در شرایطی که خبرگزاری های بین المللی از عبور مکرر ناوگان نظامی امریکا از تنگه هرمز در خلیج فارس به منظور حفظ امنیت این شاهراه حیاتی منطقه خبر داده اند، فرماندهان ارشد نظامی جمهوری اسلامی طی اظهاراتی ضمن عقب نشینی از تهدیدات پیشین خود مبنی بر برخورد با قوای نظامی امریکا و همچنین بستن تنگه هرمز در صورت تحریم نفتی، مدعی شدند که نیروهای نظامی جمهوری اسلامی “کنترل هوشمند تنگه هرمز” را در دستور کار خود قرار داده است.
سخنگوی سپاه پاسداران طی اظهاراتی با اشاره به اینکه نیروهای مسلح “استراتژی کنترل هوشمند تنگه هرمز دربرابر تحریم ها” را در دستور کار خود قرار داده اند، اعلام کرد: “استراتژی کنترل هوشمند تنگه هرمز به این معنا است که ما به گونه ای هدفمند، برنامه‌ریزی شده از این موقعیت جغرافیایی در برابر تهدیدات خارجی استفاده کنیم.”
سرتیپ پاسدار رمضان شریف اضافه کرد: “کنترل هدفمند ما در تنگه هرمز به شکلی است که ما از موقعیت جغرافیایی، امکانات و توانمندی ها به نحو شایسته ای در جهت منافع کشور و همسایگان استفاده کنیم… تلاش ما بر آن است که امنیت کامل برای کشور و همسایگان منطقه را ایجاد کنیم و مجموعه کشور قادر است که این کار را در تنگه هرمز به خوبی انجام دهد.”
این اظهارات سخنگوی سپاه یک روز پس از آن انتشار یافته است که فرمانده کل سپاه پاسداران طی اظهاراتی در گفت و گو با خبرگزاری وابسته به نهاد تحت فرماندهی اش، فارس، به عنوان یکی از عالی ترین مقامات نظامی کشور اعلام کرده بود که “استراتژی ما در برابر تهدیدات و تحریم‌ها، کنترل هوشمند تنگه هرمز است.”
محمدعلی جعفری 24 بهمن ماه با تاکید بر اینکه “ما در رابطه با تهدیدات وارد فاز جدیدی شده‌ایم” گفته بود: “به جای اینکه تهدیدات دشمن بر روی کشورمان اثرگذار باشد، این تهدیدات جمهوری اسلامی است که در کنترل و انسداد تنگه هرمز و یا پاسخ‌گویی به انواع تهدیدات بیشتر است.”
همزمان با این اظهارات مقامات ارشد سپاه پاسداران، احمدی وحیدی وزیر دفاع جمهوری اسلامی نیز در نهمین همایش علوم و فنون دریایی گفت: “دشمنان نمی‌توانند نقش عمده ایران در سیاست‌های منطقه و بین‌المللی را تضعیف کنند، این تلاش دشمنان بیهوده است، چراکه جمهوری اسلامی ایران از منافع خودش در خلیج فارس کوتاه نمی‌آید و همچنین با امنیت وارداتی که همان ضد امنیت است مقابله می‌کند.”
وزیر دفاع کابینه احمدی نژاد همچنین با اشاره به نیروهای نظامی و ناوهای جنگی در خلیج فارس تصریح کرد که “حجم وسیع نیروهای انباشته شده در خلیج فارس، منطقه را به یک انبار تسلیحات تبدیل کرده و به دنبال آن، ظلم بزرگی از جانب آمریکا و برخی کشورهای اروپایی در خلیج فارس انجام گرفته است.”
او با انتقاد از سکوت کشورهای منطقه در قبال این حضور نظامی افزود: “یکی دیگر از کارهای اشتباه در منطقه خلیج فارس، نهادینه کردن رویه‌های غیرحقوقی است، به صورتی که برخی کشورها در امور کشورهای حوزه خلیج فارس دخالت نظامی می‌کنند و کشورهای دیگر نیز با سکوت خود این رویه را تایید می‌کنند. حدود سی سال است که کشورهای این حوزه به دلیل سلطه‌جویی‌های کشورهای غربی دچار جنگ‌های فراوانی شده‌اند و کسانی که گفته‌اند برای برقراری امنیت آمده‌اند، خودشان امنیت را به خطر می‌اندازند.”
این سخنان در حالی مطرح شده که تا پیش از این سرداران سپاه و مقامات سیاسی جمهوری اسلامی بارها طی اظهارات مختلف تهدید کرده بودند که در صورتی که نفت ایران تحریم شود، تنگه هرمز را خواهند بست.
از جمله محمدرضا رحیمی معاون اول محمود احمدی نژاد در هفته نخست دی ماه سال جاری تاکید کرده بود که “اگر بنا باشد نفت ایران را تحریم کنند یک قطره نفت هم از تنگه هرمز عبور نخواهد کرد.”
همچنین مشاور عالی نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه پاسداران و رییس سابق اداره سیاسی این نهاد نظامی نیز پس از برگزاری مانور نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی در خلیج فارس از تصمیم “مقامات ارشد نظام” بر بستن تنگه هرمز در صورت تحریم نفتی خبرداده بود.
یدالله جوانی تنگه هرمز را به عنوان “حریم استراتژیک جمهوری اسلامی” معرفی و تاکید کرده بود که “مقامات عالی نظام تاکید فرموده اند که اگر دشمنان جلوی صادرات نفت ما را بگیرند، ما هم اجازه نخواهیم داد که یک قطره نفت از تنگه هرمز عبور کند و این راهبرد جمهوری اسلامی در مقابله با این گونه تهدیدات است.”
سایر مقامات ارشد نیروهای مسلح همچون محمد علی جعفری، مسعود جزایری و بسیاری دیگر از فرماندهان نیز از بستن تنگه هرمز خبرداده بودند. این فرماندهان نظامی در اظهارات خود با اشاره به اظهارات آیت الله خامنه ای از تغییراستراتژی دفاعی جمهوری اسلامی و تغییر آن به استراتژی تهدید در مقابل تهدید تاکید کرده بودند.
با این حال اما هم اکنون که مدتی از تحریم نفتی جمهوری اسلامی از سوی اتحادیه اروپا، امریکا و بسیاری دیگر از کشورها گذشته است مقامات نظامی جمهوری اسلامی با عقب نشینی از “بستن تنگه هرمز” مدعی شده اند که “استراتژی کنترل هوشمند تنگه هرمز” را در دستور کار خود قرار داده اند.
در تحولی همزمان اما فرماندهان نیروهای مسلح کشور در مقابل حضور و عبور و مرور قوای مسلح بین المللی به رهبری ناوگان نظامی امریکا در منطقه نیز سکوت اختیار کرده اند.
پیشتر در پی برگزاری مانور نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی، و در حالیکه ناو “یو اس اس جان استنیس” ارتش امریکا از آب های خلیج فارس خارج شده بود، عطاالله صالحی فرمانده کل ارتش با اشاره به این انتقال، طی اظهاراتی تهدید آمیز اعلام کرده بود که “به آنها (ناوگان نظامی امریکا) توصیه، هشدار و تذکر می‌دهیم که این ناو به منطقه سابق خود در خلیج فارس برنگردد چرا که ما عادت نداریم تذکر را تکرار کنیم و فقط یکبار تذکر می‌دهیم.”
اما پس از آن و با پیوستن و همراهی ناوگان نظامی بریتانیا و فرانسه در منطقه، بارها ناوگان نظامی بین المللی از تنگه هرمز عبور کرده و در خلیج فارس مستقر شده اند اما مقامات نظامی هیچ واکنشی به این تردد قوای نظامی بیگانه در آبهای منطقه نشان نداده اند.
در چنین فضایی روز گذشته خبرگزاری های بین المللی از عبور دوباره ناو یو اس اس آبراهام لینکن”از تنگه هرمز خبردادند و اعلام کردند که در حین عبور از تنگه هرمز تنها یک کشتی و یک هواپیمای نظامی جمهوری اسلامی از دور این عبور و مرور را بدون مزاحمتی رصد کرده است.
ناو آبراهام لینکن در8 بهمن ماه با همراهی یک ناوچه بریتانیایی و چندین شناور نظامی ارتش فرانسه از تنگه هرمز عبور کردند و در آب های خلیج فارس مستقر شده بودند. این ناو نظامی بطور برنامه ریزی شده به همراهی ناوگان نظامی بریتانیا و فرانسه محل استقرار خود را با ناو “یو اس اس جان استتیس” تبادل می کند.
درهمین حال نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نه تنها در مورد بستن تنگه هرمز و تهدیدات نسبت به قوای نظامی امریکا در منطقه سکوت کردند بلکه پس از بالا گرفتن تهدیدات خارجی، از برگزاری مانور نیروی دریایی سپاه پاسداران در خلیج فارس که مقرر بود از 15 بهمن ماه برگزار شود هم صرف نظر کردند و بجای آن در خشکی و توسط نیروی زمینی سپاه در منطقه جنوب مانور نظامی انجام دادند.
پیش از این در پی برگزاری مانور نظامی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی در خلیج فارس تحت عنوان “ولایت 90”، سرتیپ پاسدارعلی فدوی فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران اعلام کرده بود که “مانور بزرگ دریایی سپاه پاسداران تحت عنوان پیامبر اعظم 7 در محدوده خلیج فارس و تنگه هرمزبرگزار می‌شود و بنابر آنچه به ما ابلاغ شده این رزمایش در بهمن‌ماه به اجرا درخواهد آمد.”
البته فرمانده نیروی دریایی سپاه به زمان دقیق این مانور نظامی اشاره نکرده اما پیش از وی وبسایت بصیرت،ارگان اینترنتی اداره سیاسی سپاه زمان مانور نظامی نیروی دریایی سپاه را نیمه بهمن ماه اعلام کرده بود.
این وبسایت اینترنتی سپاه پس از برگزاری مانور ارتش در این مورد نوشته بود: “رزمایش «ولایت 90» بی‌خبران را نیز باخبر کرد و چنانچه هنوز هم مدهوشانی وجود داشته باشند، با رزمایش نیروی دریایی سپاه که احتمالاً در نیمه بهمن برگزار می‌شود، هوشیار خواهند شد.”
اما پس از بالا گرفتن تهدیدات نظامی خارجی و همچنین ارسال نامه هشدار آمیز باراک اوباما رییس جمهور ایالات متحده به آیت الله خامنه ای و اعلام اینکه “تنگه هرمز خط قرمز امریکاست” مقامات جمهوری اسلامی در برگزاری این مانور تجدید نظر کردند و از برگزاری آن منصرف شدند.
