت وگو را درخصوص پرونده هسته ای بازکنند.
علی لاریجانی که طی روزهای گذشته برای شرکت درکنفرانس امنیتی مونیخ به آلمان سفر کرده بود، گفته است که ایران حاضر است همه ضمانت های قابل تصور را بدهد تا ثابت کند نمی خواهد سلاح هسته ای تولید کند. او در گفتوگو با روزنامه زود دویچه سایتونگ از پیشنهاد هایی خبرداده است که بر مبنای آن ایران سانتریفوژ ها را به گونه ای به کار بیاندازد که فقط اورانیوم تا حد اندکی (مثلا تا چهاردرصد) که محدوده ای آزمایشگاهی است را درشامل شود. لاریجانی تاکید کرده: “این میتواند یک نقطه شروع باشد. اما این عادلانه نیست که دیگر کشورها به غنیسازی اورانیوم در سطح بالا بپردازند. با این حال ما برای رسیدن به تفاهم آمادگی داریم. اما تعلیق به عنوان پیششرط چیزی است که ما آن را رد میکنیم.”
علی لاریجانی درکنفرانس مونیخ در مواجهه با سناتورهای آمریکایی، پیش از هرچیزی با سوالاتی درباره هولوکاست و نفی آن توسط رییس جمهوری ایران مواجه شد. دبیر شورای امنیت ملی ایران تلاش کرد که این موضوع را ازدستور کار خارج کند. او گفت که هولوکاست، موضوعی تاریخی است که به تاریخدانان مربوط می شود وبه دنیای سیاست بی ارتباط است. این درحالی است که همه جنجال های شکل گرفته دراین خصوص برسر اظهارات محمود احمدی نژاد است و نه تاریخ شناسان ایرانی. لاریجانی همچنین ازاینکه وقوع هولوکاست را نفی یا تایید کند خودداری کرد.
طی روزهای گذشته علی لاریجانی با خاویر سولانا نیز دیدار و گفت وگو داشته است. خاویر سولانا پس ازدیدار با لاریجانی گفته که راه های پیش رو مورد بررسی قرارگرفته، اما توافقی صورت نگرفته است. وی در عین حال به پیشنهاد ایران برای ازسرگیری مذاکرات با جامعه بینالمللی درباره برنامه هستهای پاسخی محتاطانه داده و اظهار داشته: “من همچنان واقعگرا هستم و فکر میکنم ایران آنچه را که باید انجام دهد میداند.”
در واکنشی جداگانه، جرج بوش رییس جمهوری آمریکا دیروز در مصاحبه با تلویزیون سی-اسپن، گفت که هنوز امکان حل مسالمت آمیز بحران هسته ای ایران از طریق دیپلماتیک وجود دارد و موضوع برنامه حمله نظامی آمریکا به ایران را “یاوه سیاسی” خواند. او گفت مردم ایران مردم خوب، صادق و شرافتمندی هستند که یک حکومت پر سر و صدا، شلوغ و ستیزه جو دارند که “در مقابل سراسر جهان با سرکشی می گوید ما خواهان بمب اتمی هستیم.” رییس جمهور آمریکا اظهارات دمکرات ها که آمریکا برای حمله به ایران آماده می شود را “سیاسی” ارزیابی کرد و گفت: “آمریکا هیچ برنامه ای برای حمله به ایران ندارد.”
پیشتر، محمود احمدی نژاد درمصاحبه ای با شبکه ای بی سی آمریکا، درخصوص احتمالاتی که برای حمله به ایران مطرح می شود واینکه آیا وی شخصا احساس خطر می کند، گفته بود که “چرا باید بترسیم؟” اوافزوده که درآمریکا افراد عاقلی هستند که ازاین اقدامات غیرقانونی جلوگیری به عمل خواهند آورد. اوهمچنین خاطرنشان کرده که هرکسی به ایران حمله کند، به شدت مجازات خواهد شد.
درعین حال، با وجود نشانه هایی از میل به مذاکره وحتی تعلیق موقت غنی سازی اورانیوم، اتحادیه اروپا از آمادگی برای آغازبرنامه تحریم ایران خبرداده است. وزیرامورخارجه فرانسه گفته است که “ پیش از آن که تحریمهای بینالمللی علیه ایران بتواند رفع شود ایران باید فعالیتهای هستهایش را متوقف کند. “فیلیپ دوست بلازی، وزیر امور خارجه فرانسه به رادیو فرانسه گفته است: “ایران میتواند آنچه را که جامعهی بینالمللی گفته است بپذیرد و فعالیتهای حساس هستهای را تعلیق کند و آن گاه ما آماده خواهیم بود تحریمهایمان را در شورای امنیت سازمان ملل تعلیق کنیم.” ایران بارها اعلام کرده است که حاضر است مذاکره را ازسربگیرد اما فعالیت های غنی سازی را تعلیق نخواهد کرد. وزیرامورخارجه فرانسه اظهار داشته: “این به هیچ وجه درخواستهای شورای امنیت را برآورده نخواهد کرد. معیاری شبیه به آن حتی یک توقف کوتاه واقعی و یا ابزاری برای اعتمادسازی نیست. “
ظاهرا وزیران امور خارجهی اتحادیهی اروپایی، پس از آنکه رییس جمهوری درسخنرانی روز بیست و دوم بهمن ماه توقف غنی سازی را رد کرد، تصمیم گرفته اند فشار بر ایران را افزایش دهند.27 وزیر امور خارجهی اتحادیه اروپایی هم چنین قرار است در نشست روز دوشنبه در بروکسل موضوع هسته ای ایران وتحریم ها را مورد بررسی قراردهند.
خبرگزاری رویتر با نقل قول بخش هایی ازسخنان رییس جمهور، به نقل از دیپلماتهای اتحادیهی اروپا افزوده که وزیران امور خارجهی اروپایی قرار است در نشست ماهانهشان در بروکسل متعهد شوند که تحریمهای سازمان ملل را اجرا میکنند، در حالی که در برابر فشار آمریکا و انگلیس برای فراتر از قطعنامه عمل کردن در این مرحله مقاومت میکند.