پذیرفته نشدن سه وزیر پیشنهادی حسن روحانی توسط مجلسی که سخن از تعامل با دولت اعتدال می گفت و نحوه رفتار مجلس با وزیران پیشنهادی، از جمله مسایلی است که از غلامحسین کرباسچی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی سوال کرده ام. شهردار پرآوازه پیشین تهران رای اعتماد ندادن به وزیران پیشنهادی برای وزارتخانه های علوم و تحقیقات، اموزش و پرورش، و ورزش و جوانان را ناشی از دیدگاه و بینش افراطی و غیراعتدالی طیف تندرو می داند و میگوید آقای روحانی براساس بینشی که این سه نفر را برای وزارتخانه های مذکور پیشنهاد داده بود جایگزین معرفی خواهد کرد و تغییری در بینش خود نخواهد داد.
از دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی درباره سخنان اخیر سعید حجاریان نیز سوال کردم. او معتقد است که بحثی که حالا ایشان اسم خاصی روی آن گذاشته، مساله ای تازه ای نیست و در همان دوران انتخابات خود کاندیداها هم در این مورد صحبت کردند، حرف زدند، توی سخنرانی ها، حتی در مناظره ها هم مطرح شد. اما در رابطه با بحث تغییر آرا و تقلب آقای حجاریان نظر خودش را گفته.
مصاحبه “روز” با غلامحسین کرباسچی در پی می آید.
آقای کرباسچی بررسی کابینه آقای روحانی در مجلس پایان یافت. ارزیابی شما از نوع رفتار نمایندگان مجلس در قبال وزرای پیشنهادی چیست؟
به نظر می آید که در بخش های مربوط به مسائل اجرایی کشور و مسائل سیاست خارجی و مسائل اقتصادی، همه و از جمله جناح تندرو هم به این نتیجه رسیده اند که باید از ساز و کارهای قبلی دست بردارند و تغییری در شرایط کشور ایجاد شود و روش های اجرایی با خردورزی بیشتری مورد توجه قرار بگیرد. لذا نیروهای آقای روحانی در این زمینه ها رای غیر قابل باوری را هم آوردند. و رای بی سابقه ای که حتی در تاریخ جمهوری اسلامی هم فکر میکنم سابقه نداشت. به خاطر شرایط خاصی که از مجموع عملکردهای 8 سال گذشته در بخش اقتصاد و صنعت و مسائل سیاست خارجی ما شاهد هستیم و گروههایی که بینش های افراطی خاص هم دارند نمی توانند نسبت به این مساله بینش های خود را اعمال کنند. مجلس هم با جوسازی هایی که آنها کرد توانست مقابله بکند با وجودی که نسبت به برخی وزرا خیلی تلاش کردند جو و فضا را مغشوش کنند اما خب مجلس رای خیلی خوبی داد.
درباره وزاری پیشنهادی برای سه وزارتخانه که رای مجلس را کسب نکردند چطور؟ در واقع مجلس به ترکیب اجتماعی کابینه پیشنهادی رای نداد.
درباره سه وزیری که رای نیاوردند من فکر میکنم که حساسیت گروههای افراطی زیادتر بوده و در بخش جوانان و آموزش و پرورش و دانشگاهها، احساس نگرانی بیشتری میکردند که این نگرانی ها البته ناشی از بینش افراطی و غیر اعتدالی آنها است وگرنه جای هیچ نگرانی نبود. من فکر میکنم اگر بخواهیم پیش بینی نسبت به آینده بکنیم آقای روحانی با توجه به وعده های انتخاباتی و شناختی که ما از ایشان سراغ داریم و اظهارات همین امروزشان در معارفه وزیر امور خارجه که توجه دادند به خواسته های مردم، در معرفی وزرای جایگزین هم باز همان بینش های خودش را مد نظر قرار میدهد و فکر نمیکنم تغییری دهد. البته شخصیتی مثل آقای نجفی و دو وزیر دیگر که معرفی شده بودند شخصیت های بسیار عزیزی بودند به خصوص امید ویژه ای که فرهنگیان کشور به آقای دکتر نجفی بسته بودند و موج گسترده ای که در سراسر کشور نسبت به آقای نجفی بود، جای تاسف دارد که این بخش از نیروهای فعال و دلسوز فرهنگی کشور امیدشان تحقق نیافت. اما باید بپذیریم که اینها از لوازم دموکراسی است و اختلاف نظرهایی که وجود دارد گاهی این مسائل را به وجود می آورد. به هر حال ما امیدوار هستیم با جایگزینی که اقای روحانی معرفی میکند و قطعا بر اساس همان بینش های آقای روحانی که در معرفی آقای نجفی وجود داشت خواهد بود این مساله جبران شود. آقای نجفی هم در هیات دولت و در کسوت معاونت ریاست جمهوری هم می تواند نظرات و تجربیاتش را به مدیران دیگر منتقل کند.
مخالفان وزاری پیشنهادی از سوی آقای روحانی، بیش از آنکه به بررسی برنامه ها و توان مدیریتی وزیر پیشنهادی توجه کنند به بحث درباره آنچه که فتنه می نامند پرداختند و به نوعی به اتهام زنی پرداخته و در راستای اعتراف گیری یا وادار کردن افراد به توبه عمل کردند. این مساله را چگونه می بینید؟
آدم متاثر می شود مجلسی که باید جای کارشناسی مسائل کشور و آسیب شناسی مدیریت های کشور به لحاظ بررسی برنامه ها و مسائل اینگونه باشد متاسفانه متمرکز می شود روی یک بینش خاص سیاسی. مسائل کشور که منحصر در بررسی یک واقعه ای در گذشته نیست. به هر حال هر چه بوده سال 88 اتفاقاتی بوده که برای هر دو طرف ناخوشایند بوده و قطعا هم همانطور که بارها اعلام شده تحلیل هایی که این گروههای افراطی نسبت به آن مسائل دارند هیچ وقت مورد نظر مسولان و مسولان گروهها و کسانی که مورد اتهام قرار گرفتند نبوده. حتی کسانی که حکم گرفتند هم نگفته اند که ما دنبال مثلا براندازی نظام بودیم یا احیانا دنبال مخالفت با اصل نظام بودیم چنین چیزی را حتی در آن دادگاههای غیر عادی هم که گذاشتند کسی نگفت. اینکه در یک شرایط خاصی بعد از انتخابات با این همه حضوری که مردم داشتند و رای مخالفی که مردم نسبت به همین بینش های افراطی دادند باز ببینیم که تعدادی از نمایندگان چنین جوی ایجاد میکنند و مسائل اصلی کشور و برنامه های وزرا، وضعیت اقتصادی و اجرایی و سیاست خارجی و مسائل فرهنگی کشور را کلا درباره اش حرفی نمی زنند و به این چیزها می پردازند جای تاسف دارد و نشان از غلبه خواست های سیاسی و جناحی افراطی است. میدانید که در کل مجلس هم 18 نفر در مخالفت ثبت نام کردند و عده ای تلاش کردند در این رابطه از جو بررسی کابینه که فضای گفتگو است و به همه هم نوبت می رسد استفاده کرده و بارها و بارها این مساله را تکرار بکنند به نظر من این جای تاسف دارد که مجلس که باید مجلسی کارشناسی برای حل مسائل مردم باشد در یک امری آن هم به این شکل خود را متمرکز کند و نهایتا هم دیدیم حتی درمورد کسانی که اتهام های خیلی زیادی در این زمینه به آنها زده شد ولی اکثریت مجلس به آنها رای دادند و صلاحیت آنها را تایید کردند.
این حرکت به نوعی سازماندهی بوده؟ مثلا سازماندهی از سوی دستگاه امنیتی خاصی. آقای مطهری از همکاری افرادی از برخی نهادها با برخی از نماینده ها سخن گفته و خبر داده است که برگه بازجویی یک وزیر را که متنی محرمانه بوده کپی کرده و آن را در کازیه نمایندگان قرار داده بودند و یا اینکه یکی از نماینده‌ها وقت گرفته بود تا در موافقت وزیر علوم و تحقیقات صحبت کند اما منصرف شد، بعد هم گفت که از جایی دستور دادند. این مساله به خصوص درباره آقای نجفی وجود داشته.
من نمی توانم قضاوتی راجع به این قضیه داشته باشم برای اینکه مدارک و اسنادی ندارم آقای مطهری قطعا اطلاعاتی دارد و داخل مجلس است و براساس اطلاعاتی که دارد حرف می زند. ولی خب برخی مسائل و حرکات شنیده می شود که می تواند سازماندهی باشد البته اگر از ناحیه دستگاههای اجرایی باشد که چنین وظیفه ای ندارند و خلاف آئین نامه است و هیات رئیسه مجلس باید به این مساله رسیدگی کند ولی در هر صورت گروههای سیاسی افراطی هم جناح بندی ها و گروه بندی ها و ارتباطات خودشان را دارند و سازمان یافته عمل میکنند. من شنیده ام که حتی از رئیس شورای شهر نامه ای در این زمینه داده شده بدون اینکه اعضای شورا در جریان باشند و همه اینها می تواند مصداق همین مساله باشد اما اینکه از کدام دستگاه امنیتی اطلاعاتی ندارم.
شما قبلا در یادداشتی از ترکیب کابینه آقای روحانی دفاع کرده بودید. مشخصا انتقادها به وزاری دادگستری و کشور بود حال هر دو رای مجلس را گرفته اند اما نگرانی ها در مورد این دو وزارتخانه وجود دارد.
ترکیب یک کابینه ای که بنا است کابینه اعتدالی باشد و با برخوردها و روش های آقای روحانی کار کند ممکن است با سلیقه من و شما فرق کند. رئیس جمهور مجموع و ترکیب یک کابینه را تشخیص می دهد ممکن است ما به یک فردی انتقاد داشته باشیم ولی به هر حال رئیس جمهور برآیند سلیقه ها و نظرات را جمع میکند و حرفی که روز بعد از انتخابات زد این بود که رئیس جمهور همه کشور است و کابینه ای که تشکیل داده باید براساس بینش های او عمل بکند. در مورد وزیر دادگستری من فکر میکنم به هر صورت بخش اعظم مساله مربوط به قوه قضائیه است که باید معرفی کند. آقای رئیس جمهور در این مورد شخصا و راسا انتخاب نمیکند و باید با هماهنگی قوه قضائیه باشد. همانطور که در مجلس هم گفت وزیر دادگستری باید کسی باشد که هم نظر مجلس، هم نظر دولت، هم نظر قوه قضائیه را داشته باشد. صرف نظر از مسائل به هر حال حاشیه ای و جنبی که درباره وزیر دادگستری است اما میدانیم که ایشان در ارتباط با دولت احمدی نژاد و انتقاداتی که بر عملکرد و سیاست های او داشت هم در دوره وزارت کشورش هم در دوره سازمان بازرسی، جزو مخالفین آن روش ها و کارها بوده. اینکه گذشته و سوابق اش چگونه است من صحبتی ندارم ولی این انتخابی بوده که با هماهنگی قوه قضائیه و مجلس بوده. قطعا گزینه های دیگری هم ممکن بوده اما اینکه فردی باشد که با هر سه قوه در هماهنگی باشد فکر میکنم برای اقای روحانی مهم بوده. درباره وزیر کشور هم من فکر میکنم گزینه ای است که ممکن است از لحاظ دغدغه های سیاسی گروههای اصلاح طلب در آن شک و شبهه ای باشد و برخی فکر کنند گزینه های بهتری می توانست باشد ولی خب ما باید این را به رئیس جمهور واگذار کنیم چون وزیر کشور در اصل به طور مستقل و تنهایی در کشور کاری را انجام نمیدهد وزیر کشور زیر نظر رئیس جمهور است. ما ممکن است تک تک وزرا را تایید نکنیم ولی باید به کابینه آقای روحانی و کسی که به عنوان یک نیروی خردورز اعتدال گرایی که بینش مسلطی روی مسائل اقتصادی، امنیتی و سیاسی دارد با تجارب بسیار طولانی، ما باید به ایشان اعتماد کنیم و اولین قدم در اعتماد این است که به ایشان اختیار دهیم وزاریش را براساس دیدگاهها و بینش خودش انتخاب کند اگر در آینده ما از ایشان خلف وعده ای دیدیم و فکر کردیم با آن وعده ها و حرف هایی که زده کارهایش نمیخواند بله آن موقع حق داریم انتقاد کنیم و سوال کنیم و بگوییم این رفتار با وعده ها و شعارها و حرف هایی که زدی نمیخواند. اما اینکه ایشان از جناح های مختلف و گروههای مختلف کسانی را بیاورد که در مجموع فکر میکند می توانند منویات او را پیاده کنند به نظر من باید این حق انتخاب مدیریتی را به رئیس جمهور بدهیم. ما از رئیس جمهور مطالباتی را میخواهیم که در طی تبلیغات انتخاباتی و حتی بعد از آن و الان به مردم گفته و میگوید. انتخاب افراد در مرحله بعدی قرار میگیرد. ممکن است طیف اصولگرایی هم که به روش های اعتدالی آقای روحانی اعتقاد داشتند برخی وزرا را اصلاح طلب و یا چپ بدانند ولی به انتخاب آقای روحانی احترام بگذارند. مطالبات خیلی مهم تر از انتخاب افراد است آن هم افرادی که بحشی از نیروها، نه همه روی آنها حرف دارند. حرف من این است و در یادداشت ام هم این بود که ما عمده بحث مان با آقای روحانی است و وعده های ایشان و مادامی که روی برنامه ها و وعده ها بایستد و مقاومت کند و سعی در اجرایی کردن انها کرده و اعتدال گرایی را در کشور جاری کند ما از او حمایت میکنیم.
گذشته از بحث کابینه، اخیرا آقای حجاریان بحثی را عنوان کرده که واکنش های زیادی را به دنبال داشت. او گفته که “ در انتخابات ۸۸ نه تقلب شد نه تخلف؛ تدلیس سیستماتیک بود”. نظر شما در این مورد چیست؟ آیا این نظر اصلاح طلبان و به طور مشخص نظر شما و کارگزاران سازندگی هم است یا نه؟
در بحث انتخابات، بحثی که ایشان مطرح کرده اند به عنوان استفاده هایی که از امکانات شده برای تقسیم پول و … و امثالهم، حالا ایشان اسم خاصی روی آن گذاشته ولی این مساله ای نیست که جدید باشد و در همان دوران انتخاباتی خود کاندیداها هم در این مورد صحبت کردند، حرف زدند، توی سخنرانی ها، حتی در مناظره ها هم مطرح شد. اما در رابطه با بحث تغییر آرا و تقلب آقای حجاریان نظر خودش را گفته. در هر صورت آن جلساتی که بود موقعیت هایی که فراهم شد برای اینکه بحث های اقناعی توسط شورای نگهبان دررابطه با نمایندگان کاندیدا ها صورت بگیرد ما در آن جلسات شاهد بودیم که این بحث ها و جلسات به نهایت نرسید و پروسه ای که توسط برخی پیشنهاد می شد و مطرح می شد که میتواند به روش های اقناعی و شفاف تر، مسائل حل و فصل شود اینها صورت نگرفت. الان بعد از 4 سال بسیار دشوار است که بتوان به صورت قطعی در این زمینه صحبت کرد. دیدگاه آقای حجاریان این است که بعد 4 سال چطور می شود قضاوت قطعی داشت. آنچه که مشخص است اینکه این اشکال به دستگاههای اجرایی در رابطه با استفاده از امکانات برای جلب آرا و.. قطعا وجود داشته.
